รุ่นพี่ฮ่องกง มาแชร์ประสบการณ์ถึงรุ่นน้องที่กำลังจะยกทีมย้ายประเทศจากฮ่องกง มาลงอังกฤษตามสิทธิ์การถือพาสปอร์ต British National (Overseas) หรือ BN(O) ว่า...
"จะมาแต่ตัว เสื่อผืนหมอนใบไม่ได้ ต้องมีทุนมาด้วย" โดยอย่างน้อย ๆ ก็ต้องพอที่จะสามารถจ่ายค่าเช่าบ้านล่วงหน้าได้ 1 ปี และรวมถึงค่าใช้จ่ายช่วงที่ต้องหางานทำ มิฉะนั้นคงหนีไม่พ้นที่จะต้องม้วนเสื่อกลับบ้านแบบหมดตัวได้!!
เรื่องนี้ เริ่มต้นจาก รัฐบาลอังกฤษ ที่นำโดยนายกรัฐมนตรี บอริส จอห์นสัน ได้ออกมาประกาศขยายสิทธิ์ให้ชาวฮ่องกง และครอบครัวที่เคยถือพาสปอร์ตรุ่น BN(O) หรือชาวฮ่องกงที่เกิดก่อนวันที่ 1 กรกฎาคม ค.ศ.1997 ก่อนวันคืนเกาะให้จีน มากถึง 3 ล้านสิทธิ์ สามารถเดินทางมาอยู่ ทำงานในอังกฤษได้ 1 ปีเต็ม แล้วค่อยเปลี่ยนสถานะจาก BN(O) มาเป็นพลเมืองได้ในภายหลัง
โดย นายบอริส จอห์นสัน สัญญาว่าจะอัดฉีดงบให้ถึง 43 ล้านปอนด์ หรือประมาณ 1.7 พันล้านบาท เพิ่มสวัสดิการจัดที่อยู่ ที่ทำงาน และที่เรียนไว้รองรับครอบครัวชาว BN(O) สู่เกาะอังกฤษได้อย่างสะดวกสบาย
หลังเปิดแคมเปญย้ายประเทศให้ชาวฮ่องกงมาอยู่อังกฤษตั้งแต่เดือนมกราคม 2021 คาดกันว่าน่าจะมีหนุ่ม-สาวฮ่องกง แห่อพยพหนีฮ่องกง ที่เข้าสู่ยุคกฏหมายความมั่นคงใหม่ของจีน มาอังกฤษไม่น้อยกว่า 3 แสนคน
แต่ในความเป็นจริง หลังจากที่มีชาวฮ่องกงรุ่นบุกเบิกย้ายมาอยู่ได้เพียงไม่กี่เดือน ก็เจออุปสรรคที่ต้องออกปากเตือนรุ่นน้องที่กำลังจะตามมาว่า จะมาแต่ตัวไม่ได้ ต้องมีทุนสำรองติดตัวมาด้วยเผื่อไว้ 1 ปีจะดีกว่า
เนื่องจากธรรมเนียมการหาผู้เช่าบ้านของชาวอังกฤษ ค่อนข้างเคร่งครัดเรื่องการตรวจสอบประวัติผู้เช่า ต้องไม่มีคดี ต้องมีผู้รับรองที่คนอังกฤษ ต้องเคยมีที่อยู่เดิมที่เป็นหลักแหล่งแน่นอนในอังกฤษมาก่อน พอที่จะย้อนสืบประวัติได้ แต่หากไม่มีเพราะเพิ่งย้ายประเทศมาอยู่ แล้วยังเป็นบุคคลว่างงาน หรือไม่มีงานประจำทำ ผู้เช่าก็จะลังเลที่จะให้เช่าบ้าน และมีจำนวนไม่น้อยที่ปฏิเสธ หรือ ไม่ก็ขอเรียกเก็บเงินค่าเช่าล่วงหน้าก่อนเลยตั้งแต่ 6 เดือน ถึง 1 ปีเต็ม
สำหรับค่าใช้จ่ายในการเช่าอพาร์ตเม้นท์เล็ก ๆ 1 ห้องนอนในลอนดอน เริ่มต้นที่ประมาณเดือนละ 1,100 ปอนด์ เท่ากับว่าต้องจ่ายล่วงหน้ารวมค่าประกันอย่างน้อย 7,000 ปอนด์สำหรับ 6 เดือน หรือ 14,000 ปอนด์ต่อปี หรือประมาณ 560,000 บาท ที่เป็นงบเฉพาะค่าบ้านเพียงอย่างเดียว
แล้วหากไม่มีงบขนาดนั้น ยังหางานที่ถูกใจไม่ได้ อยากจ่ายค่าเช่าแค่เดือนต่อเดือนก่อนทำได้หรือไม่
หนึ่งในรุ่นพี่ผู้บุกเบิกอย่าง 'ทอม เลา' ได้มาแชร์ประสบการณ์ผ่านสื่อฮ่องกงว่า ตัวเขา และเพื่อนชาวฮ่องกงหลายคนเจอเหตุการณ์อย่างเดียวกันคือ หาบ้านเช่าดี ๆ ไม่ได้ และการหาบ้านเช่าระยะยาวไม่ได้ก็จะทำให้มีปัญหาอื่นตามมาก็คือ เปิดบัญชีธนาคารไม่ได้ การหางานประจำ หรือหาโรงเรียนให้ลูกที่ติดตามมาก็จะลำบากตามไปด้วย
แต่ในช่วงที่ยังหางานไม่ได้ และเขามีงบติดตัวเป็นเงินสดในบัญชีเงินฝากที่ฮ่องกงเพียง 65,000 เหรียญฮ่องกง (ประมาณ 2.6 แสนบาท) ไม่พอจ่ายค่าเช่า และค่ากินอยู่ได้นานเกิน 6 เดือน เขาก็จำเป็นต้องเช่าบ้านในอพาร์ตเมนท์แบ่งเช่า ที่ยอมให้จ่ายเป็นรายเดือนโดยไม่จำเป็นต้องเซ็นสัญญาเช่า หรือซักถามประวัติใด ๆ
แน่นอนว่าบ้านเช่าลักษณะนี้มีอยู่ในอังกฤษ ที่ทอม เลา บอกว่าเหมือนกับหาบ้านเช่าในตลาดมืด ที่ไม่มีการสกรีนประวัติผู้เช่าใด ๆ และตัวเขาเองก็อาศัยหาเช่าบ้านลักษณะนี้ไปก่อน และชาวฮ่องกงย้ายถิ่นหลายคน ก็มักเลือกที่พักลักษณะนี้ ส่วนค่าใช้จ่ายอยู่ที่เดือนละ 585 ปอนด์ (ประมาณ 26,000 บาท) จะได้ห้องพัก 1 ห้องในอพาร์ตเมนท์ขนาด 3 ห้องนอน ที่แบ่งซอยออกเป็น 6 ห้องนอน แชร์อยู่รวมกับผู้เช่ารายอื่น ที่มาจากหลากหลายประเทศ บ้างเป็นชาวฮ่องกง บางคนก็เป็นผู้อพยพ บางคนก็เป็นผู้ลี้ภัย หรือลักลอบเข้าเมือง
และที่ตลกร้ายกว่านั้นคือ เจ้าของห้องพักเป็นครอบครัวชาวจีนแผ่นดินใหญ่ ที่มาอยู่ทำธุรกิจบ้าน (แบ่งซอย) ให้เช่า และตอนนี้กำลังทำรายได้เป็นกอบเป็นกำ จากหนุ่ม-สาวชาวฮ่องกงที่ตัดสินใจย้ายถิ่นมาอยู่อังกฤษ
ทอม เลา จึงเตือนว่า หากใครจะย้ายมา ให้เตรียมทุนสำรองมาด้วย ให้อยู่ให้ได้อย่างน้อย 6 เดือน และตัดใจเรื่องความสะดวกสบายที่เคยหาได้ในฮ่องกง เพราะที่นี่คืออังกฤษ ที่ไม่มีอะไรเหมือนฮ่องกง ซึ่งชาวฮ่องกงจำเป็นต้องอยู่ด้วยวีซ่า BN(O) ที่ให้สิทธิ์พำนักชั่วคราว 5 ปีก่อน แต่ก่อนที่จะได้วีซ่า 5 ปี ต้องถือวีซ่ารอชั่วคราวก่อน 6 เดือนที่ยังไม่สามารถเข้าถึงสวัสดิการของรัฐบาลอังกฤษได้
แล้วหลังจากอยู่ด้วยวีซ่า BN(O) 5 ปี มีงานทำมั่นคงแล้ว จึงได้สิทธิ์ยืนขอเป็นพลเมืองอังกฤษได้
แต่สำหรับ ทอม เลา เขามีเวลาเพียง 6 เดือนด้วยเงินทุนส่วนตัวของเขาในตอนนี้ที่ก็ต้องภาวนาให้เขาหางานประจำให้ได้ และกำลังมองหาเพื่อนชาวฮ่องกงมาช่วยแชร์อพาร์ตเมนท์ด้วยกัน
ส่วนกลุ่มชุมชนชาวฮ่องกงในอังกฤษ ก็เปิดเพจรวบรวมข้อมูลเรื่องที่พัก และงานไว้สำหรับชาวฮ่องกงที่กำลังย้ายเข้ามาอยู่ใหม่ ที่มีชาวฮ่องกงจำนวนมากเข้ามาสอบถาม ซึ่งมากกว่า 3 ใน 4 รู้สึกกังวลเรื่องที่พักมากที่สุด และอยากให้รัฐบาลอังกฤษเข้ามาช่วยเหลือ
แต่ด้วยสังคมอนุรักษ์นิยมของชาวอังกฤษ ซึ่งหลายคนก็ยังไม่ค่อยเข้าใจสถานะของพาสปอร์ต BN(O) ของชาวฮ่องกงสักเท่าไหร่ หรือพูดง่าย ๆ คือ ตราบใดที่ยังไม่ได้มีสถานะเป็นพลเมือง ไม่มีเอกสารรับรอง ไม่มีบุคคลอ้างอิง ไม่มีบัญชีธนาคาร และยังไม่มีงาน ก็เป็นเรื่องยากที่จะหาเช่าที่พักดี ๆ ที่สามารถผ่อนจ่ายรายเดือนได้เหมือนชาวอังกฤษทั่วไปนั่นเอง
ก็เป็นหนึ่งในคำแนะนำของรุ่นพี่ทีมย้ายประเทศรุ่นบุกเบิกของชาวฮ่องกงที่ยังต้องไปผจญภัยในอังกฤษอีกหลายปี กว่าจะกรุยทางสะดวกให้รุ่นน้องที่จะเดินทางตามไปได้ แต่ถ้าอยากได้ทิปดี ๆ ลองปรึกษากลุ่มรุ่นพี่ชาวจีนแผ่นดินใหญ่ที่ไปตั้งรกรากก่อนหน้านั้น จนตั้งตัวได้เป็นเจ้าของกิจการ และบ้านเช่าดู ก็อาจช่วยเปิดมุมมองใหม่ได้เร็วขึ้นก็เป็นได้
อ้างอิง:
https://www.scmp.com/news/hong-kong/society/article/3131795/house-hunting-hongkongers-hit-brick-wall-britain-landlords
https://securykid.com/new-arrivals-from-the-hong-kong-struggle-to-jobs-in-the-uk-and-rentals-without-a-bank-account/