แก่นแห่ง Soft Power ไม่ใช่แค่สร้าง 'ความนิยม-การเผยแพร่เสน่ห์วัฒนธรรม' แต่ 'ทั้งสอง' ต้องเป็นส่วนหนึ่งของ Soft Power

ดร.ฐณยศ โล่ห์พัฒนานนท์ นักวิจัยด้านอุตสาหกรรมบันเทิงระหว่างประเทศ วัฒนธรรม และความมั่นคงร่วมสมัย สถาบันเอเชียศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้โพสต์ข้อความลงเฟซบุ๊กเกี่ยวกับกระแส Soft Power ในขณะนี้ไว้ ว่า...

ตั้งใจจะโพสต์เรื่องนี้นานแล้ว ไม่ใช่เพราะเกิดกระแสอะไรบางอย่างแล้วโพสต์ตามกระแสครับ

soft power ไม่ใช่การสร้างความนิยม

soft power ไม่ใช่การเผยแพร่เสน่ห์วัฒนธรรม

แต่ทั้งความนิยมกับเสน่ห์วัฒนธรรมเป็นส่วนหนึ่งของ soft power ซึ่งหมายถึงอำนาจการโน้มน้าวแบบหนึ่ง soft power มุ่งการสร้างเครือข่ายเพื่อผลประโยชน์ขนาดใหญ่

จะเข้าใจคำนี้ ต้องย้อนกลับไปดูคำอธิบายของ Nye แต่ถ้าจะรู้เท่าทันคำนี้ ต้องคิดให้ไกลกว่า Nye แม้ Nye เสนอคำอธิบายก็จริง แต่ไม่ใช่คนที่หาวิธีสร้าง soft power ตรงกันข้าม soft power ปรากฏอยู่ในประวัติศาสตร์มนุษยชาติมานาน Nye เพียงเอ่ยมันในรูปทฤษฎีเพื่อประโยชน์แห่งรัฐ (หมายถึงสหรัฐฯ) กระทั่งคำ soft power เองก็เป็น soft power อย่างหนึ่ง ด้วยทำให้สังคมโลกเข้าใจผิดว่า มันคืออำนาจแห่งความสร้างสรรค์ ทั้งที่จริงมันเป็นส่วนหนึ่งของกลไกการเมืองโลก รศ.วรศักดิ์ มหัทธโนบล เคยบอกว่า อย่าหลงทางกับคำว่า soft แต่ต้องสนใจคำว่า power เนื่องจากมันคือคำหลักเหมือนใน hard power ไม่ว่าจะ soft หรือ hard มันก็คือการทำให้อีกฝ่ายสมยอม

ยุคหลังสงครามเย็น soft power คือรูปแบบทางอำนาจที่ทำหน้าที่ขยายเครือข่ายการค้าแบบตลาดเสรี โดยมีศูนย์กลางความร่วมมือที่อเมริกาเหนือร่วมด้วยยุโรปและญี่ปุ่น ดังนั้น soft power กับโลกาภิวัตน์แยกขาดจากกันไม่ได้ อันแรกคือเหตุ อันหลังคือผล อยากรู้ว่า soft power ของแต่ละชาติคืออะไร ให้ไปอ่านแผนความมั่นคงกับแผนพัฒนา 

ท้ายที่สุด มองว่า สิ่งที่บ้านเราพยายามผลักดันคือการทูตความบันเทิง เพราะมันเข้าองค์ประกอบของการทูตความบันเทิงที่สุด ส่วนการทูตความบันเทิงถือเป็น soft power หรือไม่ขึ้นอยู่กับเรามีเป้าที่ใหญ่ขนาดนั้นหรือไม่ และมีกระบวนการความร่วมมือจากทุกฝ่ายที่ชัดเจนหรือไม่ ที่แน่ๆ soft power สัมพันธ์กับการจัดสรรทรัพยากรเพื่อความมั่นคงเสมอครับ

ขอขอบคุณท่านประธานพิจารณาภาพยนตร์และวีดิทัศน์ คณะที่ 2 ครับที่กรุณาแนะนำให้รู้จักคำนี้ ทำให้ผมได้ศึกษาเพิ่มเติม


ที่มา : https://www.facebook.com/story.php?story_fbid=1635487320141372&id=100010403598013
https://www.facebook.com/100006396607235/posts/3291136671109521/