‘สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค’ เอาจริง เตรียมออกกฎหมายควบคุมการขายสินค้าประเภท ‘กล่องสุ่มปริศนา’ เผย อาจมีความผิดตามกฎหมายการพนัน นอกจากนี้ หากสินค้าในกล่องไม่มีฉลาก และไม่ระบุราคา ผิดตาม พ.ร.บ.คุ้มครองผู้บริโภคอีก

จากกรณี แม่ค้าออนไลน์สุดฮอต ‘พิมรี่พาย’ ได้ไลฟ์ขายสินค้าออนไลน์ในเพจพิมรี่พายขายทุกอย่าง ได้สร้างมิติใหม่แห่งการขาย หลังบิวตี้บล็อกเกอร์มาขอเปิดกล่องสุ่มเครื่องสำอาง ราคา 1 แสนบาท ได้เงิน 100 ล้านในเวลา 10 นาที

ต่อมา ได้ทำการขายกล่องสุ่มราคา 1 หมื่นบาทอีกครั้ง และขายได้เงิน 100 ล้านบาท ในเวลา 5 นาที สำหรับก่อนหน้านี้ กล่องสุ่มราคา 1 แสนบาทนั้น ลูกค้าได้นำออกมาเปิดเผยกันเป็นจำนวนมาก พบมีทั้งเครื่องสำอางเคาน์เตอร์แบรนด์จำนวนมาก และยังมีทอง, ไอโฟน ยันรถยนต์! Suzuki Celerio ราคาต่ำ ๆ ก็ 3 แสนกว่าบาทไปแล้ว

อย่างไรก็ตาม เมื่อวันที่ 6 ธ.ค. มีรายงานว่า รองเลขาธิการสำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค (สคบ.) นายสุวิทย์ วิจิตรโสภา ได้ออกมากล่าวถึงเหตุการณ์ดังกล่าวว่า...

“ขณะนี้คณะกรรมการว่าด้วยการโฆษณาของ สคบ. เตรียมพิจารณาการออกกฎกระทรวง เพื่อมาควบคุมการโฆษณาขายกล่องสุ่มปริศนา ซึ่งปัจจุบัน กำลังได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายในช่องทางออนไลน์ และมักมีการใช้บุคคลที่มีชื่อเสียง ทั้งเน็ตไอดอล, ยูทูบเบอร์ หรือดารานักร้องมารีวิว และโฆษณาชักชวนให้ผู้บริโภคมีความสนใจ จนหลงเชื่อและซื้อสินค้า ซึ่งการออกกฎหมายฉบับนี้จะกำหนดหลักเกณฑ์, วิธีการ และเงื่อนไขต่าง ๆ ให้ชัดเจน เพื่อช่วยคุ้มครองผู้บริโภคให้ได้รับความเป็นธรรม”

ทั้งนี้ สคบ. มองว่า ปัญหาสำคัญสำหรับการโฆษณาหรือจำหน่ายกล่องสุ่มมี 2 ประเด็นหลัก โดยประเด็นแรก อาจเข้าข่ายความผิดตาม พ.ร.บ.ว่าด้วยการพนัน ที่ดูแลโดยกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย หากไม่ได้ทำการขออนุญาตอย่างถูกต้อง หรือไม่ผ่านการตรวจสอบ ส่วนประเด็นที่สองเกี่ยวข้องกับผู้บริโภค เพราะการระบุข้อมูลในกล่องว่ามีเพียงประเภทสินค้า เช่น เครื่องสำอาง หรือของใช้ โดยไม่ได้ระบุรายละเอียดสำคัญของสินค้า ทั้งฉลากและราคา มีความผิดตาม พ.ร.บ.คุ้มครองผู้บริโภคเกี่ยวกับสิทธิขั้นพื้นฐานของผู้บริโภคต้องได้รับข้อมูลข่าวสาร รวมทั้งคำพรรณนาของสินค้าที่ถูกต้องครบถ้วน เพื่อให้ผู้บริโภคเห็นสินค้าได้อย่างชัดเจนว่ามีความจำเป็นก่อนตัดสินใจซื้อ

(7 มี.ค. 66) นายษิทรา เบี้ยบังเกิด เลขาธิการมูลนิธิทีมงานทนายประชาชนฯ หรือ 'ทนายตั้ม' โพสต์เฟซบุ๊ก 'ษิทรา เบี้ยบังเกิด เลขาธิการมูลนิธิทีมงานทนายประชาชนฯ' ระบุว่า “ตอนนี้มีประเด็นดรามากล่องสุ่มนะครับ เนื่องจากมีหลายท่านที่อยากรวยทางลัด สั่งซื้อกล่องสุ่มที่ผู้ขายอวดอ้างว่า แจกรางวัลเป็นเงิน เป็นทอง หรือของแบรนด์เนม มูลค่าหลายเท่าของเงินที่ซื้อ จนมีผู้หลงเชื่อมากมาย พอสุดท้ายถึงวันครบกำหนด ก็ไม่ส่งของให้ และทยอยคืนเงิน ใครโกรธ ใครทวงก็บอกให้ไปแจ้งความ”

(31 ม.ค.68) 'ป๊อปมาร์ท' (Pop Mart) ร้านจำหน่ายของเล่นของสะสมอาร์ตทอย (art toy) สัญชาติจีนชื่อดังระดับโลก มีสาขาใหญ่อยู่บนถนนคนเดินสายธุรกิจการค้าหนานจิงลู่ในมหานครเซี่ยงไฮ้ทางตะวันออกของจีน ที่ซึ่งได้ต้อนรับนักท่องเที่ยวชาวไทยจำนวนมากเข้ามาเลือกซื้อกล่องสุ่มของเล่นของสะสมติดไม้ติดมือกลับประเทศกันอย่างคึกคัก

ไอวี่ สาวไทยคนหนึ่งที่มาท่องเที่ยวประเทศจีนเป็นครั้งแรก บอกกับผู้สื่อข่าวประจำสำนักข่าวซินหัวว่ากล่องสุ่มลาบูบู้ (Labubu) ได้รับความนิยมอย่างมาก แทบทุกคนอยากซื้อกันหมด แต่ร้านป๊อปมาร์ททุกสาขาในไทยไม่ค่อยมีสินค้าแล้ว ทำให้ไอวี่ไม่พลาดจะเลือกซื้อกล่องสุ่มลาบูบู้จากร้านสาขาใหญ่แห่งนี้ด้วยเช่นกัน

ความนิยมชมชอบลาบูบู้ในไทยเห็นได้ชัดจากกรณีการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) มอบตำแหน่ง 'Amazing Thailand Experience Explorer' แก่มาสคอตลาบูบู้จากจีน พร้อมจัดพิธีต้อนรับที่สนามบินเมื่อวันที่ 1 ก.ค. 2024 ซึ่งถือเป็นครั้งแรกที่หน่วยงานรัฐบาลไทยมอบตำแหน่งลักษณะนี้แก่ผลิตภัณฑ์ที่มีทรัพย์สินทางปัญญา (IP)

รายงานของนีลเส็น (Nielsen) บริษัทวิจัยตลาดโลก เมื่อเดือนพฤษภาคม 2024 ระบุว่าไทยเป็นประเทศที่มีการกล่าวถึงลาบูบู้และป๊อปมาร์ทมากที่สุดบนติ๊กต็อก (TikTok) มีการแสดงความคิดเห็นที่เกี่ยวข้องมากกว่า 3.65 แสนรายการ โดยลาบูบู้ยังสามารถครองใจสมาชิกราชวงศ์และดาราดังของไทยเข้าร่วมเป็นแฟนคลับด้วย

เสริมศักดิ์ พงษ์พานิช รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาของไทย ซึ่งร่วมพิธีต้อนรับมาสคอตลาบูบู้ที่สนามบิน เผยว่าลาบูบู้มีอิทธิพลระดับโลกที่แข็งแกร่ง ไทยจึงเลือกมอบตำแหน่งสำคัญข้างต้น และหวังว่าลาบูบู้จะเป็นจุดเชื่อมโยงสำคัญต่อการส่งเสริมปฏิสัมพันธ์ระหว่างวัฒนธรรมร่วมสมัยของไทยกับจีน

ช่วงไม่กี่ปีมานี้ ตลาดของเล่นของสะสมของจีนเติบโตอย่างรวดเร็ว มีแบรนด์เกิดใหม่ที่มีชื่อเสียงมากมาย เช่น ป๊อปมาร์ท 52ทอยส์ (52TOYS) และท็อป ทอย (TOP TOY) ในเครือมินโซ (MINISO) ก่อให้เกิดการซื้อขายกันอย่างคึกคักทั่วโลก โดย 'ไทย' กลายเป็นตลาดสำคัญของเหล่าผู้ผลิตของเล่นของสะสมจากจีน

ป๊อปมาร์ทได้เปิดร้านสาขาธีมลาบูบู้แห่งแรกของโลกที่ศูนย์การค้าเมกาบางนาในกรุงเทพฯ เมื่อเดือนกรกฎาคม 2024 ซึ่งนับเป็นร้านสาขาแห่งที่ 6 ในไทยนับตั้งแต่ป๊อปมาร์ทเข้าสู่ตลาดไทยในช่วงครึ่งหลังของปี 2023 โดยยอดจำหน่ายในวันเปิดร้านสูงเกิน 10 ล้านหยวน (ราว 46 ล้านบาท) สร้างสถิติยอดจำหน่ายสูงสุดในวันเดียวของร้านสาขาในต่างประเทศ

นอกจากนั้นป๊อปมาร์ทยังร่วมงานกับศิลปินชาวไทยอย่าง 'มอลลี่' (Molly) สร้างสรรค์ของเล่นของสะสม 'ครายเบบี้' (CRYBABY) อันมีเอกลักษณ์ที่หยดน้ำตาคลอเบ้าบนใบหน้าเศร้า เพื่อช่วยให้นักสะสมได้ปลดปล่อยอารมณ์ความรู้สึกภายใต้แนวคิดว่าการร้องไห้ช่วยเยียวยาหัวใจอันบอบช้ำได้ ซึ่งได้รับความนิยมอย่างมากหลังจากเปิดตัวเพียงไม่นาน

นักท่องเที่ยวชาวไทยเหล่านี้ที่ได้เยือนร้านสาขาของป๊อปมาร์ทในจีนคือผู้ได้รับประโยชน์จากนโยบายฟรีวีซ่าซึ่งกันและกันระหว่างจีนกับไทย ซึ่งมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 มี.ค. 2024 และส่งเสริมการแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรมและระหว่างประชาชนสองประเทศอย่างยิ่ง

เสี่ยวหรง ผู้จัดการร้านป๊อปมาร์ทสาขาใหญ่ในนครเซี่ยงไฮ้ เผยว่าจำนวนลูกค้าชาวต่างชาติ ทั้งจากไทย สหรัฐฯ สิงคโปร์ และมาเลเซีย เพิ่มขึ้นมากตั้งแต่มีนโยบายฟรีวีซ่า กอปรกับทำเลที่ดีของร้านสาขาแห่งนี้ทำให้กลายเป็นหนึ่งในจุดเช็กอินยอดนิยม โดยลูกค้ามักจะเยอะช่วงวันศุกร์เพราะเป็นวันเปิดตัวสินค้าใหม่

ทั้งนี้ กระทรวงการต่างประเทศของไทยยังมอบตำแหน่ง 'มิตรสหายพิเศษ' ประจำวาระครบรอบ 50 ปี การสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตจีน-ไทยในปี 2025 แก่ของเล่นของสะสม 'ดีมู่' (DIMOO) ของป๊อปมาร์ทเมื่อเดือนพฤศจิกายน 2024 เพื่อร่วมเฉลิมฉลองวาระสำคัญด้วยแนวคิดช่วยเหลือเติบโตไปด้วยกันและสร้างความเชื่อมโยงในหมู่คนหนุ่มสาวชาวไทยและชาวจีน

การแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรมและระหว่างประชาชนเป็นข้อได้เปรียบของความสัมพันธ์จีน-ไทยเสมอมา โดยของเล่นของสะสมเหล่านี้กลายเป็นอีกหนึ่งพลังใหม่ที่เข้ามาร่วมส่งเสริมการแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรมและระหว่างประชาชนในปัจจุบัน ทำให้คำกล่าว “จีนไทยใช่อื่นไกล พี่น้องกัน” มีความหมายลึกซึ้งยิ่งขึ้น