หลังจากที่วางตลาดเมื่อวันที่ 10 มกราคมที่ผ่านมา 'Spare by Harry' ก็ครองหน้าสื่อชนิดที่ว่าบริษัทผู้พิมพ์จำหน่ายต้องยิ้มร่า เพราะขายดีเกินคาด

การเขียนบันทึกชีวิต หรือ Memoir ของคนดังในโลกตะวันตกถือว่าเป็นเรื่องปกติ โดยเฉพาะอย่างยิ่งชีวิตเจ้าฟ้าเจ้าแผ่นดินและโดยเฉพาะอย่างยิ่งชีวิตของเจ้าแห่งราชวงศ์อังกฤษ ใครๆ ก็อยากจะรู้ ใครๆ ก็อยากจะอ่าน

Spare ของเจ้าชายแฮรี่ หรือจะแปลว่า 'ตัวสำรอง' เป็นหนังสือที่ Sean Coughlan ผู้สื่อข่าวราชสำนักของบีบีซีจั่วหัวบทความของเขาว่า นี่ต้องเป็นหนังสือที่ประหลาดโลกที่สุดที่เขียนโดยราชวงศ์ ซึ่งก็น่าจะจริงตามที่คุณ Sean เธอว่า เพราะเจ้าชายแฮรี่ปล่อยเรื่องราวชีวิตของตัวเองชนิดหมดเปลือกหรือล่อนจ่อน Naked กันไปเลย ตามที่สื่อทั้งหลายนำมากล่าวถึง

ผู้เขียนเรื่องนี้ยังไม่ได้อ่าน Spare เพราะราคายังแพงคือ 40 ปอนด์ แต่คิดว่าอ่านจากที่สื่อทั้งหลายเอ่ยถึงก็พอที่จะจับความได้ เช่นที่แฮรี่ออกมาเขียนถึงการทะเลาะกับพี่ชายเจ้าชายวิลเลียม ถูกพี่ชายกระชากคอเสื้อและเหวี่ยงลงพื้น 

หรือพูดถึงคุณแม่เลี้ยง-พระราชินีคามิลล่าที่ว่าใช้สื่อเล่นงานตนและเธอเป็นอันตรายมากและเคยขอร้องไม่ให้บิดาแต่งงานกับเธอ 

หรือพูดถึงอุบัติเหตุการเสียชีวิตของเจ้าหญิงไดอาน่าพระมารดาว่ายังมีข้อน่าสงสัย หรือการฆ่านักรบตอลิบานในสงครามแอฟริกา

หรือการสูบโคเคน กัญชาเมื่ออายุ 17 หรือการรังเกียจโกรธสื่ออังกฤษที่ทำให้พระมารดาสิ้นพระชนม์ 

หรืออ้างว่าเจ้าชายวิลเลียมแนะนำให้พระองค์แต่งงานกับเมแกนที่โบสถ์ในชนบท และปัญหาของพระองค์เองหลังจากที่พระมารดาสิ้นพระชนม์ 

หรือเรื่องผู้หญิง ๆ ที่เมแกนขอยืมลิปกรอสของแคทเธอลีนและแคทเธอลีนให้ยืม แต่ทำท่ารังเกียจตอนที่เมแกนใช้นิ้วป้ายปากฯ

ทำไม Spare? 

ครั้งแรกผู้เขียนคิดว่าชื่อนี้มาจากการแสดงความน้อยเนื้อต่ำใจที่พระองค์เป็นเพียงตัวสำรองต่อจากพี่ชาย แต่ปรากฏในหนังสือว่าที่มาของชื่อเรื่อง คือ เจ้าชายแฮรี่เล่าว่า เมื่อพระองค์พระชนม์ได้ 20 ปี มีคนเล่าให้ท่านฟังว่า เมื่อพระมารดาประสูติพระองค์ เจ้าฟ้าชายชาร์ลส์ ตรัสกับเจ้าหญิงไดอาน่าว่า "Wonderful. You have given me an heir and a spare. You have done your job." ดีมากที่ให้องค์รัชทายาทและองค์สำรองกับฉัน เธอทำดีมาก - ซึ่งถ้าคำพูดนี้เป็นจริงก็นับว่าเชือดเฉือนหัวใจของทั้งแม่และลูกได้อย่างถึงขั้วหัวใจ

เอาหละ!! เรื่องราวในหนังสือที่สำคัญ ๆ ก็มีคร่าว ๆ ดังนี้ สำหรับผู้เขียนเห็นว่าเป็นเรื่องที่ไม่แปลกนัก เป็นเพียงการเปิดเผยชีวิตของเจ้าชายแฮรี่ที่ต้องการและตั้งใจที่จะดิสเครดิตพี่ชาย-พี่สะใภ้-พระบิดา-พระมารดาเลี้ยงและบอกเล่าให้คนทั้งโลกรู้ในชีวิตส่วนตัวของพระองค์ว่าทำอะไรบ้าง

ถามว่าเจ้าชายแฮรี่มีความทุกข์ไหมในชีวิตของพระองค์ ตอบได้ว่าก็พอเห็นความทุกข์พระทัยของท่านอยู่ แต่ท่านก็อยู่กับมันมาตั้ง 30 กว่าปี การที่ออกมาให้สัมภาษณ์ Netflix และเขียนหนังสือออกมาตอนนี้ ทั้งโลกก็รู้ว่าท่านมีปัญหากับครอบครัวของท่านเพราะจากการแต่งงานกับเมแกน

และเนื่องจากเมแกนเป็นนักแสดงชาวอเมริกัน การแสดงออกจึงเป็นสิ่งที่เจ้าชายแฮรี่กระทำอยู่ในขณะนี้ เจ้าชายให้สัมภาษณ์ว่าหนังสือบันทึกชีวิตของท่านอาจไม่เป็นรูปร่างเรื่องราวได้โดยไม่มีเมแกนสนับสนุน ฟังดูเท่านี้ก็รู้แล้วว่าการเขียนเรื่องนี้มาจากใคร

อย่างไรก็ดีมีประเด็นหนึ่งที่น่าพิจารณาจากการให้สัมภาษณ์กับ Tom Bradby ของสถานีโทรทัศน์ ITV ของอังกฤษของเจ้าชายแฮรี่เกี่ยวกับหนังสือของพระองค์ Bradby ถามว่า ที่ผ่านมาเจ้าชายแฮรี่ต้องการความเป็นส่วนตัวไม่อยากให้ใครล่วงรู้เรื่องส่วนพระองค์ แต่ตอนนี้ท่านออกมาเขียนเล่าเรื่องราวอย่างโจ่งแจ้ง สองอย่างนี้ไปด้วยกันได้อย่างไร

เจ้าชายแฮรี่ตอบว่า นั่นเป็นเพราะมีคำกล่าวหาจากคนที่ไม่เข้าใจหรือไม่ต้องการที่จะเชื่อว่าครอบครัวของพระองค์ให้ข่าวในด้านลบ ๆ ของพระองค์และเมแกนกับสื่อ (ดังนั้นเจ้าชายจึงออกมาเปิดเผยเรื่องของพระองค์บ้าง)

เจ้าชายแฮรี่เชื่อว่าเจ้าหน้าที่วังให้ข่าวกับสื่อเรื่องเมแกน โดยได้รับอนุญาตจากฝั่งของเจ้าชายวิลเลี่ยม

สื่ออังกฤษเล่าว่า Spare เป็นเรื่องเล่าและการกล่าวอ้างของเจ้าชายแฮรี่เท่านั้น จะจริงหรือเท็จเพียงใดไม่มีใครรู้ แต่ก็มีผู้สื่อข่าวตะโกนถามเจ้าชายวิลเลียมเมื่อเสด็จออกงานเร็ว ๆ นี้อยู่ว่าได้อ่านหนังสือหรือยัง ซึ่งก็ไม่มีคำตอบ

การให้สัมภาษณ์ Netflix 6 ชั่วโมงเมื่อปลายปีที่แล้วของเจ้าชายแฮรี่และเมแกนตูมตามไปทั่ว และตามด้วยหนังสือบันทึกชีวิตของเจ้าชายแฮรี่ต้นเดือนมกราคมนี้ถูกประโคมด้วยการให้สัมภาษณ์โทรทัศน์ทั้งของอังกฤษและอเมริกาและนิตยสารทำให้เรื่องราวของราชวงศ์อังกฤษถูกตีแผ่แบหราไปทั่วโลก ตั้งแต่พระเจ้าชาร์ลส์ที่ 3, พระชายาคามิลล่า, เจ้าชายวิลเลียม และพระชายา ตัวเจ้าชายแฮรี่เองที่เป็นผู้เล่า เป็นสิ่งที่ท้าทายพระเจ้าชาร์ลส์ที่ 3 เป็นอย่างยิ่ง แม้จะเสด็จขึ้นครองราชสมบัติยังไม่ถึงหนึ่งปีและในปีหน้าซึ่งเป็นปีที่จะมีพระราชพิธีราชาภิเษก โลกก็จะจับตาดูว่าพระเจ้าชาร์ลส์ที่ 3 จะจัดให้แฮรี่และเมแกนอยู่ส่วนไหนของงานหรือไม่ปรากฏกายเลย

การที่พระราชโอรส ออกมาตีแผ่เรื่องราวปัญหาของพระองค์เอง ปัญหาพี่น้องและความคลุมเครือของราชสำนัก แม้ขณะนี้จะไม่มีแถลงการณ์จากพระราชวังบักกิงแฮมต่อหนังสือหรือรายการโทรทัศน์ก็จริง แต่คนก็จับตาดูว่าพระบิดาจะมีปฏิกริยาต่อหนังสือของโอรสองค์เล็กอย่างไร

แต่ก็เป็นที่คาดเดากันได้ว่าจะไม่มีคำตอบ คำตำหนิ คำปฏิเสธใด ๆ จากพระราชวังบักกิงแฮม ตามคำคมที่มักจะเอ่ยถึงคือ no explain, no complain.

เรื่อง: อนุดี เซียสกุล อดีต Radio Journalist, วิทยุบีบีซีภาคภาษาไทย

อ้างอิง:

-Spare: Which Royal has come out best in the book fallout? BBC News

-Spare review: The weirdest book ever written by a royal, BBC News

-Prince Harry makes sensational claims in memoir Spare, BBC News

-Prince Harry memoir to be called Spare, publishers reveal, BBC News