Tuesday, 10 June 2025
ผู้ก่อกำเนิดวิชาชีพพยาบาล

วันที่ 12 พฤษภาคม ของทุกปี เป็นวันพยาบาลสากล (International Nurses Day) ระลึก ‘ฟลอเรนซ์ ไนติงเกล’ ผู้ก่อกำเนิดวิชาชีพพยาบาล

นอกจากวันพยาบาลแห่งชาติ ที่ตรงกับวันที่ 21 ตุลาคมของทุกปีแล้ว สภาพยาบาลระหว่างประเทศ ซึ่งเป็นองค์กรวิชาชีพพยาบาลระดับโลก ได้กำหนดให้วันที่ 12 พฤษภาคมของทุกปี เป็นวันพยาบาลสากล นับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2514 

เหตุที่กำหนดให้ 12 พฤษภาคม เป็นวันพยาบาลสากล เพราะเป็นวันเกิดของ ฟลอเรนซ์ ไนติงเกล ผู้ให้กำเนิดวิชาชีพการพยาบาลแผนปัจจุบัน และเป็นผู้มีอุดมการณ์ ตั้งใจบำเพ็ญสาธารณประโยชน์เพื่อมวลมนุษย์อย่างแท้จริง จนได้รับการยกย่อง และเป็นที่รู้จักไปทั่วโลก

วันพยาบาลสากลจึงถูกกำหนดขึ้นเพื่อรำลึกถึงคุณความดีของ ฟลอเรนซ์ ไนติงเกล ที่สร้างประโยชน์ให้แก่มวลมนุษย์อย่างมากมาย รวมทั้งเพื่อยกย่อง ให้เกียรติ และยึดถือเอาเป็นแบบอย่าง นอกจากนี้ ยังมีจุดมุ่งหมายให้พยาบาลทั่วโลก ร่วมมือกันจัดกิจกรรมบำเพ็ญประโยชน์แก่สาธารณชน และกำหนดแนวทางในการให้พยาบาลทั่วโลก ได้รณรงค์แก้ไขปัญหาด้านสุขภาพอีกด้วย

ฟลอเรนซ์ ไนติงเกล (Florence Nightingale) เป็นชาวอังกฤษ แต่เกิดที่เมืองฟลอเรนซ์ ประเทศอิตาลี เมื่อวันที่ 12 พฤษภาคม 1820 ครอบครัวของฟลอเรนซ์ ไนติงเกล จัดว่าเป็นชนชั้นสูงที่มีฐานะดี ทำให้เธอได้รับการศึกษาเป็นอย่างดี เธอมีความตั้งใจที่จะช่วยเหลือผู้อื่นอยู่เสมอ จึงขอบิดามารดาเรียนพยาบาล แต่เนื่องจากในยุคนั้น งานพยาบาลถือเป็นงานของชนชั้นแรงงาน และไม่ได้รับความนับถือจากคนในสังคมชั้นสูงนัก ครอบครัวของเธอจึงปฏิเสธ แต่ ฟลอเรนซ์ ไนติงเกล ก็ยังมุ่งมั่นทำงานเพื่อผู้ที่เจ็บป่วย และคอยหาโอกาสได้ไปเยี่ยมตามโรงพยาบาลต่าง ๆ ก่อนเข้าศึกษาอบรมวิชาพยาบาลที่ประเทศเยอรมนีสมดังใจ

ต่อมาในปี 1857 เกิดสงครามไครเมียขึ้น ฟลอเรนซ์ ไนติงเกล อาสาไปช่วยดูแลทหารที่บาดเจ็บจากสงคราม นอกจากเสียสละทรัพย์สินส่วนตัวแล้ว เธอยังขอเรี่ยไรจัดหาเครื่องเวชภัณฑ์ต่าง ๆ เพื่อช่วยเหลือทหาร และออกเยี่ยมเยียนเพื่อรักษา และให้กำลังใจทหารตั้งแต่เช้าจนค่ำ มักมีคนเห็นฟลอเรนซ์ ไนติงเกล ถือตะเกียงเล็ก ๆ คอยเดินตรวจอาการของเหล่าทหารกลางดึกอยู่เสมอ จนผู้คนต่างพากันเรียกเธอว่า The Lady with the Lamp

ฟลอเรนซ์ ไนติงเกล ยังเป็นผู้ที่ริเริ่มเสนอแนวคิดเรื่องการรักษาความสะอาดในสถานพยาบาล เนื่องจากในสมัยนั้น ยังไม่มีคนรู้จักสิ่งที่เรียกว่า เชื้อโรค มากนัก ฟลอเรนซ์ ไนติงเกล คือผู้ที่สังเกตเห็นว่า ทหารที่มีบาดแผลสกปรก จนเกิดการอักเสบ จะมีอัตราการเสียชีวิตสูง และเรียกร้องให้มีการรักษาความสะอาดในสถานพยาบาลอย่างเคร่งครัด

หลังสงครามสิ้นสุดลง ฟลอเรนซ์ ไนติงเกล ได้พัฒนากิจการพยาบาลให้ก้าวหน้าขึ้น จนได้รับการยอมรับให้เป็นผู้จัดระเบียบด้านสุขภาพในกองทัพประเทศอังกฤษ วางแผนงานด้านสุขาภิบาลในประเทศอินเดีย ก่อนจะก่อตั้งโรงเรียนการพยาบาลที่เป็นต้นแบบของโรงเรียนพยาบาลทั่วโลก

รพ.สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ จัดกิจกรรมวันพยาบาลสากล ปี 68 เพื่อรำลึกและสดุดี มิสฟลอเรนช์ ไนติงเกล สุภาพสตรี แห่งดวงประทีป ผู้ก่อกำเนิดวิชาชีพพยาบาล 

(8 พ.ค.68) พลเรือตรีพัฒนชัย เฉลิมวรรณ์ ผอ.โรงพยาบาลสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ กรมแพทย์ทหารเรือ เป็นประธานเปิดการจัดกิจกรรมวันพยาบาลสากล ประจำปี 2568 ณ ห้องประชุมคลองไผ่ หอประชุม รพ.สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ กรมแพทย์ทหารเรือ อ.สัตหีบ จ.ชลบุรี โดย นาวาเอกหญิง อรัญญา เชยดี รองผู้อำนวยการฝ่ายการพยาบาล รพ. สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ ฯ และในนามคณะกรรมการจัดกิจกรรมวันพยาบาลสากล ประจำปี 2568 นำคณะฝ่ายการพยาบาลและข้าราชการพยาบาลฯ ร่วมให้การต้อนรับ โดยมีรองผู้อำนวยการ รพ.ฯ พลเรือตรีหญิง อำไพวัลย์ สวยสม และนาวาเอกหญิง เรืองรอง วิยาภรณ์ อดีตข้าราชการพยาบาล รพ.สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ ฯ ร่วมในพิธี 

นาวาเอกหญิง อรัญญา เชยดี กล่าวรายงานถึงความเป็นมาว่า ตามที่ สภาพยาบาลระหว่างประเทศ ได้กำหนดให้ วันที่ 12 พฤษภาคม ของทุกปี เป็นวันพยาบาลสากล และเป็นวันเกิดของ มิสฟลอเรนซ์ ไนติงเกล ผู้ก่อกำเนิดวิชาชีพการพยาบาล และเป็นผู้ที่มีอุดมการณ์ตั้งใจบำเพ็ญ สาธารณประโยชน์ เพื่อมวลมนุษย์อย่างแท้จริง จนได้รับการยกย่องและเป็นที่รู้จักไปทั่วโลก ฝ่ายการพยาบาลฯ จึงได้จัดกิจกรรมเพื่อรำลึกและสดุดีคุณงามความดี อีกทั้งเพื่อเป็นการยกย่องให้เกียรติและยึดถือเป็นแบบอย่างที่ดีของพยาบาล ภายใต้คำขวัญวันพยาบาลสากล ปี 2568 ที่ว่า "พยาบาลคืออนาคต ใส่ใจพยาบาล พัฒนาสุขภาพสู่เศรษฐกิจ" หรือ "Our Nurses. Our Future. Care for nurses strengthens economies" ขึ้น ในวันนี้ 8 พ.ค.68 รวมทั้งมอบโล่รางวัลและช่อดอกไม้แสดงความยินดีกับพยาบาล ผู้ได้รับรางวัลเกียรติคุณต่างๆ สร้างชื่อเสียงให้กับองค์กรพยาบาล และโรงพยาบาลฯ ในปีที่ผ่านมาจนถึงปัจจุบัน 

พล.ร.ต.พัฒนชัย เฉลิมวรรณ์ กล่าวว่า ตามที่ สมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทย ประกาศเป้าหมายรณรงค์ "พยาบาลคืออนาคต ใส่ใจพยาบาล พัฒนาสุขภาพสู่เศรษฐกิจ" ซึ่งเป็นเป้าหมายที่สะท้อนให้เห็นถึงความสำคัญของพยาบาล ในการพัฒนาสังคมและเศรษฐกิจ 

ในทุกๆ วัน พยาบาล เป็นผู้ที่มีบทบาทสำคัญในการดูแลและส่งเสริมสุขภาพของประชาชน ไม่เพียงแต่ทำหน้าที่รักษาโรค แต่ยังมีส่วนในการสนับสนุนให้ชุมชนมีสุขภาวะที่ดี ตลอดจนเป็นแนวทางในการพัฒนาเศรษฐกิจไปพร้อมๆ กัน ความใส่ใจต่อพยาบาลนั้น เป็นสิ่งที่ไม่ควรมองข้าม โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในยุคปัจจุบัน ที่พยาบาลต้องเผชิญกับความท้าทายต่างๆ ที่เกิดขึ้นในวงการแพทย์และสาธารณสุข การสนับสนุนและสร้างสภาพแวดล้อมการทำงานที่ดีให้กับพยาบาล จึงเป็นสิ่งจำเป็น เนื่องจากพวกเขาคือ บุคลากรที่มีบทบาทสำคัญ ในการสร้างอนาคตและระบบสุขภาพ ดังนั้นพยาบาลที่มีความสุขและมีสุขภาพที่ดี จะสามารถให้บริการที่ดีที่สุดแก่ผู้ป่วยได้อย่างมีประสิทธิภาพ 

นอกจากนี้แล้ว ยังได้จัดประชุมวิชาการ เรื่อง กฎหมายและจริยธรรมทางการพยาบาล เพื่อสร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับกฎหมายและจริยธรรม ที่มีผลต่อการปฏิบัติงานของพยาบาล รวมทั้งส่งเสริมความเข้าใจในการปฏิบัติงานตามหลักจริยธรรมทางการพยาบาล เพื่อยกระดับคุณภาพการดูแลผู้ป่วยในระบบสุขภาพ ให้มีประสิทธิภาพ

โดยได้รับเกียรติจาก วิทยากร ผู้ทรงคุณวุฒิในด้านกฎหมายและ จริยธรรมด้านการพยาบาล มาร่วมแบ่งปันความรู้ ประสบการณ์ และแนวทางปฏิบัติที่ดีในการดำเนินงานที่เกี่ยวข้องกับกฎหมายและจริยธรรม ในโอกาสเดียวกันนี้ด้วย


© Copyright 2021, All rights reserved. THE STATES TIMES
Take Me Top