อเล็กซานเดอร์ โนวัค รองนายกรัฐมนตรีแห่งรัสเซีย ได้ยืนยันเสียงดัง ฟังชัด ผ่านสื่อช่อง Rossiya-1 ของรัสเซีย ว่ารัสเซียเตรียมเปิดโครงการท่อส่งก๊าซใหม่ Siberia 2 เชื่อมโยงระบบส่งก๊าซจากฝั่งตะวันออกและตะวันตกเข้าด้วยกัน และจะส่งก๊าซผ่านมองโกเลียตรงไปลงที่จีนเลย ซึ่งโครงการ Siberia 2 จะมาแทนที่โครงการ Nord Stream 2 ท่อส่งก๊าซสู่ยุโรปของรัสเซีย

สำหรับโครงการ Siberia 2 นั้น จะเหลือก็เพียงแค่การพูดคุยตกลงกันในขั้นตอนสุดท้ายระหว่าง ‘รัสเซีย - มองโกเลีย - จีน’ จากนั้นจะเริ่มต้นวางท่อก๊าซได้ในปี 2024 นี้ และคาดว่าจะแล้วเสร็จในปี 2030 สามารถส่งก๊าซได้ถึง 2 หมื่นลูกบาศก์เมตรต่อปี

แน่นอนว่านี่คือผลลัพธ์ หลังจากชาติตะวันตกคว่ำบาตรรัสเซียจากกรณีสงครามในยูเครน จนทำให้รัสเซียต้องหาตลาดใหม่มาทดแทน ซึ่งจีนก็เป็นหนึ่งในผู้นำเข้าพลังงานรายใหญ่ที่สุดในโลก และนั่นก็ไม่มีอะไรที่รัสเซียต้องคิดนาน การเปลี่ยนเป้ามาจาก Nord Stream 2 มาโฟกัสที่ Siberia 2 เป็นหลักแทนจึงเป็นคำตอบที่ช่างลงตัว ในช่วงเวลาที่โครงการ Nord Stream 2 ซึ่งรัสเซียพัฒนาร่วมกับเยอรมัน เพื่อส่งก๊าซตรงเข้ายุโรป ถูกระงับอย่างไม่มีกำหนด ทั้ง ๆ ที่โครงการควรจะแล้วเสร็จตั้งแต่กันยายน 2021 

ทั้งนี้ ความคืบหน้าของโครงการ Siberia 2 มีความชัดเจนมากขึ้น เมื่อ วลาดิมีร์ ปูติน ผู้นำรัสเซีย, สี จิ้นผิง ผู้นำจีน และ คูเรลซูค อุคนา ประธานาธิบดีมองโกเลีย เพิ่งจะมีประชุมไตรภาคีร่วมกัน ที่เมืองซามาร์คันด์ ประเทศอุซเบกิสถาน เมื่อที่ 15 กันยายน 65 ที่ผ่านมา โดยผู้นำทั้ง 3 ประเทศให้ความสำคัญในการเดินหน้าโครงการระเบียงเศรษฐกิจจีน-มองโกเลีย-รัสเซีย เป็นพิเศษ รวมถึงเร่งการก่อสร้างท่อส่งก๊าซ Siberia 2 และเส้นทางคมนาคมเชื่อมต่อกันทั้ง 3 ประเทศ 

สำหรับโครงการ Siberia 2 นั้น มีชื่อเรียกอีกชื่อว่า ‘โครงการท่อส่งก๊าซอัลไต’ ซึ่งเป็นการเซ็นความเข้าใจร่วมกันระหว่างบริษัทน้ำมัน Gazprom ของรัสเซีย และ CNPC ของจีนตั้งแต่เมื่อครั้งที่ประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูติน มาเยือนจีนในปี 2006 และมีการขยายโครงการท่อส่งก๊าซใหม่ร่วมกัน ด้วยการส่งก๊าซตรงจากแหล่งคาบสมุทรยามาลในไซบีเรีย ผ่านลงมาทางมองโกเลีย และเข้าต่อมายังจีน 

ต่อมา Siberia 2 ก็ได้พัฒนาจนกลายเป็นส่วนหนึ่งของโครงการระเบียงเศรษฐกิจ ‘จีน-มองโกเลีย-รัสเซีย’ ซึ่งคาดว่าจะเป็นโครงการที่ส่งเสริมด้านเศรษฐกิจการค้า และการท่องเที่ยวระหว่าง 3 ประเทศ ภายใต้ระบบธุรกรรมการเงินใหม่ ที่จะใช้เงินหยวนเป็นเงินสกุลหลักอีกด้วย

ก็คงยังบอกได้ยากว่า โครงการท่อส่งก๊าซ Siberia 2 จะกลายเป็นเส้นเลือดใหญ่ของรัสเซียแทนโครงการ Nord Stream 2 ได้แค่ไหน แต่ที่แน่ๆ นาทีนี้ใครใจถึงงัดกับรัสเซียแบบเปิดหน้า ท่าจะไม่ดีเลยจริง ๆ

เรื่อง: ยีนส์ อรุณรัตน์

อ้างอิง: Euro News / China Military / China's Resource Risks