“พระปรีชากลการ” ขุนนางชาวไทย สมรสกับสตรีลูกครึ่งอังกฤษ ชื่อ ‘แฟนนี่ น็อกซ์’ ท่านถูกกล่าวหาว่า ฆ่าคนตายและทารุณกรรมแก่คนไทยที่เมืองกบินทร์บุรี ‘โทมัส ยอร์ช น็อกซ์’ ผู้เป็นพ่อตา ซึ่งเป็นกงสุลอังกฤษประจำประเทศไทย จึงได้ข่มขู่สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์และสมุหพระกลาโหม ว่าจะนำเรือรบอังกฤษมาข่มขู่ให้ปล่อยลูกเขยของตน แต่กลับไม่สำเร็จ และปิดท้ายด้วยการประหารพระปรีชากลการในที่สุด... 

“ปรีดี พนมยงค์” แกนนำคณะราษฎรสายพลเรือน ผู้ร่วมก่อการเปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์มาเป็น ‘ระบอบประชาธิปไตย’ ได้รับการยกย่องว่าเป็นมันสมองของคณะราษฎร โดยเป็นผู้ร่างคำประกาศคณะราษฎรฉบับที่ 1 และพระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พ.ศ. 2475 ซึ่งถือเป็นรัฐธรรมนูญฉบับแรกของประเทศไทย

สถาบันการเงินแห่งแรกของชาวสยามนั้น ถือกำเนิดขึ้นในนาม "บุคคลัภย์" (Book Club) โดย ‘พระเจ้าน้องยาเธอกรมหมื่นมหิศรราชหฤทัย’ ซึ่งขณะนั้นทรง ดำรงตำแหน่งเสนาบดี กระทรวง พระคลังมหาสมบัติในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงตั้งพระทัยอย่างแน่วแน่ที่จะให้มีสถาบันการเงินของสยาม เป็นฐานรองรับการเติบโตทางด้านเศรษฐกิจการเงิน ปัจจุบันคือ “ธนาคารไทยพาณิชย์”

วัฒนธรรมหรือนวัตกรรมจากตะวันตกอย่างหนึ่งที่เข้ามาปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตของชาวสยามคือ “จักรยาน” สันนิษฐานว่าจักรยานเข้าสู่สยามตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 4 โดยคณะมิชชันนารีเป็นผู้นำเข้ามา แต่จักรยานเป็นที่แพร่หลายกลายเป็นที่ฮือฮาในราชสำนักในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวฯ รัชกาลที่ 5 ช่วงราวปีพ.ศ. 2442 หรือ ร.ศ. 118 โดยเรียกกันว่า “รถไบซิเกิ้ล”

"ตำราทำกับข้าวฝรั่ง" เป็นพระราชนิพนธ์แปลในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เป็นตำราทำกับข้าวฝรั่ง ที่เป็นระบบเล่มแรกของไทย มีการแปลจากภาษาอังกฤษและภาษาฝรั่งเศส 

โดยพระราชนิพนธ์เล่มนี้ นอกจากจะเป็นประโยชน์กับผู้ที่สนใจทั้งด้านอาหารและด้านวรรณกรรมแล้ว ยังแสดงให้เห็นถึงพระปรีชาสามารถอย่างล้ำลึกของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวในด้านโภชนาการ และการปรุงอาหารได้อย่างประจักษ์ชัดอีกด้วย

“ลัทธิโยเร” กำเนิดขึ้นตั้งแต่ปี 2478 แต่หลังจากจบสงครามโลกครั้งที่ 2 ญี่ปุ่นเป็นฝ่ายพ่ายแพ้ ช่วงประมาณปี 2490 ทำให้ “ลัทธิโยเร” เริ่มมีแนวทางที่ชัดเจนมากยิ่งขึ้น จากนั้นระหว่างปี 2490 - 2520 ประเทศญี่ปุ่นได้มีลัทธิเกิดใหม่อีกมากมายแต่ถูกกีดกัน ซึ่ง “ลัทธิโยเรเอง” ก็เป็นหนึ่งในนั้น...

“เจมส์ บอนด์” (James Bond) เป็นสายลับของหน่วยข่าวกรองลับของอังกฤษ ชื่อของ “เจมส์ บอนด์” ฟังดูแล้วอาจเรียบง่าย แต่ในความเรียบง่ายนั้นกลับไม่ธรรมดา เพราะเขาคือตัวละครที่ ‘เอียน เฟลมมิ่ง’ สร้างขึ้นเมื่อปี ค.ศ. 1953 โดยให้ตัวละครสมมติ “เจมส์ บอนด์” ทำงานใน Mi6 มีรหัสประจำตัวคือ 007 และมีใบอนุญาตสังหารคนแบบไม่ผิดกฎหมาย นี่คือสิ่งแปลกใหม่เกิดขึ้นกับตัวเจมส์บอนด์...ที่ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อเป็นตัวละครศูนย์กลางสำหรับผลงานของ ‘เอียน เฟลมมิ่ง’

“หมอเจ้าฟ้า” หรือ หมอน้อย เป็นคำที่ชาวเชียงใหม่ใช้เรียก “สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก” ด้วยความรักและเทิดทูนในพระเมตตากรุณา ที่ทรงมีต่อผู้ป่วยทุกชั้นวรรณะ มุ่งแต่จะรักษาผู้ป่วยโดยไม่ยึดติดในอิสริยยศอันสูงศักดิ์แต่อย่างใด ก่อนที่จะเสด็จนิวัติประเทศไทยใน พ.ศ. 2471 พระองค์จะทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจทางด้านการแพทย์หลายประการ ด้วยพระมหากรุณาธิคุณที่พระองค์ได้ทรงอุทิศเพื่อชาวไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งชาวล้านนาจึงพร้อมใจกัน ถวายพระสมัญญานามว่า “หมอเจ้าฟ้า” แด่พระองค์ท่าน

หากเราจะหาแหล่งความรู้เพื่อค้นคว้าหาเรื่องราวในอดีตสักเรื่อง นอกจากห้องสมุดแล้ว เชื่อว่าหลาย ๆ คน ก็คงจะต้องคำนึงถึง “พิพิธภัณฑ์” สถานที่ที่เก็บรวบรวม และจัดแสดงสิ่งต่าง ๆ ที่มีความสำคัญในประวัติศาสตร์หรือในอดีต ทั้งศิลปะ วัฒนธรรม หรือความรู้อื่น ๆ เพื่อให้เป็นประโยชน์ต่อการศึกษา และให้ความเพลิดเพลินแก่ผู้ได้เข้ามาชมหรือพบเห็น ซึ่งเทียบเท่าได้กับคำว่าแหล่งเรียนรู้เลยก็ว่าได้ 

“พระยากัลยาณไมตรี” เผยแพร่ในฐานข้อมูลของสถาบันพระปกเกล้า ในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7 พระองค์ทรงโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้มีการร่างรัฐธรรมนูญขึ้นมาใช้ในประเทศ โดยผู้มีส่วนช่วยร่างรัฐธรรมนูญคือ พระยากัลยาณไมตรี หรือ ฟรานซิส บี. แซร์ ที่ปรึกษาทางกฎหมายชาวอเมริกัน ผู้อยู่ในคณะเจรจาแก้ไขสนธิสัญญาไม่เป็นธรรมกับชาติตะวันตกหลังสงครามโลกครั้งที่ 1 โดยรัฐธรรมนูญที่พระยากัลยาณไมตรีร่างนั้นมีเพียง 12 มาตรา แต่ไม่ได้มีการประกาศใช้ร่างรัฐธรรมนูญฉบับนี้...