เมื่อวันที่ 3 ส.ค.65 นายคำนูณ สิทธิสมาน สมาชิกวุฒิสภา โพสต์เฟซบุ๊กในหัวข้อ ‘ปรับเป็นพินัย-กม.โบว์แดง ช่วยคนจนหลายล้าน ปล่อยคนถูกกักขังฯหลายหมื่น’ มีเนื้อหาว่า... 

ความเป็นจริง 16 ประการเกี่ยวกับร่างพระราชบัญญัติว่าด้วยการปรับเป็นพินัย พ.ศ. … ที่ผ่านรัฐสภาวาระ 3 เมื่อ 2 สิงหาคม 2565

1. เป็นร่างกฎหมายปฏิรูปที่จะก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในกระบวนการยุติธรรม ลดความเหลื่อมล้ำในสังคม และบรรเทาความเดือดร้อนของประชาชนจากเหตุที่มีกฎหมายกำหนดโทษทางอาญามากเกินไป

2. สาระคือการเปลี่ยนโทษปรับทางอาญาสถานเดียวในกฎหมาย 204 ฉบับแยกเป็น 3 บัญชี ให้เป็น ‘โทษปรับทางพินัย’ ที่ไม่ใช่โทษทางอาญา

3. จะไม่มีการกักขังแทนค่าปรับในกฎหมาย 204 ฉบับนั้นอีกต่อไป

4. คิดค่าปรับตามฐานะทางเศรษฐกิจและภววิสัยของการทำผิด

5. ถ้าผู้ทำผิดยากจน ศาลจะกำหนดค่าปรับให้ต่ำลงมากกว่าฐานที่กำหนดไว้ในกฎหมายก็ได้ หรืองดเว้นก็ได้ รวมทั้งจะให้ทำงานเพื่อสาธารณะทดแทนก็ได้

6. ลบทะเบียนประวัติอาชญากรรมในความผิดตามกฎหมาย 204 ฉบับนั้นทั้งหมดภายใน 1 ปี

7. จะไม่มีการบันทึกทะเบียนประวัติอาชญากรรมในความผิดตามกฎหมาย 204 ฉบับนั้นอึกต่อไป

8. กำหนดขั้นตอนของกระบวนการยุติธรรมขึ้นมาใหม่สำหรับความผิดทางพินัย แตกต่างจากกระบวนการยุติธรรมทางอาญา โดยให้เจ้าหน้าที่ของรัฐผู้รักษาการตามกฎหมายทั้ง 204 ฉบับนั้นมีอำนาจสั่งปรับทางพินัยได้เลย

9. เมื่อเป็นการปฏิรูปใหญ่ และเป็นการกำหนดขั้นตอนของกระบวนการยุติธรรมขึ้นมาใหม่ตาม 8 จึงต้องมีการเตรียมการสำหรับเจ้าหน้าที่ของรัฐอย่างเป็นระบบ จึงกำหนดให้กฎหมายมีผลใช้บังคับหลังประกาศในราชกิจจานุเบกษาแล้ว 240 วัน และให้การเปลี่ยนโทษปรับทางอาญาในกฎหมาย 204 ฉบับนั้นมีผลภายใน 365 วัน หรือเมื่อมีพระราชกฤษฎีกาประกาศกำหนด