ไม่นานมานี้ เฟซบุ๊กเพจ 'โครงสร้างพื้นฐาน ประเทศไทย Thailand Infrastructure' ได้โพสต์ความคืบหน้าอีกโครงการใหญ่ของไทย ด้วยการพาไปทำความรู้จักกับ สะพานรถไฟขึง หลบระเบิด ข้ามแม่น้ำแม่กลอง บนโครงการทางคู่สายใต้ Landmark แห่งใหม่ของจังหวัดราชบุรี ระบุว่า...

วันนี้ขอมาเล่ารายละเอียด อีกหนึ่ง Highlights ของโครงการรถไฟทางคู่ ที่กำลังก่อสร้างกันอยู่ นั่นก็คือ 'สะพานรถไฟขึง' แห่งแรกของไทย ซึ่งสร้างขึ้นเพื่อข้ามแม่น้ำแม่กลอง 

โดยสะพานแห่งนี้ เป็นรูปแบบสะพานคอนกรีตขึง (Extradose Bridge) เพื่อแก้ปัญหาทางกายภาพ อย่างการหลบระเบิดที่นอนอยู่ก้นแม่น้ำแม่กลอง กลางเมืองราชบุรี ตั้งแต่สมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 

***คลิปอธิบายที่มาที่ไปและข้อจำกัดต่างๆ ของโครงการจาก นายช่างมีน หนึ่งในหัวหน้าวิศวกรคุมงาน ของการรถไฟ ได้จากลิ้งค์นี้ >> https://youtu.be/4o0uV8EqhTc

***โพสต์พาชมสะพานขึงนี้ เมื่อปีที่แล้ว >> https://www.facebook.com/491766874595130/posts/1291848297920313/?d=n

ทีนี้ลองมาทำความรู้จัก สะพานรถไฟขึง แห่งแรกของไทยนี้ให้ลึกยิ่งขึ้น

สะพานรถไฟขึงนี้ อยู่ในโครงการรถไฟทางคู่สายใต้ สัญญาที่ 1 ช่วง นครปฐม-หนองปลาไหล 

โดยตัวสะพานได้ก่อสร้างคู่ขนานกับ 'สะพานจุฬาลงกรณ์' ซึ่งเป็นสะพานเดิม ที่เป็นรูปแบบสะพานเหล็กโครงถัก 

แต่สะพานใหม่นี้ จำเป็นต้องเปลี่ยนรูปแบบสะพานขึง เนื่องจากข้อจำกัดของพื้นที่ ซึ่งมีระเบิดที่จมอยู่กลางแม่น้ำแม่กลอง ใกล้กับพื้นที่ก่อสร้างสะพานใหม่ 

ส่วนระเบิดนี้เกิดขึ้นในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ซึ่งฝ่ายสัมพันธมิตร ต้องการตัดเส้นทางการเดินทาง ของกองทัพญี่ปุ่น เพื่อใช้เส้นทางรถไฟเป็นเส้นทางหลักในการเดินทาง

ซึ่งในช่วงสงคราม มีการทิ้งระเบิดในบริเวณสะพานจุฬาลงกรณ์ และสถานีรถไฟราชบุรี (ติดกัน) ไม่น้อยกว่า 10 ครั้ง และในปัจจุบัน มีระเบิดที่จมอยู่ในดินใต้แม่น้ำแม่กลอง ที่สำรวจเจอ 'ขนาดใหญ่' อย่างน้อย 3 ลูก ซึ่งมีความเสี่ยงในการเก็บกู้ 

ดังนั้น ทางแก้ปัญหา ก็จำเป็นต้องหลีกเลี่ยงการกระทบกระเทือนจากการก่อสร้างในพื้นที่แม่น้ำให้มากที่สุด จึงต้องเปลี่ยนเป็น 'สะพานคอนกรีตขึง' (Extradose Bridge) นั่นเอง

สำหรับโครงการนี้ ทางการรถไฟฯ ได้ทำพิธีเชื่อมต่อสะพานรถไฟข้ามแม่น้ำแม่กลอง สะพานรถไฟแบบขึงแห่งแรกของไทยไปเมื่อ 24 มิ.ย.65 ที่ผ่านมา

โดยมี นายจเร รุ่งฐานีย รองผู้ว่าการกลุ่มโครงสร้างพื้นฐาน การรถไฟแห่งประเทศไทย และนายอุดม เพชรคุต รองผู้ว่าราชการจังหวัดราชบุรี เป็นประธานในพิธีเชื่อมต่อสะพานรถไฟช่วงสุดท้ายข้ามแม่น้ำแม่กลอง สะพานรถไฟแบบขึงแห่งแรกในประเทศไทย ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งในโครงการก่อสร้างรถไฟทางคู่เส้นทางสายใต้ ช่วงนครปฐม–หัวหิน โดยมีพลตรีวิกร เลิศวัชรา รองเจ้ากรมการทหารช่าง และนายดนุช ยนตรรักษ์ กรรมการผู้จัดการบริษัท เอ.เอส. แอสโซซิเอท เอนยิเนียริ่ง (1964) จำกัด พร้อมด้วยหน่วยงานจังหวัดราชบุรีเข้าร่วมพิธี 

นายจเร เปิดเผยว่า การสร้างสะพานรถไฟแบบขึงข้ามแม่น้ำแม่กลอง เป็นส่วนหนึ่งของโครงการก่อสร้างรถไฟทางคู่ช่วงนครปฐม-หัวหิน สัญญาที่ 1 ช่วงนครปฐม – หนองปลาไหล โดยได้มีการสร้างสะพานรถไฟคู่ขนานกับสะพานรถไฟเดิมหรือสะพานรถไฟจุฬาลงกรณ์ เพื่อรองรับการให้บริการรถไฟทางคู่สายใต้ พร้อมกับมีการออกแบบด้วยเทคนิคทางวิศวกรรมพิเศษให้โครงสร้างสะพานรถไฟใช้คานขึง ที่มีตอม่ออยู่บนฝั่งแม่น้ำทั้ง 2 ฝั่ง แทนรูปแบบเดิมที่มีตอม่อกลางแม่น้ำ 

เนื่องจากก่อนที่จะมีการก่อสร้างสะพานรถไฟดังกล่าว การรถไฟฯ ได้ทำการสำรวจพื้นที่แล้วพบวัตถุระเบิดสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ขนาด 1,000 ปอนด์ จำนวน 7 ลูก จมอยู่ในแม่น้ำแม่กลองบริเวณใต้สะพานรถไฟจุฬาลงกรณ์ ตรงกับแนวเขตการก่อสร้างสะพานรถไฟ หากจะก่อสร้างสะพานในรูปแบบเดิม จำเป็นต้องมีการเคลื่อนย้ายวัตถุระเบิดออกจากพื้นที่ดังกล่าว ซึ่งมีความเสี่ยงที่จะเป็นอันตราย

ดังนั้นจึงต้องให้ผู้รับจ้างก่อสร้างโครงการฯ ปรับเปลี่ยนรูปแบบการก่อสร้างสะพานรถไฟใหม่ เพื่อไม่ให้เกิดความเสี่ยงจากวัตถุระเบิด จึงเป็นที่มาของรูปแบบการสร้างสะพานรถไฟแบบขึง (Extradosed Bridge) หรือ เรียกสั้นๆ ว่า 'สะพานขึง' ซึ่งปัจจุบันอยู่ระหว่างการขอพระราชทานชื่อสะพาน 

ไขข้อสงสัย!! ‘รถไฟฟ้า’ แต่ละสาย มีหน่วยงานที่รับผิดชอบในการดำเนินการพัฒนาและบำรุงรักษาเป็นหน่วยงานใดบ้าง 🚈✨

หมายเหตุ : ข้อมูลนี้เป็นของรถไฟฟ้าที่เปิดให้บริการแล้วเท่านั้น สำหรับรถไฟฟ้าที่จะเปิดให้บริการในอนาคต ต้องรอดูความคืบหน้าในการเลือกสังกัดหน่วยงานรับผิดชอบอีกครั้ง