Tuesday, 1 July 2025
LITE TEAM

13 มิถุนายน พ.ศ. 2471 วันคล้ายวันทิวงคต สมเด็จฯ เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ์ ผู้บุกเบิก และเป็นพระบิดาแห่งไปรษณีย์ไทยโทรเลข

เมื่อวันที่ 13 มิถุนายน พ.ศ. 2471 สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ์ กรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเดช พระบิดาแห่งไปรษณีย์ไทย เสด็จทิวงคต (เสียชีวิต) พระองค์ทรงเป็นพระโอรสในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และประสูติเมื่อวันที่ 11 มกราคม 2402 พระองค์ทรงเป็นต้นราชสกุล 'ภาณุพันธุ์' และเป็นพระอนุชาร่วมครรภ์กับรัชกาลที่ 5

ในสมัยรัชกาลที่ 4 ประเทศสยามมีการติดต่อค้าขายกับต่างประเทศเพิ่มขึ้น กงสุลต่างชาติเปิดรับจดหมายส่งออก โดยใช้ตราไปรษณียากรจากสหพันธรัฐมลายาและอินเดีย ก่อนส่งผ่านเรือสินค้าของอังกฤษเข้าสิงคโปร์ ในปี 2418 สมเด็จเจ้าฟ้าฯ ทรงจัดทำหนังสือพิมพ์รายวันชื่อ 'หนังสือค๊อตข่าวราชการ' พร้อมระบบส่งจดหมายระหว่างสมาชิก ถือเป็นจุดเริ่มต้นของบริการไปรษณีย์ในประเทศ

ต่อมาในรัชกาลที่ 5 พระองค์ทรงพระราชดำรัสให้จัดตั้งกรมไปรษณีย์และโทรเลขขึ้นในปี 2426 โดยสมเด็จเจ้าฟ้าฯ ทรงดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมไปรษณีย์และโทรเลขพระองค์แรก และในปี 2441 ได้รวมกรมไปรษณีย์และกรมโทรเลขเป็นกรมเดียวภายใต้ชื่อ 'กรมไปรษณีย์โทรเลข' เพื่อพัฒนาการสื่อสารของประเทศ

สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเดช ได้รับการยกย่องเป็น 'พระบิดาแห่งการไปรษณีย์ไทย' ทรงเป็นผู้บุกเบิกกิจการไปรษณีย์และระบบการสื่อสารที่ทันสมัยในประเทศไทย ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมการติดต่อสื่อสารและการค้าระหว่างประเทศในยุคต้นของประวัติศาสตร์ไทยยุคใหม่

12 มิถุนายน พ.ศ. 2363 วันคล้ายวันเกิด ‘หม่อมราโชทัย’ ขุนนางคู่พระทัย ร.๔ ผู้ประพันธ์นิราศต่างแดนเรื่องแรกแห่งสยาม

วันที่ 12 มิถุนายน พ.ศ. 2363 ถือเป็นวันคล้ายวันประสูติของบุคคลสำคัญท่านหนึ่งในหน้าประวัติศาสตร์ไทย นั่นคือ หม่อมราโชทัย หรือ ม.ร.ว. กระต่าย อิศรางกูล ณ อยุธยา ขุนนางผู้มีความสามารถรอบด้านแห่งรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ ท่านเป็นที่จดจำในฐานะล่ามหลวงคนสำคัญ ผู้บุกเบิกการทูตกับชาติตะวันตก อธิบดีผู้พิพากษาคนแรกของศาลต่างประเทศ และกวีผู้ประพันธ์วรรณกรรมชิ้นเอกที่เปิดโลกทัศน์ให้แก่ชาวสยามในยุคนั้น

หม่อมราโชทัยเป็นโอรสของกรมหมื่นเทวานุรักษ์ (หม่อมเจ้าชะอุ่ม) และได้ถวายตัวรับใช้ใกล้ชิดเจ้าฟ้ามงกุฎฯ (รัชกาลที่ ๔) ตั้งแต่ยังเยาว์วัย เมื่อเจ้าฟ้ามงกุฎฯ ทรงผนวชและสนพระราชหฤทัยในภาษาอังกฤษ หม่อมราชวงศ์กระต่ายก็ได้ศึกษาอย่างจริงจังกับคณะมิชชันนารีจนมีความรู้แตกฉาน เมื่อเจ้าฟ้ามงกุฎฯ เสด็จขึ้นครองราชย์ ความสามารถทางภาษาที่หาตัวจับยากนี้จึงทำให้ท่านได้รับราชการสนองพระเดชพระคุณ และได้รับพระราชทานยศเป็น 'หม่อมราโชทัย' ในที่สุด

จุดเปลี่ยนครั้งสำคัญในชีวิตของหม่อมราโชทัยเกิดขึ้นในปี พ.ศ. 2400 เมื่อรัชกาลที่ 4 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งให้ท่านเป็นล่ามประจำคณะราชทูตที่เชิญพระราชสาส์นไปเจริญสัมพันธไมตรีกับสมเด็จพระราชินีวิคตอเรีย ณ ประเทศอังกฤษ ระหว่างการเดินทางครั้งประวัติศาสตร์นี้ ท่านได้จดบันทึกเรื่องราวและประสบการณ์ต่างๆ ก่อนจะนำมาเรียบเรียงเป็นผลงานวรรณคดีล้ำค่าเรื่อง 'นิราศลอนดอน' ซึ่งนับเป็นนิราศเรื่องแรกของไทยที่พรรณนาถึงบ้านเมืองและวิถีชีวิตในโลกตะวันตกอย่างละเอียด

นิราศลอนดอนไม่เพียงแต่เป็นบันทึกทางประวัติศาสตร์และวรรณคดีชิ้นเอก แต่ยังได้สร้างประวัติศาสตร์หน้าใหม่ให้แก่วงการสิ่งพิมพ์ไทย เมื่อหม่อมราโชทัยขายลิขสิทธิ์ต้นฉบับให้แก่หมอบรัดเลย์ในราคา 400 บาท ซึ่งนับเป็นการขายกรรมสิทธิ์หนังสือครั้งแรกของประเทศ แม้หม่อมราโชทัยจะถึงแก่อนิจกรรมในวัยเพียง 43 ปี แต่คุณูปการที่ท่านได้สร้างไว้ ทั้งในด้านการทูต การศาล และโดยเฉพาะอย่างยิ่งวงการวรรณกรรม ยังคงเป็นที่จารึกและยกย่องมาจนถึงปัจจุบัน

11 มิถุนายน พ.ศ. 2421 วันคล้ายวันเกิด ‘ครูบาศรีวิชัย’ นักบุญล้านนาผู้นำสร้างถนนขึ้น ‘ดอยสุเทพ’

วันที่ 11 มิถุนายนของทุกปี ถือเป็นวันคล้ายวันเกิดของ 'ครูบาเจ้าศรีวิชัย' หรือ 'ครูบาศรีวิชัย' นักบุญแห่งล้านนา ผู้ได้รับการยกย่องจากชาวเหนือว่าเป็นพระสงฆ์ผู้เปี่ยมศรัทธาและจริยวัตรงดงาม ท่านเกิดเมื่อวันที่ 11 มิถุนายน พ.ศ. 2421 ที่บ้านปาง ตำบลแม่ตืน ปัจจุบันคือ ตำบลศรีวิชัย อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน

ครูบาศรีวิชัยอุปสมบทเมื่ออายุ 21 ปี และได้รับฉายาว่า 'สิริวิชโยภิกขุ' ท่านมีความเคร่งครัดในพระธรรมวินัย ฉันอาหารมื้อเดียว ไม่ฉันเนื้อสัตว์ และยึดหลักสันโดษ ทำให้ได้รับความเคารพนับถืออย่างสูงจากชาวบ้านทั่วภาคเหนือ โดยเฉพาะจากการเป็นผู้นำในการสร้างทางขึ้นดอยสุเทพในปี พ.ศ. 2477 ที่ระดมแรงศรัทธาจากประชาชนกว่าแสนคน โดยไม่ใช้งบประมาณจากรัฐเลย

แม้จะได้รับการยกย่องจากชาวบ้าน แต่ครูบาศรีวิชัยกลับถูกจับตามองจากรัฐและคณะสงฆ์ส่วนกลาง เนื่องจากบทบาทที่โดดเด่นเกินกรอบการควบคุม ท่านถูกกล่าวหาหลายครั้ง เช่น ตั้งตนเป็นอุปัชฌาย์โดยไม่ได้รับอนุญาต บวชพระเณรเอง รวมถึงยุยงพระสงฆ์ให้ไม่ขึ้นกับคณะสงฆ์กลาง ท้ายที่สุด ถูกกักบริเวณและสอบสวนหลายครั้งตลอดชีวิตสมณเพศ

ครูบาศรีวิชัยจึงไม่ใช่เพียงพระผู้ทรงศีลเท่านั้น แต่ยังเป็นสัญลักษณ์ของพลังศรัทธาจากท้องถิ่น ที่ขัดแย้งกับอำนาจรัฐส่วนกลางในช่วงเปลี่ยนผ่านของการรวมศูนย์อำนาจ ท่านมรณภาพเมื่อวันที่ 21 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2481 สิริอายุ 60 ปี แม้กายจะสิ้นไปนาน แต่ชื่อของครูบาศรีวิชัยยังคงเป็นที่เคารพสักการะ และเป็นสัญลักษณ์แห่งพลังประชาชนล้านนาจนถึงทุกวันนี้

๙ มิถุนายน วันอานันทมหิดล วันคล้ายวันเสด็จสวรรคต พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล (รัชกาลที่๘)

วันที่ 9 มิถุนายนของทุกปี ถือเป็นวันคล้ายวันเสด็จสวรรคตของ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล (รัชกาลที่ ๘) ซึ่งเสด็จสวรรคตเมื่อวันที่ 9 มิถุนายน พุทธศักราช 2489 ณ พระที่นั่งบรมพิมาน ในพระบรมมหาราชวัง ขณะมีพระชนมพรรษาเพียง 20 พรรษา

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดลเสด็จขึ้นครองราชสมบัติเมื่อปี พ.ศ. 2477 ขณะมีพระชนมพรรษาเพียง 9 พรรษา และทรงใช้เวลาส่วนใหญ่พำนักอยู่ในประเทศสวิตเซอร์แลนด์เพื่อทรงศึกษา ก่อนจะเสด็จนิวัตกลับสู่ประเทศไทยในช่วงปลายรัชกาล

การเสด็จสวรรคตอย่างกะทันหันของพระองค์นับเป็นเหตุการณ์สะเทือนใจครั้งใหญ่ในประวัติศาสตร์ไทย และยังคงเป็นที่กล่าวถึงในเชิงประวัติศาสตร์และการเมืองมาจนถึงปัจจุบัน โดยในทุกปีจะมีการวางพวงมาลาและน้อมรำลึกถึงพระองค์จากหน่วยงานภาครัฐและประชาชนทั่วประเทศ

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดลทรงเป็นพระมหากษัตริย์ผู้ทรงเป็นที่รักของประชาชน ด้วยพระจริยวัตรที่เรียบง่ายและพระปรีชาสามารถแม้ในวัยเยาว์ และทรงวางรากฐานสำคัญหลายประการในช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อของประเทศภายหลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง

8 มิถุนายน พ.ศ. 2514 ในหลวง ร.9 วางศิลาฤกษ์ ‘ถนนรัชดาภิเษก’ เชื่อมมหานครสู่ความก้าวหน้าอย่างยั่งยืน

เมื่อวันที่ 8 มิถุนายน พ.ศ. 2514 พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เสด็จพระราชดำเนินทรงประกอบพิธีวางศิลาฤกษ์ถนนรัชดาภิเษก ซึ่งนับเป็นโครงการสำคัญในแผนพัฒนาระบบคมนาคมของกรุงเทพมหานครในยุคนั้น โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อบรรเทาปัญหาการจราจรที่เริ่มทวีความรุนแรงจากการขยายตัวของเมือง

ถนนรัชดาภิเษกได้รับการออกแบบให้เป็นถนนวงแหวนรอบในของกรุงเทพฯ เชื่อมโยงถนนสายสำคัญต่าง ๆ เช่น ถนนลาดพร้าว ถนนพระราม 9 และถนนประชาอุทิศ เพื่อให้สามารถกระจายการเดินทางและลดความแออัดในย่านใจกลางเมืองได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ชื่อ 'รัชดาภิเษก' ได้รับพระราชทานเพื่อเป็นที่ระลึกในวาระที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวครองราชสมบัติครบ 25 ปี ในปี พ.ศ. 2514 นับเป็นถนนที่มีความหมายเชิงสัญลักษณ์ควบคู่ไปกับการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานของชาติ

ปัจจุบัน ถนนรัชดาภิเษกเป็นหนึ่งในเส้นทางหลักของกรุงเทพมหานคร เต็มไปด้วยแหล่งธุรกิจ การค้า ศูนย์ราชการ และระบบขนส่งมวลชนที่ทันสมัย สะท้อนถึงความสำเร็จของโครงการที่วางรากฐานมาตั้งแต่กว่าครึ่งศตวรรษก่อน

7 มิถุนายน พ.ศ. 2564 ‘พล.อ.ประยุทธ์’ ประกาศวันประวัติศาสตร์ ‘วัคซีนวาระแห่งชาติ’ ไม่ยอมแพ้ให้โควิด-19

พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา อดีตนายกรัฐมนตรี โพสต์ข้อความบนเฟซบุ๊กส่วนตัวเมื่อวันที่ 7 มิ.ย. 2564 ซึ่งเป็นวันเริ่มต้นโครงการฉีดวัคซีนทั่วประเทศ พร้อมประกาศให้การฉีดวัคซีนเป็น 'วาระแห่งชาติ' เพื่อพลิกสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 โดยระบุว่า “วันนี้คือหมุดหมายสำคัญในสงครามไวรัสที่คนไทยทั้งประเทศจะร่วมกันโต้กลับอย่างพร้อมเพรียง”

อดีตนายกรัฐมนตรีกล่าวย้อนถึงสถานการณ์ตั้งแต่พบผู้ติดเชื้อรายแรกในไทยเมื่อ ม.ค. 2563 จนต้องใช้มาตรการเข้มงวดควบคุมโรค ทั้งการปิดเมือง ปิดประเทศ และส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจอย่างรุนแรง อย่างไรก็ตาม ไทยสามารถควบคุมการแพร่ระบาดได้ดีในช่วงแรก และได้รับการยกย่องจากนานาชาติ 

โดย พล.อ.ประยุทธ์ชี้ว่า 'วัคซีน' คืออาวุธสำคัญที่จะช่วยลดการเจ็บป่วย เปิดทางให้เศรษฐกิจฟื้นตัว และเป็นพลังขับเคลื่อนประเทศในระยะยาว รัฐบาลได้จัดหาวัคซีนทั้งจากแอสตร้าเซเนก้าและซิโนแวค รวมถึงแผนผลิตในประเทศโดยสยามไบโอไซเอนซ์ 

ท้ายที่สุด พล.อ.ประยุทธ์กล่าวขอบคุณบุคลากรทางการแพทย์ ผู้ว่าราชการจังหวัด และเจ้าหน้าที่ทุกฝ่ายที่มีบทบาทสำคัญในการฉีดวัคซีนให้กับประชาชน พร้อมให้กำลังใจทุกคนในการต่อสู้กับโควิด-19 โดยย้ำว่าวันนี้จะถูกจารึกเป็นวันสำคัญอีกวันในประวัติศาสตร์ของประเทศไทย

6 มิถุนายน พ.ศ.2527 วันเปิดตัว ‘เตตริส’ เกมเรียงบล็อกธรรมดาจากรัสเซีย แต่ยอดขายถล่มทลาย สู่เกมระดับตำนาน ครองใจคนทั้งโลก

เมื่อวันที่ 6 มิถุนายน พ.ศ. 2527 (ค.ศ. 1984) เกม 'เตตริส' (Tetris) ได้ถือกำเนิดขึ้นเป็นครั้งแรก โดยนักพัฒนาซอฟต์แวร์ชาวรัสเซียชื่อ อเล็กเซ ปาจิตนอฟ (Alexey Pajitnov) ซึ่งในขณะนั้นทำงานอยู่ที่สถาบันวิทยาศาสตร์ของสหภาพโซเวียต เกมดังกล่าวถูกออกแบบโดยมีแรงบันดาลใจจากเกมตัวต่อไม้ และมีกติกาง่าย ๆ คือ การจัดเรียงบล็อกรูปทรงต่าง ๆ ให้เต็มแถวในแนวนอนโดยไม่ให้ทับซ้อน

แม้จะเริ่มต้นจากการพัฒนาเล่นภายในกลุ่มนักวิจัย แต่เตตริสก็ได้รับความนิยมอย่างรวดเร็ว และถูกเผยแพร่สู่ประเทศตะวันตกในช่วงปลายทศวรรษ 1980 โดยเฉพาะเมื่อถูกนำไปวางจำหน่ายพร้อมเครื่องเล่นเกมพกพา Game Boy ของบริษัท Nintendo ในปี พ.ศ. 2532 (ค.ศ. 1989) ซึ่งทำให้เกมเตตริสกลายเป็นที่รู้จักในวงกว้าง

เตตริสได้รับการยกย่องว่าเป็นหนึ่งในเกมที่มีอิทธิพลมากที่สุดในประวัติศาสตร์วิดีโอเกม ด้วยรูปแบบการเล่นที่เข้าใจง่ายแต่ท้าทาย สามารถเข้าถึงคนทุกเพศทุกวัย ทำให้มียอดขายรวมทั่วโลกหลายร้อยล้านชุด และมีการสร้างสรรค์เวอร์ชันใหม่ ๆ อย่างต่อเนื่องในหลากหลายแพลตฟอร์ม

นอกจากความสำเร็จทางการตลาดแล้ว เตตริสยังได้รับการยอมรับในด้านจิตวิทยาและการศึกษา ว่าช่วยพัฒนาทักษะการคิดเชิงตรรกะ การวางแผน และการตัดสินใจอย่างมีระบบ จึงนับเป็นเกมที่มีคุณค่าและอิทธิพลยาวนานต่อทั้งวงการเกมและสังคมโลก

2 มิถุนายน พ.ศ. 2544 ร.9 เสด็จฯ ทรงวางศิลาฤกษ์เขื่อนคลองท่าด่าน ทรงพระราชทานชื่อ 'เขื่อนขุนด่านปราการชล'

พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ในหลวงรัชกาลที่ 9 มีพระราชดำริ ให้พิจารณาสร้างอ่างเก็บน้ำคลองท่าด่าน ที่บ้านท่าด่าน จ.นครนายก โดยเร่งด่วน เนื่องจากอ่างเก็บน้ำแห่งนี้อยู่ในบริเวณพื้นที่ราบเชิงเขา สามารถเป็นแหล่งกักเก็บน้ำไว้ใช้ประโยชน์แก่ราษฎรทางตอนล่างได้เป็นจำนวนมาก

ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานชื่อเขื่อนคลองท่าด่านว่า 'เขื่อนขุนด่านปราการชล (KHUN DAN PRAKARNCHON DAM)'

ทั้งนี้ เมื่อวันที่ 4 ธันวาคม 2536 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานพระราชดำริให้กรมชลประทานพิจารณาวาง โครงการและก่อสร้างเขื่อนขุนด่านปราการชล

จากนั้นคณะรัฐมนตรีได้มีมติเห็นชอบให้ดำเนินโครงการเขื่อนขุนด่านปราการชล เมื่อวันที่ 13 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2539 โดยอนุมัติการก่อสร้างระหว่าง พ.ศ. 2540 ถึง พ.ศ. 2546 ในวงเงิน 10,193 ล้านบาท และอนุมัติแผนปฏิบัติการป้องกันแก้ไขและติดตามตรวจสอบผลกระทบสิ่งแวดล้อมโครงการฯ พร้อมอนุมัติงบประมาณปี 2540 ถึง 2551 ในวงเงิน 990 ล้านบาท เริ่มดำเนินงานก่อสร้างในวันที่ 2 พฤศจิกายน พ.ศ. 2542 เสร็จในเดือนธันวาคม พ.ศ. 2547 และเริ่มเก็บกักน้ำในเดือนตุลาคม พ.ศ. 2548

เขื่อนขุนด่านปราการชล จะเป็นแหล่งน้ำขนาดใหญ่ที่สามารถเก็บกักและจัดสรรน้ำอย่างเป็นระบบให้แก่พื้นที่เกษตรกรรวม 185,000 ไร่ ทำให้เกษตรกรได้รับผลประโยชน์กว่า 9,000 ครัวเรือน และเมื่อสามารถไขปัญหาน้ำท่วมสลับกับความแห้งแล้งลงได้แล้วก็จะช่วยลดปัญหาดินเปรี้ยวไปได้ในที่สุด

1 มิถุนายน พ.ศ. 2493 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 เสด็จฯ พิธีเปิดประชุมรัฐสภาครั้งแรกในรัชสมัย

พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เสด็จฯ ไปประกอบรัฐพิธีเปิดประชุมรัฐสภาด้วยพระองค์เองเป็นครั้งแรก ณ พระที่นั่งอนันตสมาคม และพระราชทานพระราชดำรัสเพื่อเป็นข้อเตือนใจให้แก่บุคคลที่ปฏิบัติหน้าที่ในฐานะผู้แทนของประชาชน โดยมีความตอนหนึ่งว่า..

“...ข้าพเจ้าเชื่อว่าท่านทั้งหลายจะได้มีความตั้งใจในการสร้างความเจริญก้าวหน้าให้แก่บ้านเมืองและประชาราษฎร โดยตั้งมั่นในสามัคคีธรรมและพร้อมใจกันร่วมมือในการดำเนินการของรัฐสภาให้เป็นประโยชน์แก่ประเทศชาติอันเป็นที่รักของเราให้มีวัฒนาถาวรสืบไป”

ต่อมา ในรัชสมัย พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ตลอดระยะเวลาที่ทรงครองราชย์ ทรงประกอบรัฐพิธีเปิดประชุมรัฐสภาด้วยพระองค์เอง 33 ครั้ง คณะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ เป็นผู้กระทำพิธีเปิดประชุม 6 ครั้ง และมีจำนวน 4 ครั้ง ที่ผู้แทนพระองค์เป็นผู้ประกอบรัฐพิธีเนื่องจากคณะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ไม่สามารถมาได้

31 พฤษภาคม พ.ศ.2423 สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ พระบรมราชเทวี อัครมเหสีในรัชกาลที่ 5 เสด็จทิวงคตจากเหตุเรือพระที่นั่งล่ม

หลายคนคงเคยได้ยินเรื่องราวในประวัติศาสตร์ ‘พระนางเรือล่ม’ ซึ่งวันนี้เมื่อ 105 ปีก่อน เป็นวันที่สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ พระบรมราชเทวี อัครมเหสีในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จทิวงคต จากเหตุการณ์อุบัติเหตุเรือพระที่นั่งล่ม จนเป็นที่มาของเรื่องราว ‘พระนางเรือล่ม’ ที่ถูกเล่าสืบต่อกันมา

สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ พระบรมราชเทวี มีพระนามเดิมว่า พระองค์เจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ เป็นพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และ สมเด็จพระปิยมาวดี ศรีพัชรินทรมาตา โดยเป็นพระอัครมเหสีพระองค์แรกในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

พระองค์เจ้าสุนันทาฯ ทรงมีพระสติปัญญาเลิศล้ำ และทรงมีพระอัธยาศัยจริงจังเด็ดขาด ปฏิบัติข้อราชการและรับสั่งด้วยความเฉียบคมชัดเจน จึงทำให้ได้ติดตามเสด็จฯ และถวายงานรับใช้ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 อยู่เสมอ นอกจากนี้ ยังเป็นที่เล่าขานกันว่า ด้วยพระอุปนิสัยรับสั่งเฉียบคม ทำให้พระองค์เป็นที่นับถือในพระบรมวงศานุวงศ์ และข้าราชบริพารยิ่งนัก

กระทั่งเมื่อวันจันทร์ที่ 31 พฤษภาคม พ.ศ.2423 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระบรมราชโองการให้แต่งเรือพระที่นั่ง เพื่อเสด็จประพาสพระราชวังบางปะอิน พร้อมด้วยมเหสีทุกพระองค์ แต่แล้วกลับเกิดเหตุไม่คาดฝัน เมื่อเรือพระที่นั่งของพระองค์เจ้าสุนันทาฯ เกิดอุบัติเหตุและล่มลง ณ ตำบลบางพูด อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี

เป็นเหตุให้พระองค์เจ้าสุนันทาฯ และสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรรณาภรณ์เพ็ชรรัตน์ โสภางคทัศนิยลักษณ์ อรรควรราชกุมารี ซึ่งเป็นพระราชธิดา พร้อมทั้งพระราชบุตรในพระครรภ์ สิ้นพระชนม์ เมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าทรงทราบเรื่อง จึงรู้สึกเสียพระทัยเป็นอย่างยิ่ง

ต่อมาได้มีพิธีถวายพระเพลิงศพ เมื่อวันที่ 16 มีนาคม พ.ศ.2423 ภายในงานนี้มีการแจกหนังสือสวดมนต์ ซึ่งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชดำริให้พิมพ์แจกเพื่อเป็นพระราชกุศล จำนวน 10,000 เล่ม นับเป็นหนังสืองานศพเล่มแรกของไทย 

นอกจากนี้ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ยังโปรดเกล้าฯ ให้เฉลิมพระนามาภิไธยเป็น สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ พระบรมราชเทวี พร้อมทั้งยังโปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระราชานุสาวรีย์สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ฯ  ขึ้นอีกหลายแห่ง อาทิ ที่พระราชวังบางปะอิน หรือที่สวนสราญรมย์ 

ต่อมายังมีการสร้างศาลสมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ฯ ตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา บริเวณวัดกู้ ตำบลบางพูด อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี โดยสร้างขึ้นในบริเวณใกล้เคียงกับจุดที่นำเรือพระที่นั่งขึ้นมาจากน้ำ ภายหลังเรียกกันว่า ‘ศาลพระนางเรือล่ม’ 

ทั้งนี้เป็นสถานที่สักการะของประชาชน โดยภายในมีข้อมูลอื่น ๆ อาทิ พระราชประวัติของสมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ฯ รวมถึงบทกลอนที่ล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ 5 ได้บรรยายถึงความรักที่มีต่อพระองค์ บรรจุเอาไว้อีกด้วย


© Copyright 2021, All rights reserved. THE STATES TIMES
Take Me Top