(23 ต.ค. 67) ดร.เลอพงษ์ ซาร์ยีด นักวิชาการคนไทย ที่ใช้ชีวิตอยู่ที่ประเทศอิหร่าน ได้โพสต์ข้อความ เกี่ยวกับ ‘ราคาน้ำมัน’ โดยมีใจความว่า ...

อิหร่านยังครองแชมป์น้ำมันถูกที่สุดในโลกมาหลายสิบปี

ถ้ามีบัตรน้ำมัน ราคาเบนซินต่อลิตร 70 สตางค์ ถ้าไม่มีบัตรน้ำมัน ราคา 1.40 สตางค์ ครับ

รถผมเติมเต็มถังน้ำมันเบนซิน 65 ลิตร เสียค่าน้ำมันเป็นเงินไทยประมาณ 45 บาท

ถูกขนาดนี้ ประเทศไทยยังไม่กล้าซื้อ เพราะเกรงกลัวมหาอำนาจ ถึงแม้ว่าน้ำมันจะมีราคากลางของตลาดโลก แต่ส่วนลดที่น่าสนใจ ทำให้ชาติที่ไม่กลัวมหาอำนาจเป็นลูกค้าหลักของอิหร่าน

ปล.ผมใช้ชีวิตอยู่อิหร่านนะครับ

(26 ต.ค. 67) กองทัพอิสราเอลเผย ได้ปฏิบัติการโจมตีเป้าหมายทางทหารในอิหร่านในช่วงเช้าวันนี้ เพื่อตอบโต้ที่อิหร่านที่โจมตีอิสราเอลเมื่อวันที่ 1 ต.ค. ด้วยขีปนาวุธพิสัยไกลราว 200 ลูก

กองกำลังป้องกันอิสราเอล (ไอดีเอฟ) แถลง เพื่อตอบโต้การโจมตีอย่างต่อเนื่องเป็นเวลานานหลายเดือนของรัฐบาลอิหร่านต่อรัฐอิสราเอล ตอนนี้กองกำลังป้องกันอิสราเอลได้ปฏิบัติการโจมตีเป้าหมายทางทหารในอิหร่าน

อิสราเอลบอกว่า ตนมีสิทธิและหน้าที่ในการตอบโต้การโจมตีจากรัฐบาลเตหะรานและพรรคพวก ซึ่งรวมถึงการโจมตีด้วยขีปนาวุธจากอิหร่าน

‘ความสามารถในการป้องกันและการรุกของเรา ระดมกำลังอย่างเต็มที่’ ไอดีเอฟ ระบุ

อย่างไรก็ตาม ขนาดของการโจมตีครั้งนี้ยังไม่มีความแน่ชัดในทันที

สื่อโทรทัศน์รัฐบาลอิหร่าน รายงานว่า ได้ยินเสียงระเบิดรุนแรงหลายครั้งรอบ ๆ เมืองหลวงเตหะราน ขณะที่อีกสื่อรายงานว่า ได้ยินเสียงระเบิดใกล้กับเมืองคาราจ

ส่วนสำนักข่าว Tasnim เผยว่า ยังไม่พบรายงานเกี่ยวกับการได้ยินเสียงระเบิด หรือเครื่องบินบนน่านฟ้าเตหะราน

สื่อโทรทัศน์ของรัฐอ้างอิงแหล่งข่าวเจ้าหน้าที่หน่วยข่าวกรองอิหร่าน บอกว่า ต้นตอของเสียงระเบิดอาจมาจากการเปิดใช้งานระบบป้องกันภัยทางอากาศของอิหร่าน

ขณะที่สื่อรัฐบาลซีเรีย รายงานว่า ได้ยินเสียงระเบิดในกรุงดามัสกัสและภูมิภาคตอนกลาง

ทั้งนี้ สหรัฐได้รับแจ้งจากอิสราเอลแล้ว ก่อนที่อิสราเอลจะปฏิบัติการโจมตีเป้าหมายในเตหะราน แต่เจ้าหน้าที่สหรัฐยืนยันว่า สหรัฐไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับปฏิบัติการดังกล่าว

ฌอน ซาเวตต์ โฆษกสภาความมั่นคงแห่งชาติสหรัฐ กล่าวว่า “เราเข้าใจว่าอิสราเอลกำลังปฏิบัติการโจมตีเป้าหมายทางทหารในอิหร่าน เพื่อเป็นการป้องกันตนเอง และตอบโต้ที่อิหร่านโจมตีอิสราเอลด้วยขีปนาวุธเมื่อวันที่ 1 ต.ค.”

(26 ต.ค. 67) นายฌอน ซาเวตต์ โฆษกสภาความมั่นคงแห่งชาติทำเนียบขาวแถลงเมื่อกลางดึกวันศุกร์ (25 ต.ค.) ตามเวลาท้องถิ่น

เจ้าหน้าที่กลาโหมสหรัฐคนหนึ่งกล่าวว่า สหรัฐ ‘ได้รับแจ้งล่วงหน้าแล้ว และไม่มีส่วนเกี่ยวข้อง’ เจ้าหน้าที่ไม่ได้ระบุว่า อิสราเอลแจ้งล่วงหน้ากี่วันหรือบอกข้อมูลใดให้ทราบบ้าง

ต่อมาทำเนียบขาวออกแถลงการณ์เพิ่มเติมว่า ประธานาธิบดีโจ ไบเดน และรองประธานาธิบดีคามาลา แฮร์ริส ได้รับข้อมูลสรุปเรื่องการโจมตีแล้ว ทีมความมั่นคงแห่งชาติจะแจ้งข้อมูลเพิ่มเติมให้ทราบเรื่อย ๆ

(26 ต.ค. 67) กองบัญชาการกองกำลังป้องกันภัยทางอากาศแห่งชาติของอิหร่านได้ประกาศความสำเร็จของระบบป้องกันภัยทางอากาศแบบบูรณาการของประเทศในการสกัดกั้นการโจมตีฐานทัพในจังหวัดเตหะราน คูเซสถาน และอีลัม ในช่วงเช้าตรู่ของวันเสาร์ที่ 26 ตุลาคม 2024 

การโจมตีดังกล่าวก่อให้เกิดความเสียหายในวงจํากัดในบางพื้นที่ และขอบเขตความเสียหายจากเหตุโจมตีทั้งหมดอยู่ระหว่างการตรวจสอบ คําแถลงระบุเสริม แต่ก็ยอมรับว่า ‘ได้รับความเสียหายในวงจำกัด’ ในบางพื้นที่ โดยยืนยันว่า กองบัญชาการกองกำลังป้องกันภัยทางอากาศแห่งชาติสามารถต้านทานการโจมตีของอิสราเอลครั้งนี้ได้สำเร็จ 

แถลงการณ์ดังกล่าวเกิดขึ้นหลังจากที่อิสราเอลเปิดเผยเมื่อเช้าวันเสาร์ว่า ได้โจมตีฐานทัพของอิหร่าน แม้จะมีการบันทึกภาพการสกัดกั้นขีปนาวุธที่ไม่ทราบชนิดบนท้องฟ้าของอิหร่านไว้ แต่ก็ไม่มีหลักฐานใด ๆ ที่บ่งชี้ถึงความเสียหายหรือการสูญเสียชีวิตอย่างมีนัยสำคัญต่อเป้าหมายภาคพื้นดินของอิหร่านแต่อย่างใด

ส่วนอิสราเอลได้แถลงการณ์ผ่านวิดีโอซึ่งเผยแพร่เมื่อช่วงเช้าวันเสาร์ โดย Daniel Hagari โฆษกกองทัพอิสราเอล ระบุว่า รัฐบาล ‘กำลังดำเนินการโจมตีเป้าหมายทางทหารในอิหร่านอย่างแม่นยำ’ เขาปฏิเสธที่จะระบุเป้าหมายหรืออาวุธที่ใช้ แต่กล่าวว่า "อิสราเอลมีความสามารถในการป้องกันและโจมตีอย่างเต็มที่"

สาธารณรัฐอิสลามแห่งอิหร่านมีกำลังรบหลัก 2 ส่วนได้แก่ (1) กองทัพแห่งชาติ มี 4 เหล่าทัพได้แก่ กองทัพบก กองทัพเรือ กองทัพอากาศ และกองกำลังป้องกันภัยทางอากาศแห่งชาติ มีกำลังพลรวม 420,000 นาย และ (2) กองกำลังพิทักษ์การปฏิวัติอิสลาม มีกำลังพล 125,000 นาย กองกำลังป้องกันภัยทางอากาศแห่งชาติถือเป็นเหล่าทัพหนึ่งของกองทัพแห่งชาติ มีกำลังพล 15,000 นาย มีหน้าที่รับผิดชอบภารกิจในการป้องกันภัยทางอากาศขแงประเทศโดยเฉพาะ 

(3 พ.ย. 67) อยาตอลเลาะห์ อาลี คาเมเนอี ผู้นำสูงสุดอิหร่าน ให้คำมั่นในระหว่างกล่าวกับกลุ่มนักศึกษาในกรุงเตหะรานของอิหร่าน เมื่อวันที่ 2 พฤศจิกายนว่า จะตอบโต้การโจมตีของอิสราเอลและสหรัฐอเมริกา ชาติพันธมิตร ที่มุ่งเป้าหมายต่ออิหร่านและกลุ่มพันธมิตรที่ให้การสนับสนุนอิหร่านในภูมิภาคนี้

คาเมเนอีกล่าวว่าศัตรู ทั้งสหรัฐและระบอบไซออนิสต์ (อิสราเอล) ควรรู้ว่าพวกเขาจะได้รับการตอบโต้ที่ทำลายล้างอย่างแน่นอนต่อสิ่งที่พวกเขากำลังทำกับอิหร่าน ชาติอิหร่านและแนวร่วมต่อต้าน ซึ่งคาเมเนอีหมายถึงกลุ่มติดอาวุธที่อิหร่านให้การสนับสนุนทั้งกลุ่มฮูตีในเยเมน กลุ่มฮามาส กลุ่มติดอาวุธในดินแดนปาเลสไตน์ และกลุ่มฮิซบอลเลาะห์ในเลบานอน

คาเมเนอียังกล่าวยกย่องทหารอิหร่านที่ถูกสังหารเสียชีวิตจากการโจมตีอิหร่านของอิสราเอลเมื่อเร็วๆ นี้ว่า ความพยายามของนายทหารเหล่านั้นในการเผชิญหน้ากับอิสราเอลจะไม่มีวันถูกลืมเลือน และว่าอิหร่านกำลังทำทุกอย่างที่ควรทำเพื่อเตรียมพร้อมประเทศไม่ว่าจะในด้านการทหาร อาวุธหรือทางการเมืองในการตอบโต้โดยไม่ได้ให้รายละเอียดเพิ่มเติม

เป็นการแสดงท่าทีแข็งกร้าวอีกครั้งของผู้นำสูงสุดของอิหร่านอีกครั้งในการเผชิญหน้ากับชาติปรปักษ์สำคัญอย่างอิสราเอลท่ามกลางบรรยากาศที่ทวีความตึงเครียดหนัก หลังอิสราเอลเปิดการโจมตีทางอากาศถล่มเป้าหมายทางทหารในประเทศอิหร่านเมื่อวันที่ 26 ตุลาคม ซึ่งเป็นผลให้ทหารอิหร่านเสียชีวิต 4 นาย เป็นการตอบโต้ที่อิหร่านรัวยิงขีปนาวุธเกือบ 200 ลูกโจมตีอิสราเอลเมื่อวันที่ 1 ตุลาคมที่ผ่านมา

วันเดียวกันมีรายงานด้วยว่ากลุ่มติดอาวุธฮิซบอลเลาะห์ในเลบานอน ออกมากล่าวอ้างในเวลาต่อมาว่า ได้ยิงจรวดหลายลูกโจมตีฐานกลีล็อต ฐานที่มั่นของหน่วยข่าวกรองทหาร 8200 ของอิสราเอล ใกล้กับนครเทลอาวีฟ เมื่อเวลา 02.30 น.ของวันที่ 2 พฤศจิกายนตามเวลาท้องถิ่น นอกจากนี้กลุ่มฮิซบอลเลาะห์ยังระบุด้วยว่าได้ยิงจรวดโจมตีพื้นที่ทางตอนเหนือของอิสราเอลด้วย โดยเฉพาะที่เมืองซาเฟด ซึ่งเป็นอีกเป้าหมายที่ถูกถล่มซ้ำ โดยมีรายงานจากฝ่ายอิสราเอลว่าการโจมตีที่เกิดขึ้นในวันนี้ส่งผลให้มีผู้คนในอิสราเอลได้รับบาดเจ็บ 19 ราย

กองทัพอิสราเอลระบุด้วยว่าวันเดียวกันนี้ยังสามารถสกัดโดรน 3 ลำที่ถูกส่งมาโจมตีในอิสราเอลจากทางตะวันออกของทะเลแดง โดยไม่ได้ระบุเจาะจงว่ามาจากที่ใด อย่างไรก็ดีบริเวณดังกล่าวเป็นพื้นที่ที่กลุ่มฮูตีเคลื่อนไหวอยู่

เมื่อวันที่ 30 กรกฎาคม 2024 Masoud Pezeshkian ได้เข้ารับตำแหน่งประธานาธิบดีคนใหม่ของอิหร่าน เพียงไม่กี่ชั่วโมงหลังจากพิธีรับตำแหน่ง Ismail Haniyeh อดีตนายกรัฐมนตรีของปาเลสไตน์เนชันแนลออธอริตี้ และประธานสำนักงานการเมืองฮามาส ถูกอิสราเอลลอบสังหารที่บ้านพักใกล้กับทำเนียบประธานาธิบดีอิหร่าน โดย Haniyeh ได้รับเชิญให้เข้าร่วมพิธีสาบานตน และการสังหารเขาบนแผ่นดินอิหร่านทำให้เกิดผลกระทบเชิงลบต่อกระบวนการที่เกี่ยวข้อง นอกจากนี้ เหตุการณ์ดังกล่าวยังแสดงให้เห็นถึงตัวอย่างของความท้าทายที่ประธานาธิบดี Pezeshkian จะต้องเผชิญในการดำเนินการเพื่อความสำเร็จของนโยบายต่างประเทศของเขา

แต่ ประธานาธิบดี Pezeshkian ได้เตรียมพร้อมเป็นอย่างดีที่จะรับมือกับความยากลำบากทั้งหมดที่จะเกิดขึ้นในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า ประธานาธิบดี Pezeshkian ตระหนักดีว่า โลกกำลังเปลี่ยนผ่านไปสู่ยุคหลังขั้วโลก ซึ่งผู้มีบทบาทระดับโลกสามารถร่วมมือและแข่งขันกันในพื้นที่ต่างๆ ได้ในเวลาเดียวกัน เขาได้ใช้หลักนโยบายต่างประเทศที่ยืดหยุ่น โดยให้ความสำคัญกับการมีส่วนร่วมทางการทูตและการเจรจาที่สร้างสรรค์มากกว่าการพึ่งพาแนวทางที่ล้าสมัย วิสัยทัศน์ของเขาเกี่ยวกับความมั่นคงของอิหร่านนั้นครอบคลุมทั้งศักยภาพด้านการป้องกันประเทศแบบดั้งเดิมและการเสริมสร้างความมั่นคงของมนุษย์ผ่านการปรับปรุงในภาคส่วนเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม

ประธานาธิบดี Pezeshkian ต้องการเสถียรภาพและการพัฒนาเศรษฐกิจในตะวันออกกลาง เขาต้องการร่วมมือกับประเทศอาหรับเพื่อนบ้าน และเสริมสร้างความสัมพันธ์กับพันธมิตรของอิหร่าน แต่เขาก็ยังต้องการมีส่วนร่วมอย่างสร้างสรรค์กับตะวันตกด้วย รัฐบาลของเขาพร้อมที่จะจัดการกับความตึงเครียดกับสหรัฐอเมริกา ซึ่งเพิ่งเลือกประธานาธิบดีคนใหม่เช่นกัน ประธานาธิบดี Pezeshkian หวังว่า จะมีการเจรจาที่เท่าเทียมกันเกี่ยวกับข้อตกลงนิวเคลียร์ หรืออาจจะมากกว่านั้น แต่ ประธานาธิบดี Pezeshkian ได้ชี้แจงไว้อย่างชัดเจนว่า อิหร่านจะไม่ยอมจำนนต่อข้อเรียกร้องที่ไม่สมเหตุสมผล อิหร่านจะยืนหยัดต่อสู้กับการรุกรานของอิสราเอลเสมอ และจะไม่ย่อท้อในการปกป้องผลประโยชน์ของชาติ 

นี่คือช่วงเวลาแห่งประวัติศาสตร์แห่งความมั่นคงที่โลกไม่ควรปล่อยให้หลุดลอยไป แน่นอนว่า เตหะรานจะไม่ทำเช่นนั้น หลังจากผ่านพ้นช่วงเวลาแห่งความเปราะบางมาเป็นเวลาสองศตวรรษ อิหร่านภายใต้การนำของ Ali Khamenei ผู้นำสูงสุด ซึ่งในที่สุดได้พิสูจน์ให้เห็นว่า อิหร่านสามารถป้องกันตัวเองจากการรุกรานจากภายนอกได้ เพื่อยกระดับความสำเร็จดังกล่าวขึ้นอีกขั้น อิหร่านภายใต้คณะบริหารชุดใหม่มีแผนที่จะปรับปรุงความสัมพันธ์กับประเทศเพื่อนบ้าน ทั้งนี้เพื่อเป็นการเสริมสร้างระเบียบภูมิภาคในอันที่ส่งเสริมเสถียรภาพ ความมั่งคั่ง และความมั่นคง จากผลกระทบของการแทรกแซงจากต่างประเทศ สงคราม ความขัดแย้งทางศาสนา การก่อการร้าย การค้ายาเสพติด การขาดแคลนน้ำ วิกฤตผู้ลี้ภัย และการเสื่อมโทรมของสิ่งแวดล้อม มาอย่างยาวนาน เพื่อรับมือกับความท้าทายเหล่านี้ อิหร่านและพันธมิตรจะทำงานเพื่อแสวงหาการบูรณาการทางเศรษฐกิจ ความมั่นคงด้านพลังงาน เสรีภาพในการเดินเรือ การปกป้องสิ่งแวดล้อม และการเจรจาพูดคุยระหว่างศาสนา

ในที่สุด ความพยายามเหล่านี้จะนำไปสู่การจัดการภูมิภาคแบบใหม่ที่ลดการพึ่งพาอำนาจภายนอกอ่าวเปอร์เซีย และกระตุ้นให้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียแก้ไขข้อขัดแย้งผ่านกลไกการแก้ไขข้อพิพาท เพื่อดำเนินการดังกล่าว ประเทศต่างๆ ในภูมิภาคอาจดำเนินการตามสนธิสัญญา ก่อตั้งสถาบัน กำหนดนโยบาย และผ่านมาตรการทางกฎหมาย อิหร่านและประเทศเพื่อนบ้านสามารถเริ่มต้นด้วยการเลียนแบบกระบวนการเฮลซิงกิ ซึ่งนำไปสู่การก่อตั้งองค์กรเพื่อความมั่นคงและความร่วมมือในยุโรป พวกเขาสามารถใช้คำสั่งที่ไม่เคยได้รับการนำไปปฏิบัติซึ่งคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติมอบให้กับเลขาธิการสหประชาชาติในปี 1987 ภายใต้มติ 598 มติดังกล่าวซึ่งยุติสงครามอิหร่าน-อิรัก เรียกร้องให้เลขาธิการหารือกับอิหร่าน อิรัก และรัฐในภูมิภาคอื่นๆ เพื่อสำรวจมาตรการที่จะช่วยเพิ่มความมั่นคงและเสถียรภาพในอ่าวเปอร์เซีย ฝ่ายบริหารของประธานาธิบดี Pezeshkian เชื่อว่า บทบัญญัตินี้สามารถใช้เป็นบรรทัดฐานทางกฎหมายสำหรับการเจรจาระดับภูมิภาคได้อย่างครอบคลุม

แน่นอนว่า มีอุปสรรคที่อิหร่านและประเทศเพื่อนบ้านต้องเอาชนะเพื่อส่งเสริมให้เกิดระเบียบที่ประกอบด้วยสันติภาพและการบูรณาการในภูมิภาค ความแตกต่างบางอย่างกับประเทศเพื่อนบ้านมีต้นกำเนิดที่หยั่งรากลึก ซึ่งถูกกำหนดขึ้นจากการตีความประวัติศาสตร์ที่แตกต่างกัน ความแตกต่างอื่น ๆ เกิดจากความเข้าใจผิด ซึ่งส่วนใหญ่มีรากฐานมาจากการสื่อสารที่ไม่ดีหรือไม่เพียงพอ และยังมีอีกหลายสิ่งที่เป็นโครงสร้างทางการเมืองที่ถูกปลูกฝังโดยประเทศภายนอกภูมิภาค เช่น ข้อกล่าวหาเกี่ยวกับลักษณะและวัตถุประสงค์ของโครงการนิวเคลียร์ของอิหร่าน

แต่อ่าวเปอร์เซียต้องเดินหน้าต่อไป วิสัยทัศน์ของอิหร่านนั้น สอดคล้องกับผลประโยชน์ของประเทศอาหรับ ซึ่งล้วนต้องการภูมิภาคที่มีเสถียรภาพและเจริญรุ่งเรืองยิ่งขึ้น เพื่อประโยชน์ของคนรุ่นต่อไป อิหร่านและโลกอาหรับจึงควรสามารถทำงานผ่านความแตกต่างได้ การสนับสนุนการต่อต้านของชาวปาเลสไตน์ของอิหร่านอาจช่วยกระตุ้นความร่วมมือดังกล่าวได้ โลกอาหรับจะเป็นหนึ่งเดียวกับอิหร่านในการสนับสนุนการฟื้นฟูสิทธิของชาวปาเลสไตน์

หลังจากการจำกัดทางเศรษฐกิจต่ออิหร่านมานานกว่า 20 ปี สหรัฐฯและพันธมิตรตะวันตกควรตระหนักว่า อิหร่านไม่ได้สนองตอบต่อแรงกดดัน มาตรการบังคับที่เข้มข้นขึ้นของพวกเขากลับส่งผลเสียอย่างต่อเนื่อง ในช่วงสูงสุดของการรณรงค์กดดันสูงสุดล่าสุดของวอชิงตัน และเพียงไม่กี่วันหลังจากการคว่ำบาตรของอิสราเอล สภานิติบัญญัติของอิหร่านได้ผ่านกฎหมายที่สั่งให้รัฐบาลเร่งพัฒนาโครงการนิวเคลียร์และลดการตรวจสอบระหว่างประเทศ จำนวนเครื่องหมุนเหวี่ยงในอิหร่านเพิ่มขึ้นอย่างมากตั้งแต่ปี 2018 ซึ่งเป็นปีที่ประธานาธิบดี Donald Trump ของสหรัฐฯ ถอนตัวออกจากข้อตกลงนิวเคลียร์ และระดับการเสริมสมรรถนะพุ่งสูงขึ้นจาก 3.5 เปอร์เซ็นต์เป็นมากกว่า 60 เปอร์เซ็นต์ เป็นเรื่องยากที่จะจินตนาการว่าสิ่งเหล่านี้จะเกิดขึ้นได้หากฝ่ายตะวันตกไม่ละทิ้งแนวทางความร่วมมือ ในเรื่องนี้ Trump ซึ่งจะเข้ารับตำแหน่งอีกครั้งในเดือนมกราคม 2025 และพันธมิตรของวอชิงตันในยุโรปต่างก็มีส่วนรับผิดชอบต่อความก้าวหน้าทางนิวเคลียร์อย่างต่อเนื่องของอิหร่าน

แทนที่จะเพิ่มแรงกดดันต่ออิหร่าน ฝ่ายตะวันตกควรแสวงหาวิธีการเพื่อแก้ปัญหาเชิงบวก ข้อตกลงนิวเคลียร์ถือเป็นตัวอย่างที่ไม่เหมือนใคร และฝ่ายตะวันตกควรพยายามฟื้นคืนข้อตกลงนี้ แต่เพื่อที่จะทำเช่นนั้น ฝ่ายตะวันตกจะต้องดำเนินการให้เป็นรูปธรรมและปฏิบัติได้จริง รวมถึงมาตรการการลงทุนทางการเมือง นิติบัญญัติ และผลประโยชน์ร่วมกัน เพื่อให้แน่ใจว่าอิหร่านจะได้รับประโยชน์ทางเศรษฐกิจจากข้อตกลงนี้ตามที่ได้สัญญาไว้ หาก Trump ตัดสินใจดำเนินการดังกล่าว อิหร่านก็เต็มใจที่จะมีการเจรจาที่เป็นประโยชน์ต่อทั้งเตหะรานและวอชิงตัน

ในขอบเขตที่กว้างขึ้น ผู้กำหนดนโยบายของชาติตะวันตกต้องยอมรับว่า กลยุทธ์ที่มุ่งเป้าไปที่การทำให้อิหร่านและประเทศอาหรับต่อสู้กันโดยสนับสนุนความคิดริเริ่มต่างๆ เช่น ข้อตกลงอับราฮัม (ซึ่งช่วยสร้างความสัมพันธ์ปกติระหว่างประเทศอาหรับต่าง ๆ กับอิสราเอล) พิสูจน์แล้วว่า ในอดีตไม่มีประสิทธิภาพและจะไม่ประสบความสำเร็จในอนาคตอีกด้วย ชาติตะวันตกต้องการแนวทางที่สร้างสรรค์กว่านี้ ซึ่งใช้ประโยชน์จากความเชื่อมั่นที่อิหร่านได้รับมาอย่างยากลำบาก ยอมรับอิหร่านว่าเป็นส่วนหนึ่งของเสถียรภาพในภูมิภาค และแสวงหาวิธีแก้ปัญหาแบบร่วมมือเพื่อรับมือกับความท้าทายร่วมกัน ความท้าทายร่วมกันดังกล่าวอาจกระตุ้นให้เตหะรานและวอชิงตันมีส่วนร่วมในการจัดการความขัดแย้งแทนที่จะเพิ่มความรุนแรงแบบทวีคูณ ทุกประเทศ รวมทั้งอิหร่านและสหรัฐอเมริกา ต่างก็มีผลประโยชน์ร่วมกันในการแก้ไขสาเหตุพื้นฐานของความไม่สงบในภูมิภาค

นั่นหมายความว่า ทุกประเทศต่างมีผลประโยชน์ในการหยุดยั้งการยึดครองของอิสราเอล พวกเขาควรตระหนักว่า การต่อสู้และความโกรธแค้นจะดำเนินต่อไปจนกว่าการยึดครองจะสิ้นสุดลง อิสราเอลอาจคิดว่าสามารถเอาชนะชาวปาเลสไตน์ได้อย่างถาวร แต่ทำไม่ได้ ประชาชนที่ไม่มีอะไรจะสูญเสียไม่สามารถพ่ายแพ้ได้ องค์กรต่าง ๆ เช่น ฮิซบุลเลาะห์และฮามาสเป็นกลุ่มเคลื่อนไหวปลดปล่อยที่ก่อตั้งขึ้นเพื่อตอบโต้การยึดครอง และจะยังคงมีบทบาทสำคัญต่อไปตราบเท่าที่เงื่อนไขพื้นฐานยังคงอยู่ กล่าวคือ จนกว่าสิทธิในการกำหนดชะตากรรมของตนเองของชาวปาเลสไตน์จะบรรลุผล อาจมีขั้นตอนกลาง เช่น การหยุดยิงทันทีในเลบานอนและกาซา

อิหร่านสามารถมีบทบาทเชิงสร้างสรรค์ต่อไปในการยุติฝันร้ายด้านมนุษยธรรมในกาซาในปัจจุบัน และทำงานร่วมกับชุมชนระหว่างประเทศเพื่อหาทางออกที่ยั่งยืนและเป็นประชาธิปไตยต่อความขัดแย้ง อิหร่านจะยอมรับทางออกใด ๆ ที่ชาวปาเลสไตน์ยอมรับ แต่รัฐบาลของเราเชื่อว่าทางออกที่ดีที่สุดในการหลุดพ้นจากการทดสอบที่ยาวนานนับศตวรรษนี้คือการลงประชามติ โดยทุกคนที่อาศัยอยู่ระหว่างแม่น้ำจอร์แดนและทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ไม่ว่าจะเป็นมุสลิม คริสเตียน และยิว รวมถึงชาวปาเลสไตน์ที่ถูกขับไล่ให้อพยพไปอยู่ต่างแดนในศตวรรษที่ 20 (พร้อมกับลูกหลานของพวกเขา) จะสามารถกำหนดระบบการปกครองในอนาคตที่ยั่งยืนได้ สิ่งนี้สอดคล้องกับกฎหมายระหว่างประเทศและจะสร้างขึ้นจากความสำเร็จของแอฟริกาใต้ ซึ่งระบบการแบ่งแยกสีผิวได้ถูกเปลี่ยนให้เป็นรัฐประชาธิปไตยที่สามารถดำรงอยู่ได้

การมีส่วนร่วมอย่างสร้างสรรค์กับอิหร่านควบคู่ไปกับความมุ่งมั่นในการทูตพหุภาคีสามารถช่วยสร้างกรอบสำหรับความมั่นคงและเสถียรภาพระดับโลกในอ่าวเปอร์เซียได้ ซึ่งจะช่วยลดความตึงเครียดและส่งเสริมความเจริญรุ่งเรืองและการพัฒนาในระยะยาว การเปลี่ยนแปลงนี้มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการเอาชนะความขัดแย้งที่หยั่งรากลึก แม้ว่าอิหร่านในปัจจุบันจะมั่นใจว่า สามารถต่อสู้เพื่อปกป้องตัวเองได้ แต่ต้องการสันติภาพและมุ่งมั่นที่จะสร้างอนาคตที่ดีกว่า อิหร่านสามารถเป็นหุ้นส่วนที่มีความสามารถและเต็มใจได้ ตราบใดที่ความร่วมมือนั้นตั้งอยู่บนพื้นฐานของความเคารพซึ่งกันและกันและเท่าเทียมกัน อย่าพลาดโอกาสนี้สำหรับการเริ่มต้นใหม่

บทความนี้เขียนโดย Mohammad Javad Zarif รองศาสตราจารย์ด้านการศึกษาระดับโลก ณ มหาวิทยาลัยเตหะราน ปัจจุบัน เขาดำรงตำแหน่งตั้งแต่เดือนสิงหาคม 2024 ตั้งแต่ปี 2013 ถึง 2021 เขาดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศของอิหร่าน เขาเป็นหัวหน้าผู้เจรจาเรื่องนิวเคลียร์ของอิหร่าน ตั้งแต่ปี 2013 ถึง 2015 และเป็นเอกอัครรัฐทูตประจำสหประชาชาติตั้งแต่ปี 2002 ถึง 2007

(29 ธ.ค. 67) สถานทูตสาธารณรัฐอิสลามแห่งอิหร่านได้ส่งบทความนี้ให้กับ THE STATES TIMES เพื่อแปลและเผยแพร่ และถือเป็นการแสดงเจตจำนงค์ในการสวงหาสันติภาพและมิตรภาพของ ฯพณฯ M. Javad Zarif รองประธานาธิบดีอิหร่าน ซึ่งได้กล่าวถึงวิธีที่ประเทศของเขาจะทำให้ภูมิภาคนี้ปลอดภัยและเจริญรุ่งเรืองยิ่งขึ้นไว้ดังนี้

ในฐานะนักศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างประเทศและอยู่แถวหน้าของการทูตระดับโลกมาหลายทศวรรษ ผมเขียนสิ่งนี้ ไม่ใช่ในฐานะตัวแทนของรัฐบาลอิหร่าน แต่ในฐานะส่วนตัวเท่านั้น ประสบการณ์ของผมสอนผมว่าการบรรลุเสถียรภาพในเอเชียตะวันตก โดยเฉพาะภูมิภาคอ่าวเปอร์เซียต้องอาศัยมากกว่าการจัดการวิกฤตเท่านั้น ต้องใช้ความคิดริเริ่มที่กล้าหาญและมีวิสัยทัศน์ ผมจึงเสนอให้จัดตั้งสมาคมเจรจามุสลิมเอเชียตะวันตก (Muslim West Asian Dialogue Association : MWADA) เพื่อเป็นกลไกไปสู่การบรรลุการเปลี่ยนแปลงนี้

MWADA ขอเชิญชวนประเทศมุสลิมหลักในเอเชียตะวันตกทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็น บาห์เรน อียิปต์ อิหร่าน อิรัก จอร์แดน คูเวต เลบานอน โอมาน กาตาร์ ซาอุดีอาระเบีย ซีเรีย (รัฐบาลในอนาคตของ) ตุรกี สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ และเยเมน ให้เข้าร่วมการเจรจาอย่างครอบคลุม บรรดาทูตที่เกี่ยวข้องจากสหประชาชาติสามารถเข้าร่วมได้เช่นกัน ความคิดริเริ่มนี้ควรยึดหลักคุณค่าอันสูงส่งของศาสนาอิสลาม ซึ่งเป็นศาสนาประจำชาติของเรา และหลักการของอำนาจอธิปไตย บูรณภาพแห่งดินแดน การไม่แทรกแซง และความมั่นคงร่วมกัน MWADA ซึ่งมีความหมายว่า “มิตรภาพ” ในภาษาอาหรับ ซึ่งเป็นภาษาที่ใช้ในคำอธิษฐานร่วมกันของเรา ควรมีเป้าหมายเพื่อส่งเสริมการอยู่ร่วมกันอย่างสันติและความร่วมมือที่เท่าเทียมกัน

ลำดับความสำคัญหลักคือการจัดทำข้อตกลงหยุดยิงที่ยั่งยืนและถาวรในทันทีในฉนวนกาซา เลบานอน ซีเรีย และเยเมน ข้อตกลงไม่รุกรานระหว่างประเทศสมาชิก MWADA ร่วมกับการตรวจสอบระดับภูมิภาคร่วมกัน จะช่วยสร้างเสถียรภาพและปกป้องภูมิภาคจากการแทรกแซงจากภายนอก ตลอดจนจากความขัดแย้งภายใน

การบูรณาการทางเศรษฐกิจยังเป็นศูนย์กลางของวิสัยทัศน์นี้ด้วย การขาดการพึ่งพากันภายในเอเชียตะวันตก เกิดจากเครือข่ายการค้าที่แตกแยก การไม่ใส่ใจเพียงพอต่อการพัฒนาระบบธนาคารและกลไกการชำระเงินภายในภูมิภาค การแข่งขันทางการเมือง และการพึ่งพาตลาดภายนอก กองทุนพัฒนา MWADA ที่เสนอขึ้นสามารถจัดหาเงินทุนสำหรับโครงการโครงสร้างพื้นฐานที่สำคัญ โดยเฉพาะในพื้นที่หลังสงครามที่ถูกทำลายล้าง นอกจากนี้ การปฏิรูปการปกครองในซีเรียซึ่งเป็นพื้นฐานสำหรับ ความช่วยเหลือทางเศรษฐกิจ จะส่งเสริมความรับผิดชอบและวางรากฐานสำหรับประเทศที่ปลอดภัยและมั่นคง ซึ่งสตรีและชนกลุ่มน้อยสามารถก้าวหน้าและเติบโตได้

ซีเรียหลังยุคอัสซาดเป็นความท้าทายครั้งสำคัญสำหรับเราทุกคน การรุกรานของอิสราเอลที่ไร้ขอบเขตโดยไม่คำนึงถึง อำนาจอธิปไตยของซีเรีย การแทรกแซงจากต่างประเทศที่ทำลายความสมบูรณ์ของดินแดนซีเรีย ฉากแห่งความรุนแรงและความโหดร้ายที่น่าสะพรึงกลัวซึ่งชวนให้นึกถึงความป่าเถื่อนของกลุ่มรัฐอิสลาม และความรุนแรงทางชาติพันธุ์และนิกาย ซึ่งอาจนำไปสู่สงครามกลางเมืองครั้งใหญ่ ต้องได้รับความสนใจจาก MWADA ที่เสนอขึ้นทันที ภัยพิบัติทางมนุษยธรรมในปาเลสไตน์ยังคงมีความสำคัญต่อเสถียรภาพในภูมิภาค MWADA ต้องให้ความสำคัญกับการกำหนดชะตากรรมของตนเองของชาวปาเลสไตน์และสนับสนุนทางออกที่ยุติธรรมในขณะที่เคารพความปรารถนาของประชาชนอย่างเต็มที่ ซึ่งไม่เพียงแต่เกี่ยวข้องกับทางออกทางการเมืองเท่านั้น แต่ยังรวมถึงโอกาสทางเศรษฐกิจและการยอมรับสิทธิของชาวปาเลสไตน์ด้วย

MWADA จะจัดเตรียมพื้นที่อันอุดมสมบูรณ์สำหรับโครงการโครงสร้างพื้นฐาน ตั้งแต่การขนส่งไปจนถึงท่อส่งพลังงานและเครือข่ายโทรคมนาคม ซึ่งไม่เพียงแต่อำนวยความสะดวกในการเคลื่อนย้ายสินค้าเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการแลกเปลี่ยนพลังงาน ข้อมูล และบริการด้วย เราในเอเชียตะวันตกควรเข้าใจว่า
ความเป็นอิสระนั้นเชื่อมโยงกับส่วนแบ่งของประเทศในห่วงโซ่มูลค่าเพิ่มระดับโลก

การรับประกันความมั่นคงด้านพลังงานเป็นอีกโอกาสหนึ่งสำหรับการพึ่งพากัน ข้อตกลงด้านพลังงานในภูมิภาคควรมีเป้าหมายเพื่อปกป้องเส้นทางและสำรวจแหล่งพลังงานที่ยั่งยืน ศักยภาพที่ยังไม่ได้ใช้ประโยชน์ของที่ราบสูงอิหร่านและพื้นที่อื่นๆ ภายในชุมชน MWADA ที่เหมาะสำหรับฟาร์มพลังงานแสงอาทิตย์และลมทำให้การร่วมมือกันเพื่อผลิตพลังงานสะอาดเป็นไปได้ทางเศรษฐกิจสำหรับภูมิภาคที่กว้างขึ้นและแม้กระทั่งไกลออกไป

MWADA ยังสามารถประกาศความร่วมมือระดับภูมิภาคใหม่เกี่ยวกับเสรีภาพในการเดินเรือ รวมถึงการลาดตระเวนร่วมด้านความปลอดภัยทางทะเล ภูมิภาคนี้เป็นที่ตั้งของจุดคอขวดเชิงยุทธศาสตร์ เช่น ช่องแคบฮอร์มุซ คลองสุเอซ และช่องแคบบับอัลมันดาบ อิหร่านซึ่งมีที่ตั้งและความเชี่ยวชาญด้านความปลอดภัย จึงมีตำแหน่งที่ไม่เหมือนใครในการมีส่วนสนับสนุนความปลอดภัยของทางน้ำ เช่น ช่องแคบฮอร์มุซ คนอื่นๆ สามารถมีบทบาทนำในการรักษาความปลอดภัยของคลองสุเอซและบับอัลมันดาบได้ ความพยายามเพื่อสันติภาพฮอร์มุซหรือ HOPE ซึ่งอิหร่านแนะนำเมื่อเกือบห้าปีที่แล้ว ถือเป็นตัวอย่างที่สำคัญของความคิดริเริ่มระดับภูมิภาคที่มุ่งส่งเสริมสันติภาพและเสถียรภาพในชุมชนฮอร์มุซ โดยนำรัฐต่างๆ จำนวนมากมารวมกัน ข้อเสนอนั้นสามารถได้รับชีวิตใหม่ภายใต้ MWADA โดยหลักแล้ว

เนื่องมาจากความสัมพันธ์ที่ดีขึ้นอย่างมากระหว่างอิหร่าน สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ และซาอุดีอาระเบียในปัจจุบัน ความร่วมมือระหว่างอิหร่านและซาอุดีอาระเบีย ซึ่งเป็นสองมหาอำนาจที่มีอิทธิพลมากที่สุดในภูมิภาค จะมีบทบาทสำคัญ การส่งเสริมความสามัคคีและภราดรภาพระหว่างชาวมุสลิมชีอะห์และซุนนี จะทำให้เราสามารถต่อต้านลัทธิหัวรุนแรงและความขัดแย้งทางนิกายที่เคยทำให้ภูมิภาคนี้ไร้เสถียรภาพมาโดยตลอด

การทำงานเพื่อให้ภูมิภาคปลอดจากอาวุธนิวเคลียร์และฟื้นคืนข้อตกลงนิวเคลียร์ของอิหร่าน (JCPOA) เป็นองค์ประกอบสำคัญของวิสัยทัศน์นี้ แนวทางนี้ไม่ควรแก้ไขเฉพาะการแพร่กระจายอาวุธนิวเคลียร์เท่านั้น แต่ยังเสริมสร้างความมุ่งมั่นร่วมกันเพื่อสันติภาพและเสถียรภาพ กรอบ MWADA ควรให้ความสำคัญกับความร่วมมือในการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรม การจัดการน้ำ การต่อต้านการก่อการร้าย และแคมเปญสื่อที่ส่งเสริมการอยู่ร่วมกัน

บทบาทของอิหร่าน เช่นเดียวกับผู้เข้าร่วมชาติอื่น ๆ อิหร่านจะมีบทบาทที่ขาดไม่ได้ ในช่วง 45 ปีที่ผ่านมา ประเทศของผมได้แสดงให้เห็นถึงความยืดหยุ่นและความสามารถในการพึ่งพาตนเองอย่างน่าทึ่งในด้านความปลอดภัยและการป้องกันประเทศ สามารถอยู่รอดและเติบโตได้ ไม่เพียงแต่โดยไม่ได้รับความช่วยเหลือจากต่างประเทศเท่านั้น แต่ยังได้รับแรงกดดันจากมหาอำนาจนอกภูมิภาคอีกด้วย การรับรู้ที่เชื่อกันอย่างกว้างขวางว่าอิหร่านจะสูญเสียอาวุธในภูมิภาคนี้มาจากการสันนิษฐานที่ผิด ว่าอิหร่านมีความสัมพันธ์แบบตัวแทน-อุปถัมภ์กับกองกำลังต่อต้าน การต่อต้านมีรากฐานมาจากการที่อิสราเอลยึดครองดินแดนอาหรับ การทำลายล้างสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ของศาสนาอิสลาม การแบ่งแยกสีผิว การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ และการรุกรานเพื่อนบ้านอย่างต่อเนื่อง มีอยู่ก่อนการปฏิวัติอิหร่านในปี 1979 และจะดำเนินต่อไปตราบเท่าที่สาเหตุหลักยังคงอยู่ การพยายามโยนความผิดให้อิหร่านอาจทำให้แคมเปญประชาสัมพันธ์ถูกตัดขาด แต่จะขัดขวางการแก้ไขปัญหา

เช่นเดียวกับประเทศอื่น ๆ อิหร่านต้องเผชิญกับความท้าทายและความผิดพลาดมากมาย ประชาชนอิหร่านซึ่งต้องเสียสละอย่างมากมาย พร้อมที่จะก้าวเดินอย่างกล้าหาญด้วยความอดทนและความมั่นใจ การเปลี่ยนแปลงจากมุมมองที่เน้นภัยคุกคามไปสู่มุมมองที่เน้นโอกาสนี้สอดคล้องกับวิสัยทัศน์ที่ประธานาธิบดี Pezeshkian (และผมเอง) วางไว้ระหว่างแคมเปญหาเสียงชิงตำแหน่งประธานาธิบดีในอิหร่านเมื่อฤดูร้อนที่แล้ว

MWADA ท้าทายให้เราจินตนาการถึงภูมิภาคใหม่ที่ไม่ใช่เป็นสนามรบ แต่เป็นศูนย์กลางของ มิตรภาพ และความเห็นอกเห็นใจ ซึ่งมีลักษณะเฉพาะคือการแสวงหาโอกาสร่วมกันและความเจริญรุ่งเรืองร่วมกัน สิ่งสำคัญคือต้องมีส่วนร่วมในการสนทนาที่มีความหมายและตรงไปตรงมา ซึ่งจะช่วยให้เราสามารถสร้างอนาคตที่กำหนดโดยความร่วมมือ การพัฒนาร่วมกันและยั่งยืน ความยุติธรรมทางสังคมและสวัสดิการ และความหวังใหม่

การเปลี่ยนแปลงเอเชียตะวันตกให้กลายเป็นประภาคารแห่งสันติภาพและความร่วมมือ ไม่ใช่เพียงแค่ความปรารถนาในอุดมคติเท่านั้น แต่ยังเป็นทั้งความจำเป็นเชิงกลยุทธ์และเป้าหมายที่บรรลุได้ซึ่งต้องการเพียงความมุ่งมั่น การสนทนา และวิสัยทัศน์ร่วมกัน MWADA สามารถเป็นแพลตฟอร์มแห่งการเปลี่ยนแปลงได้ เราควรคว้าโอกาสนี้ไว้เพื่อสร้างเอเชียตะวันตกที่มั่นคง มั่งคั่ง และสงบสุข ซึ่ง ความเห็นอกเห็นใจ ความเข้าใจ และความร่วมมือจะเข้ามาแทนที่ความขัดแย้งและความแตกแยก พวกเราในรัฐบาลของแต่ละรัฐจะต้องคว้าโอกาสนี้ไว้เพื่อเริ่มมองไปยังอนาคตแทนที่จะปล่อยให้ตัวเองจมอยู่กับอดีต และถึงเวลาแล้วที่จะต้องลงมือทำกันอย่างจริงจังเสียที

(10 ม.ค.68) รัฐบาลอิหร่านประกาศย้ายเมืองหลวงจากกรุงเตหะรานไปยัง 'มักราน' หวังสร้างศูนย์กลางเศรษฐกิจใหม่และแก้ปัญหาหลายด้าน

รัฐบาลอิหร่านเปิดเผยว่าจะย้ายเมืองหลวงจากกรุงเตหะรานที่ดำรงตำแหน่งมาเป็นเวลากว่า 200 ปี ไปยังเมืองมักรานที่ตั้งอยู่ทางตอนใต้ของประเทศ โดยกล่าวว่าแผนการนี้เป็นส่วนหนึ่งของความพยายามในการแก้ไขปัญหาต่าง ๆ เช่น ประชากรที่ล้นเกิน ขาดแคลนพลังงาน และปัญหาการขาดแคลนน้ำ

ตามคำกล่าวของรัฐบาล, เมืองมักรานมีศักยภาพในการเป็นศูนย์กลางทางการค้าสำคัญและเส้นทางการเดินเรือที่สามารถช่วยเสริมสร้างขีดความสามารถทางเศรษฐกิจของประเทศ และลดภาระทางเศรษฐกิจที่กรุงเตหะรานต้องเผชิญ

นอกจากนี้ เมืองมักรานยังมีข้อได้เปรียบในด้านภูมิศาสตร์เนื่องจากใกล้กับอ่าวโอมาน ซึ่งเป็นประโยชน์ทางกลยุทธ์ในเรื่องการค้าระหว่างประเทศ ในขณะที่รองประธานาธิบดี โมฮัมหมัด เรซา อารีฟ ยืนยันว่ารัฐบาลให้ความสำคัญกับการพัฒนาภูมิภาคอย่างมาก และยังถือว่าเมืองมักรานมีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ในช่วงสมัยจักรวรรดิอาเคเมนิดด้วย

แนวคิดการย้ายเมืองหลวงนี้เริ่มได้รับการพูดถึงตั้งแต่ปี 2000 และมีความพยายามในการดำเนินการมาตลอดหลายปี แต่ก็เงียบหายไปจนกระทั่งในสมัยของประธานาธิบดี มาซูด เปเซชเคียน ที่ได้รื้อฟื้นแนวคิดนี้ขึ้นอีกครั้ง โดยอ้างถึงความไม่สมดุลของการใช้ทรัพยากรในกรุงเตหะราน

อย่างไรก็ตาม การตัดสินใจนี้ไม่ได้รับการสนับสนุนจากทุกฝ่าย มีนักวิจารณ์บางคนที่แสดงความกังวลเกี่ยวกับค่าใช้จ่ายมหาศาลในการย้ายเมืองหลวง รวมถึงปัญหาทางด้านโลจิสติกส์ที่อาจเกิดขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงนี้ ซึ่งอาจขัดแย้งกับสภาพเศรษฐกิจที่กำลังซบเซาของประเทศ

(11 ก.พ.68) สาธารณรัฐอิสลามแห่งอิหร่านจัดพิธีเฉลิมฉลองวันชาติ ซึ่งเป็นวันครบรอบ 46 ปีของชัยชนะการปฏิวัติอิสลาม พร้อมกับรำลึกถึงสายสัมพันธ์ทางประวัติศาสตร์ระหว่างอิหร่านและไทยที่มีมายาวนานถึง 420 ปี และเฉลิมฉลองโอกาสครบรอบ 70 ปีแห่งความสัมพันธ์ทางการทูตระหว่างสองประเทศ

แถลงการณ์ในโอกาสพิเศษนี้เน้นย้ำถึงมิตรภาพและความร่วมมือที่แน่นแฟ้นระหว่างอิหร่านและไทย โดยย้อนรอยความสัมพันธ์ที่เริ่มต้นเมื่อ 420 ปีก่อน ผ่านนักปราชญ์ศาสนาและพ่อค้าชาวเปอร์เซีย 'ชีคอาหมัด กุมี' ผู้มีบทบาทสำคัญในการเชื่อมโยงทางวัฒนธรรมและศาสนาในสมัยกรุงศรีอยุธยา ความสัมพันธ์ดังกล่าวสะท้อนถึงอิทธิพลของอารยธรรมเปอร์เซียในไทย ซึ่งมีส่วนช่วยสร้างรากฐานแห่งมิตรภาพระหว่างสองชาติ

การศึกษาประวัติศาสตร์ของอารยธรรมอิหร่านเผยให้เห็นถึงการส่งเสริมสันติภาพ ความมั่นคง และการเคารพซึ่งกันและกัน โดยชาวอิหร่านมักเลือกใช้การเจรจาและความอดทนแทนการครอบงำหรือการใช้อำนาจฝ่ายเดียว ความสัมพันธ์ของอิหร่านและไทยมีรากฐานยาวนานตั้งแต่ 420 ปีก่อน เมื่อชีคอาหมัด กุมี นักปราชญ์และพ่อค้าเปอร์เซียได้เดินทางมายังสยามและเริ่มต้นความสัมพันธ์ระหว่างอารยธรรมโบราณทั้งสอง

ในปีนี้ยังเป็นการเฉลิมฉลอง 46 ปีของชัยชนะในการปฏิวัติอิสลามในอิหร่าน ซึ่งนำไปสู่การก่อตั้งสาธารณรัฐอิสลามและการยุติการปกครองของราชวงศ์ปาห์ลาวี การปฏิวัติครั้งนี้มีความสำคัญทั้งในเชิงสังคมและการเมือง และเป็นสัญลักษณ์ของความพยายามในการฟื้นฟูประเทศให้เป็นอิสระจากอิทธิพลของมหาอำนาจ

การปฏิวัติอิสลามซึ่งได้รับการสนับสนุนจากประชาชนด้วยศรัทธาและการเสียสละ ได้สร้างจุดเปลี่ยนครั้งสำคัญในประวัติศาสตร์ของอิหร่าน แม้ต้องเผชิญกับความยากลำบากและอุปสรรค แต่ประเทศก็สามารถเติบโตและเจริญรุ่งเรืองในด้านต่าง ๆ เช่น การศึกษา วิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี

อิหร่านยังคงเป็นหนึ่งในผู้นำระดับโลกในด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รวมทั้งการผลิตดาวเทียมและเทคโนโลยีทางการแพทย์ เช่น การผลิตไอโซโทปทางการแพทย์สำหรับรักษามะเร็งและโรคทางระบบประสาท นักวิทยาศาสตร์ชาวอิหร่านได้ส่งดาวเทียมขึ้นสู่วงโคจรอย่างน้อย 10 ดวงในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ซึ่งสะท้อนถึงความมุ่งมั่นของประเทศในด้านการพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ปัจจุบัน อิหร่านมีนักศึกษาประมาณ 3.2 ล้านคนในมหาวิทยาลัย ซึ่งครึ่งหนึ่งเป็นสตรี การพัฒนาทางการศึกษาและการเสริมสร้างความเท่าเทียมทางเพศในระดับอุดมศึกษายังคงเป็นหนึ่งในเป้าหมายสำคัญของประเทศ ขณะเดียวกัน การพัฒนาภาคพื้นฐานในชนบทและพื้นที่ที่พัฒนาน้อยกว่าได้ช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตของประชาชน

ในการกล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างอิหร่านและประเทศไทยในปัจจุบัน ประเทศไทยยังคงเป็นหนึ่งในจุดหมายปลายทางยอดนิยมสำหรับนักท่องเที่ยวชาวอิหร่าน โดยมีนักท่องเที่ยวกว่า 50,000 คนเดินทางมาไทยในปี 2024 การเฉลิมฉลองครบรอบ 70 ปีของความสัมพันธ์ทางการทูตระหว่างทั้งสองประเทศถือเป็นโอกาสสำคัญในการส่งเสริมความร่วมมือทางวัฒนธรรมและการท่องเที่ยว

การเฉลิมฉลองในครั้งนี้ยังเป็นการแสดงความเคารพต่อผู้ก่อตั้งสาธารณรัฐอิสลาม อิหม่ามโคมัยนี และผู้พลีชีพที่เสียสละเพื่อการปฏิวัติอิสลาม โดยหวังว่าความสัมพันธ์อันดีระหว่างอิหร่านและไทยจะเติบโตและแข็งแกร่งขึ้นในอนาคต เราหวังเป็นอย่างยิ่งว่าด้วยความเต็มใจและการสนับสนุนจากรัฐบาลของสาธารณรัฐอิสลามอิหร่านและราชอาณาจักรไทย เราจะได้เห็นการพัฒนาความสัมพันธ์ทวิภาคีที่เจริญรุ่งเรืองในทุกมิติต่อไป

บางภาคส่วนของความสัมพันธ์ระหว่างทั้งสองประเทศได้มีการพัฒนาและยังคงมีศักยภาพมหาศาลที่จะนำมาซึ่งประโยชน์ร่วมกัน เป้าหมายหลักของนโยบายต่างประเทศของรัฐบาลอิหร่านคือ การปกป้องผลประโยชน์และความมั่นคงของชาติ รวมถึงการขยายความร่วมมือทางเศรษฐกิจในระดับสากล ในขณะที่สาธารณรัฐอิสลามแห่งอิหร่านและรัฐบาลไทยกำลังก้าวสู่การเฉลิมฉลองความสัมพันธ์ทางการทูตครบ 70 ปี พร้อมกับการเฉลิมพระชนมายุ 72 พรรษาและมหามงคล 6 รอบของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว รัฐบาลอิหร่านขอใช้โอกาสนี้ในการยืนยันคำมั่นที่จะรักษาความสัมพันธ์ทางการทูตที่ดีงามนี้ให้ยั่งยืนตลอดไปแก่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว รัฐบาลไทย และประชาชนชาวไทย ด้วยความเคารพอย่างสูงสุด

(5 มี.ค. 68) สำนักข่าวบลูมเบิร์ก รายงานว่า รัสเซียตกลงที่จะช่วยเหลือฝ่ายบริหารของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ แห่งสหรัฐฯ ในการเป็นคนกลางเจรจากับประเทศอิหร่านในประเด็นต่าง ๆ รวมถึงโครงการนิวเคลียร์ของเตหะราน และการสนับสนุนกลุ่มต่อต้านสหรัฐฯ ในภูมิภาค

รายงานดังกล่าวนำมาจากสื่อของรัสเซียที่หยิบยกมาตีแผ่ โดยอ้างคำพูดของ นายดมิทรี เปสคอฟ โฆษกทำเนียบประธานาธิบดีรัสเซีย (Dmitry Peskov) ที่กล่าวว่า “รัสเซียเชื่อว่าสหรัฐฯ และอิหร่านควรแก้ไขปัญหาทั้งหมดด้วยการเจรจา รัสเซียพร้อมที่จะทำทุกวิถีทางเพื่อช่วยเหลือให้บรรลุเป้าหมาย”

ย้อนกลับไปเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา ทรัมป์ได้กลับมาใช้ ‘การกดดันสูงสุด’ ต่ออิหร่านอีกครั้ง ซึ่งรวมถึงความพยายามที่จะลดการส่งออกน้ำมันให้เหลือศูนย์ เพื่อหยุดยั้งเตหะรานจากการได้รับอาวุธนิวเคลียร์ ซึ่งอิหร่านปฏิเสธเจตนาดังกล่าว โดยมีรัสเซียได้กระชับความสัมพันธ์กับสาธารณรัฐอิสลามตั้งแต่เริ่มสงครามยูเครน และได้ลงนามในสนธิสัญญาความร่วมมือเชิงยุทธศาสตร์กับอิหร่านเมื่อเดือนมกราคม 

ทั้งนี้ กระทรวงการต่างประเทศของอิหร่าน กล่าวว่า “เมื่อพิจารณาถึงความสำคัญของปัญหาเหล่านี้ จึงเป็นไปได้ที่หลายฝ่ายจะแสดงความปรารถนาดี และความพร้อมที่จะช่วยเหลือในการแก้ไขปัญหาต่าง ๆ”