สาธารณรัฐประชาชนโดเนตสก์ และ ลูฮันสก์ ที่เคยประกาศแยกตัวออกจากยูเครน ประกาศเดินหน้าทำประชามติเพื่อรวมเป็นส่วนหนึ่งของรัสเซียแล้ว โดยกำหนดไว้ในวันที่ 23-27 กันยายน 2565 ที่จะถึงนี้ 

ในขณะเดียวกัน เมืองเคอร์ชอน และ ซาปอริซเซีย ซึ่งเป็นเขตยึดครองของกองทัพรัสเซีย ก็เตรียมทำประชามติ เพื่อไปรวมกับรัสเซียในวันเดียวกันกับทางแคว้นโดเนตสก์ และ ลูฮันสก์ ด้วยเช่นกัน 

วลาดิมีร์ ซาลโด ผู้ว่าการเมืองเคอร์ชอน ที่ทางรัฐบาล มอสโควเป็นผู้แต่งตั้ง ได้ออกมาประกาศผ่านคลิปวิดีโอว่า “เราได้เตรียมแผนการที่จะกลับไปเป็นส่วนหนึ่งของรัสเซียอีกครั้ง และเราจะไม่ถอยหลังอีกแล้ว”

ทางด้านรัสเซีย ดมิตี้ เมดเวเดฟ อดีตผู้นำรัสเซีย ซึ่งปัจจุบันดำรงตำแหน่งเป็นรองประธานสภาฝ่ายความมั่นคง เคยให้ความเห็นมาก่อนหน้านี้แล้วว่า การจัดทำประชามติ ในเขตโดเนตสก์ และ ลูฮันสก์ เป็นสิ่งจำเป็น ที่จะช่วยให้รัสเซียส่งกำลังพลไปลงในพื้นที่ได้อย่างเต็มที่มากกว่าที่เป็นอยู่นี้ 

ส่วน เซอร์เก ลาฟรอฟ รัฐมนตรีต่างประเทศรัสเซียก็ออกมาสนับสนุนแผนการทำประชามติอย่างเต็มที่ โดยบอกว่า ด้วยสถานการณ์ที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน ก็ควรให้ประชาชนได้มีส่วนตัดสินใจอนาคตของพวกเขา 

แต่ในทางตรงกันข้าม ดมิโตร คูเลบา รัฐมนตรีต่างประเทศของทางยูเครนได้ออกมาประณามแผนการทำประชามติในพื้นที่ 4 เขตยึดครองของกองทัพรัสเซียอย่างรุนแรงว่าเป็นการทำประชามติที่น่าละอาย และไม่ได้ทำให้สถานการณ์อะไรเปลี่ยนแปลงเลย

การเร่งเดินหน้าแผนการทำประชามติเกิดขึ้นหลังจากที่กองทัพยูเครน สามารถตีโต้กองทัพรัสเซีย และยึดคืนพื้นที่ทั้งหมดของเมืองคาร์คีฟมาได้ และเริ่มเดินหน้ารุกคืบพื้นที่ในแคว้นลูฮันสก์ ซึ่ง โวโลดิมีร์ เซเลนสกี้ ได้ออกมาประกาศว่ายูเครนพร้อมแล้วที่จะตีพื้นที่ในดองบาสคืนกลับมาทั้งหมด

นี่จึงทำให้กลุ่มแบ่งแยกดินแดนในโดเนตสก์ และ ลูฮันสก์ ต้องเร่งการทำประชามติเพื่อสร้างความชอบธรรมในเขตปกครองของตน แต่คราวนี้ได้พ่วงอีก 2 เมืองทั้ง เคอร์ชอน และ ซาปอริซเซีย เข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของแผนการผนวกดินแดนด้วย 

ด้านโวโลดิมีร์ เซเลนสกี้ ออกมากล่าวถึงแผนการผนวกดินแดนของรัสเซียในครั้งนี้ว่า เป็นเพราะปูติน ผู้นำรัสเซียเห็นเค้าลางความพ่ายแพ้ จากศึกที่เมืองคาร์คีฟ และมั่นใจว่าการทำประชามติของรัสเซียจะไม่เป็นที่ยอมรับจากนานาชาติอย่างแน่นอน เช่นเดียวกับการยึดครองแหลมไครเมียเมื่อปี 2014 และกองทัพยูเครนจะยังคงเดินหน้าแผนการโจมตียึดคืนพื้นที่ในเขตยึดครองของรัสเซียกลับคืนมา ไม่ว่าผลประชามติจะออกมาอย่างไรก็ตาม 

ส่วนกระแสตอบรับในภาคธุรกิจ พบว่าดัชนีในตลาดหุ้นรัสเซียร่วงหนักถึง 10% หลังจากมีข่าวการประกาศทำประชามติของ 4 แคว้นในยูเครน เนื่องจากนักลงทุนเริ่มวิตกกับสงครามที่มีแนวโน้มยืดเยื้อและรุนแรงขึ้นหลังการทำประชามติ อีกทั้งยังสร้างภาระให้รัฐบาลรัสเซียต้องเกณฑ์ทหารเพิ่ม เพื่อลงในพื้นที่ 4 เขตที่เตรียมผนวกเป็นส่วนหนึ่งของรัสเซียในการป้องกันดินแดน

ถึงกระนั้นหากงานประชามติจบ แต่คนไม่จบ อย่างที่หลายฝ่ายกังวลกันจริงๆ ทั้งรัสเซียและยูเครนก็คงต้องเตรียมตัวกับสงครามกันต่อไปอีกหลายๆ ภาค

---

เรื่อง: ยีนส์ อรุณรัตน์

อ้างอิง: BBC / Moscow Times