(29 พ.ค. 68) มาร์การิตา ซิโมนยาน บรรณาธิการบริหารของสำนักข่าว RT ของรัสเซีย ออกโรงเตือนว่า หากเยอรมนีให้การสนับสนุนด้านเทคนิคแก่ยูเครนในการใช้ขีปนาวุธ ‘ทอรัส’ โจมตีกรุงมอสโก รัสเซียอาจไม่มีทางเลือกอื่นนอกจากต้องตอบโต้ด้วยการโจมตีกรุงเบอร์ลิน

เป็นที่คาดการณ์ว่าเยอรมนีอาจส่งขีปนาวุธทอรัส ให้ยูเครนกลับมาเป็นประเด็นอีกครั้ง หลังจากนายกรัฐมนตรีฟรีดริช เมิร์ตซ์ ระบุว่า เยอรมนีและพันธมิตรได้ยกเลิกข้อจำกัดด้านระยะการใช้อาวุธของยูเครนแล้ว อย่างไรก็ตาม ยังไม่มีการยืนยันอย่างเป็นทางการจากรัฐบาลเยอรมนีว่าจะมีการส่งมอบอาวุธดังกล่าว

ซิโมนยานโพสต์ข้อความว่า “หากเกิดการโจมตีกรุงมอสโกโดยอาวุธเยอรมันภายใต้การควบคุมของเจ้าหน้าที่เยอรมัน การตอบโต้ด้วยการยิงใส่กรุงเบอร์ลินจะเป็นทางเลือกที่หลีกเลี่ยงไม่ได้” โดยเธอชี้ว่า ขีปนาวุธทอรัส จำเป็นต้องใช้บุคลากรเยอรมันในการควบคุมและตั้งโปรแกรม ซึ่งยูเครนไม่สามารถดำเนินการเองได้

ด้านโฆษกเครมลิน ดมีตรี เปสคอฟ เตือนว่าหากเยอรมนีตัดสินใจส่งมอบอาวุธดังกล่าวจริง จะเป็นการยกระดับความขัดแย้งอย่างร้ายแรง และบ่อนทำลายความพยายามในการหาทางยุติสงครามในยูเครน ขณะที่รัฐบาลเยอรมนีภายใต้การนำของอดีตนายกรัฐมนตรีโอลาฟ โชลซ์ เคยยืนยันมาตลอดว่าจะไม่ส่งขีปนาวุธทอรัส เพราะเสี่ยงต่อการถูกดึงเข้าไปในความขัดแย้งโดยตรงกับรัสเซีย

(30 พ.ค. 68) ประธานาธิบดีโวโลดีมีร์ เซเลนสกีของยูเครน เปิดเผยเมื่อ 29 พ.ค. ว่า จีนได้หยุดขายโดรนให้ยูเครนและประเทศตะวันตก แต่ยังคงส่งโดรนให้รัสเซีย โดยระบุว่า “Mavic จากจีนเปิดขายให้รัสเซีย แต่ปิดให้ยูเครน” ซึ่งเป็นโดรนรุ่นยอดนิยมของบริษัท DJI จากจีน

เลนสกีเผยอีกว่า มีสายการผลิตโดรนตั้งอยู่ในรัสเซียโดยมีตัวแทนจากจีนอยู่ด้วย ซึ่งสอดคล้องกับข้อมูลจากเจ้าหน้าที่ยุโรปที่ระบุว่าจีนได้ลดการส่งออกชิ้นส่วนโดรน เช่น แม่เหล็กมอเตอร์ ไปยังตะวันตก แต่เพิ่มการส่งให้รัสเซีย

แม้จีนจะอ้างความเป็นกลาง แต่ตลอดช่วงสงคราม โดรนได้กลายเป็นเครื่องมือสำคัญในสนามรบ โดยทั้งสองฝ่ายนำมาใช้ในภารกิจลาดตระเวนและโจมตีแม่นยำ ขณะที่ยูเครนเตรียมเพิ่มกำลังการผลิตโดรนภายในประเทศให้ถึงขีดสุด เพื่อลดการพึ่งพาต่างชาติ

กระทรวงการต่างประเทศจีนยังคงปฏิเสธว่าไม่ได้ส่งยุทโธปกรณ์ให้ฝ่ายใด พร้อมยืนยันว่าควบคุมเข้มสินค้าสองทาง (Dual-use goods) แต่การที่จีนกระชับความสัมพันธ์กับรัสเซียมากขึ้น ได้สร้างความกังวลให้กับโลกตะวันตกและนาโต ซึ่งระบุว่าจีนกำลังเป็น 'ผู้สนับสนุนหลัก' ให้รัสเซียรุกรานยูเครน

เมื่อวานนี้ (30 พ.ค. 68) วลาดิเมียร์ ปูติน ประธานาธิบดีรัสเซีย ได้ให้การต้อนรับภรรยาของ Shinzo Abe ในกรุงมอสโก เนื่องในโอกาสครบรอบวันเสียชีวิตของอดีตนายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น โดยปูตินได้ถือช่อดอกไม้ไปต้อนรับ Akie Abe ด้วยความนอบน้อม

ในระหว่างการพบกัน คำพูดของปูตินเกี่ยวกับ Shinzo Abe ทำให้เธอถึงกับน้ำตาไหลออกมา

ประธานาธิบดีรัสเซียแสดงความเคารพต่อ Shinzo Abe โดยกล่าวว่า "เขารู้ว่า Abe ฝันที่จะลงนามในสนธิสัญญาสันติภาพหลังสงครามโลกครั้งที่สอง ซึ่งสนธิสัญญานั้นยังไม่ได้รับการลงนามระหว่างรัสเซียและญี่ปุ่น เนื่องจากยังคงติดขัดเรื่องความขัดแย้งเกี่ยวกับการครอบครองเกาะสี่เกาะในกลุ่มเกาะคอร์เยอร์ ซึ่งญี่ปุ่นเรียกว่า 'ดินแดนเหนือ' ซึ่งเป็นประเด็นหลักความขัดแย้งในอดีต"

Shinzo Abe ถูกยิงจากด้านหลังในระหว่างการกล่าวสุนทรพจน์ที่เมืองนารา เมื่อวันที่ 18 มิถุนายน 2021 และจากรายงานของสื่อญี่ปุ่น เขาถูกนำส่งโรงพยาบาลด้วยภาวะหัวใจหยุดเต้นและภาวะการหายใจหยุดลง

เวลาที่รัสเซียพยายามแสดงอำนาจผ่านอาวุธและการทูตพลังงาน วิกฤตเล็กๆ อย่าง “มันฝรั่ง” กลับกลายเป็นสัญลักษณ์ที่ทรงพลังของความเปราะบางเชิงโครงสร้างของรัฐ เมื่ออาหารหลักของประชาชนกลายเป็นของหายาก ราคาพุ่งสูง และผู้บริโภคต้องหันไปหาทางเลือกที่ด้อยคุณค่าทางโภชนาการมากขึ้น ปรากฏการณ์นี้มิใช่เพียงปัญหาเกษตรกรรม แต่เป็นการสะท้อนความล้มเหลวของกลไกรัฐในการประกันความมั่นคงพื้นฐานของชีวิตพลเมือง

แม้จะเป็นพืชที่ไม่ได้มีต้นกำเนิดในยูเรเซียแต่มันฝรั่งกลับกลายเป็นหนึ่งในเสาหลักของระบบอาหารรัสเซียอย่างแน่นแฟ้นและยาวนาน โดยเฉพาะในกลุ่มประชากรชนบทที่อาศัยมันฝรั่งเป็นแหล่งแป้งและแคลอรี่หลักที่ราคาย่อมเยา ปรุงง่าย และสามารถเก็บไว้ได้นานโดยไม่ต้องแช่เย็น สิ่งเหล่านี้ทำให้มันฝรั่งมีสถานะพิเศษเหนืออาหารอื่นๆ หลายชนิดในชีวิตของชาวรัสเซีย

มันฝรั่ง « картофель »  มีถิ่นกำเนิดจากเทือกเขาแอนดีสในอเมริกาใต้ โดยชนพื้นเมืองอย่างอินคาเป็นผู้เพาะปลูกมานานนับพันปีก่อนที่นักสำรวจชาวยุโรปจะนำพืชชนิดนี้กลับไปยังยุโรปในคริสต์ศตวรรษที่ 16 มันฝรั่งเข้าสู่จักรวรรดิรัสเซียในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 18 โดยมีการบันทึกว่าพระเจ้าปีเตอร์มหาราช (Peter the Great) เป็นผู้นำมันฝรั่งเข้ามาจากเนเธอร์แลนด์และพยายามส่งเสริมให้เกษตรกรรัสเซียเพาะปลูก แต่การรับเอาพืชชนิดนี้กลับไม่ง่าย เนื่องจากชนบทรัสเซียมีความเชื่อแบบอนุรักษนิยม หลายคนมองมันฝรั่งว่าเป็น “พืชของปีศาจ” เพราะลำต้นอยู่ใต้ดินและไม่เหมือนพืชอื่นๆ ที่เคยรู้จัก จึงเกิดกระแสต่อต้านอย่างกว้างขวางจนเกิดเหตุการณ์ที่รู้จักกันในชื่อในภาษารัสเซียว่า «Картофельные бунты»  

ซึ่งแปลตรงตัวว่า "จลาจลมันฝรั่ง" หมายถึงชุดของการลุกฮือของชาวนาในจักรวรรดิรัสเซียในช่วงครึ่งแรกของศตวรรษที่ 19 โดยเฉพาะในช่วง ระหว่างปี 1834–1840s ที่เกิดขึ้นจากการที่รัฐบาลพยายามบังคับให้ชาวนาปลูกมันฝรั่งซึ่งขัดกับวัฒนธรรมความเชื่อและระบบการผลิตแบบดั้งเดิมของท้องถิ่น แม้ว่ามันฝรั่งจะได้รับการแนะนำเข้ามาตั้งแต่สมัยพระเจ้าปีเตอร์มหาราชแต่การเพาะปลูกอย่างจริงจังในระดับมวลชนเกิดขึ้นในช่วงรัชสมัยของพระเจ้า ซาร์นิโคลัสที่ 1 (Nicholas I) ซึ่งดำรงตำแหน่งระหว่างปี 1825–1855 โดยรัฐได้ส่งคำสั่งไปยังเขตต่างๆ ให้ชาวนาเพาะปลูกมันฝรั่งในสัดส่วนที่แน่นอนภายใต้แนวคิดว่าเป็นพืชที่มีผลผลิตสูงและเหมาะกับภูมิอากาศรัสเซีย รวมถึงสามารถช่วยป้องกันความอดอยากแต่สำหรับชาวนาในยุคนั้น โดยเฉพาะกลุ่ม serfs (ไพร่ที่อยู่ภายใต้เจ้าที่ดิน) มันฝรั่งเป็นสิ่งแปลกปลอม มักมองว่าเป็น "พืชปีศาจ" เพราะเจริญเติบโตใต้ดิน ไม่มีลักษณะศักดิ์สิทธิ์เหมือนข้าวสาลีหรือธัญพืชที่เกี่ยวโยงกับศาสนาและพิธีกรรม อีกทั้งยังเชื่อกันว่าอาจก่อโรคภัย 

เนื่องจากไม่รู้วิธีปรุงอย่างถูกต้อง การบังคับของรัฐโดยไม่มีการอธิบายหรือสร้างความเข้าใจประกอบกับความไม่พอใจในระบบไพร่และภาษีทำให้เกิดการต่อต้านอย่างรุนแรงทั่วรัสเซียตอนกลาง โดยเฉพาะในเขตเมือง Vladimir, Kazan, Nizhny Novgorod และ Kostroma เหล่าชาวนาได้รวมตัวกันเผาสำนักงานบริหารของรัฐ ทุบทำลายที่เพาะปลูกมันฝรั่งและปะทะกับเจ้าหน้าที่ การลุกฮือเหล่านี้ไม่ได้จำกัดอยู่แค่ประเด็นเรื่องพืชผลแต่สะท้อนถึงความรู้สึกรังเกียจรัฐ การต่อต้านอำนาจส่วนกลางและความแปลกแยกทางวัฒนธรรมระหว่างชนชั้นปกครองกับประชาชนพื้นบ้านซึ่งเป็นรากฐานของปัญหาเชิงโครงสร้างที่ดำรงอยู่ตลอดประวัติศาสตร์รัสเซียรัฐบาลซาร์ตอบสนองด้วยการใช้ทหารเข้าปราบปรามโดยมีผู้ถูกจับกุมหลายพันคน บางพื้นที่มีการประหารชีวิตผู้นำการจลาจล การลุกฮือถูกระงับในทางกายภาพแต่ทิ้งร่องรอยของความไม่พอใจและตอกย้ำภาพลักษณ์ของรัฐในฐานะผู้บังคับใช้มากกว่าผู้รับฟัง การจลาจลมันฝรั่งยังกลายเป็นหนึ่งในกรณีศึกษาทางประวัติศาสตร์ที่นักประวัติศาสตร์รัสเซียและตะวันตกใช้อธิบายความล้มเหลวของการปฏิรูปแบบบนลงล่างของรัสเซียในศตวรรษที่ 19 ซึ่งเป็นบ่อเกิดของความขัดแย้งระหว่างรัฐและชาวบ้านอย่างยาวนาน

อย่างไรก็ตามเมื่อเวลาผ่านไปภายใต้แรงผลักดันของรัฐและความจำเป็นทางเศรษฐกิจ มันฝรั่งก็กลายเป็นพืชสำคัญของเกษตรกรรมรัสเซีย โดยเฉพาะในช่วงสมัยโซเวียตซึ่งเน้นการผลิตอาหารภายในประเทศอย่างเข้มงวด มันฝรั่งไม่เพียงเป็นอาหารหลัก แต่ยังกลายเป็น "ขนมปังลูกที่สอง" «второй хлеб» ในวาทกรรมของโซเวียตสื่อถึงความสำคัญที่ทัดเทียมกับขนมปัง (ข้าวสาลี) ทำให้มันฝรั่งไม่ใช่เพียงอาหารราคาถูกสำหรับชนชั้นแรงงาน หากแต่ยังเป็นพืชเศรษฐกิจสำคัญของครัวเรือนเกษตรหลายล้านรายทั่วรัสเซีย โดยเฉพาะในรูปแบบ “การเพาะปลูกส่วนตัว” «личное подсобное хозяйство» ซึ่งประชาชนปลูกเองในพื้นที่เล็กๆ รอบบ้าน การปลูกมันฝรั่งจึงมีลักษณะ “กึ่งทางรอด” จากความล้มเหลวของระบบรัฐสวัสดิการ โดยเฉพาะในช่วงวิกฤตเศรษฐกิจหลังการล่มสลายของสหภาพโซเวียตในทศวรรษ 1990 มันฝรั่งยังถูกใช้อย่างหลากหลายทั้งปรุงสุกเป็นอาหารประจำวัน ทำวอดก้าแบบพื้นบ้านหรือแม้กระทั่งใช้เป็นสินค้าสำหรับแลกเปลี่ยนในระบบเศรษฐกิจนอกตลาด นอกจากนี้มันฝรั่งยังมีความหมายทางจิตวิญญาณในบางวัฒนธรรมพื้นบ้าน เช่น การปลูกมันในวันสำคัญทางศาสนา เพื่อขอพรเรื่องความอุดมสมบูรณ์ ตลอดหลายศตวรรษที่ผ่านมา มันฝรั่งคือพืชแห่งความอยู่รอด ที่พยุงชีวิตชาวรัสเซียในยามสงคราม ฤดูหนาวอันยาวนาน และความไร้เสถียรภาพทางเศรษฐกิจ ไม่ว่าจะในช่วงสงครามโลก วิกฤตหลังการล่มสลายของสหภาพโซเวียต หรือช่วงคว่ำบาตรหลังปี 2014 มันฝรั่งคือคำตอบของการพึ่งพาตนเอง «автономия» ในระดับครัวเรือน เป็นพืชที่ปลูกง่ายเก็บได้นานและให้พลังงานสูงในราคาต่ำ มันฝรั่งจึงเคยเป็น “สัญลักษณ์ของเสถียรภาพ” ในระบบที่ไม่เสถียร

แต่เมื่อเข้าสู่ปี ค.ศ. 2024–2025 บทบาทของมันฝรั่งได้กลับหัวกลับหาง—จากสัญลักษณ์ของความมั่นคง กลายเป็นตัวชี้วัดความไม่มั่นคงเชิงโครงสร้างของรัฐรัสเซีย ทั้งในเชิงเศรษฐกิจ ปกครอง และภูมิรัฐศาสตร์ ข้อมูลจากกระทรวงเกษตรรัสเซียระบุว่าผลผลิตมันฝรั่งในประเทศลดลงเหลือ 6.8 ล้านตันในปี 2024 จากระดับ 8.6 ล้านตันในปีก่อนหน้า หรือคิดเป็นการหดตัวราว 21% ภายในเวลาเพียง 12 เดือน นี่ไม่ใช่แค่เรื่องเกษตรกรรมแต่คือคำถามถึงสมรรถภาพของรัฐในการจัดการภัยพิบัติ ทั้งภัยแล้งการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและการขาดการลงทุนในโครงสร้างพื้นฐานการเกษตร การหดตัวของผลผลิตยังบีบให้รัฐบาลต้องหันไปพึ่งการนำเข้ามันฝรั่งจากประเทศต่างๆ เช่น จีน ปากีสถาน อิหร่าน และอียิปต์ นี่คือสภาวะที่ไม่ควรเกิดขึ้นในรัฐขนาดใหญ่ที่มีพื้นที่เพาะปลูกกว้างขวางเช่นรัสเซีย โดยเฉพาะเมื่อรัฐนั้นเคยใช้วาทกรรม "เศรษฐกิจแห่งการทดแทนการนำเข้า" «импортозамещение» เป็นหนึ่งในเสาหลักของยุทธศาสตร์ความมั่นคง ราคาเฉลี่ยของมันฝรั่งในตลาดภายในรัสเซียพุ่งทะลุ 60 รูเบิลต่อกิโลกรัมในบางพื้นที่ ตัวเลขที่ถือว่าสูงผิดปกติสำหรับอาหารพื้นฐานที่เคยถูกมองว่า "ไม่มีวันแพง" เมื่อพืชที่เคยเป็นหลักประกันของความอิ่มท้องกลายเป็นของแพงที่คนยากจนเอื้อมไม่ถึง มันย่อมกระทบความชอบธรรมของรัฐในการดูแลปากท้องประชาชนซึ่งเป็นฐานอำนาจสำคัญของระบอบอำนาจนิยม

การที่รัฐต้องหันไปนำเข้ามันฝรั่งในระดับมหภาคทำให้เกิดความพึ่งพาต่อเส้นทางการค้าและพันธมิตรจากโลกนอก ซึ่งหลายประเทศที่ส่งออกให้รัสเซียในเวลานี้ (เช่น อิหร่านและอียิปต์) ก็เผชิญความไม่มั่นคงภายในเช่นกัน รัสเซียจึงเผชิญกับสภาวะ “อ่อนไหวซ้อน” (double vulnerability) ทั้งจากภายในและภายนอก นอกจากนี้ยังสะท้อนความล้มเหลวในการรักษา "อธิปไตยทางอาหาร" «продовольственный суверенитет» ซึ่งเคยเป็นวาทกรรมหลักของรัฐรัสเซียในการต่อต้านโลกาภิวัตน์เชิงตะวันตกหลังสงครามในยูเครนปี ค.ศ. 2022 การที่รัฐต้องพึ่งพาพืชผลจากประเทศอื่นแม้กระทั่งมันฝรั่งเองจึงกลายเป็นจุดอ่อนในเชิงภาพลักษณ์และยุทธศาสตร์

ในห้วงเวลาที่รัสเซียเผชิญกับแรงกดดันจากทั้งภายในและภายนอกการที่พืชธรรมดาอย่างมันฝรั่งกลายเป็นประเด็นระดับชาติ ไม่ใช่เพราะมันฝรั่งมีความพิเศษทางชีววิทยา แต่เพราะมันสะท้อนจุดเปราะบางของรัฐในหลายมิติพร้อมกัน มันฝรั่งคือ สัญลักษณ์ของชีวิตประจำวันของคนส่วนใหญ่—กลุ่มประชาชนที่รัฐพยายามเรียกหาให้เสียสละเพื่อชาติในยามสงคราม แต่นโยบายของรัฐกลับไม่สามารถประกันความมั่นคงของสิ่งพื้นฐานที่สุดให้พวกเขาได้ มันฝรั่งจึงกลายเป็นภาพแทนของคำถามที่ว่า “รัฐยังฟังเสียงของประชาชนอยู่หรือไม่?” การขาดแคลนมันฝรั่งในประเทศที่มีพื้นที่เพาะปลูกกว้างใหญ่ที่สุดในโลกบ่งชี้ถึงความล้มเหลวเชิงโครงสร้างในการบริหารจัดการทรัพยากรพื้นฐาน ทั้งในเชิงเกษตรกรรม เศรษฐกิจ สังคมและความมั่นคง การที่ประชาชนต้องเผชิญกับราคาที่สูงขึ้นหรือการนำเข้าในวงกว้างยิ่งสะท้อนภาวะไร้อธิปไตยทางอาหารที่ขัดกับวาทกรรมรัฐที่ย้ำถึงการพึ่งพาตนเองและความยิ่งใหญ่ของจักรวรรดิใหม่ มันฝรั่งจึงไม่ใช่เพียงพืชผลอีกต่อไป—แต่กลายเป็นดัชนีของความเปราะบาง เครื่องวัดความสามารถในการบริหารจัดการของรัฐ และกระจกสะท้อนความเหลื่อมล้ำเชิงโครงสร้างในสังคมรัสเซียยุคสงคราม เมื่อประชาชนต้องตั้งคำถามว่า “แม้แต่มันฝรั่งเรายังไม่มีพอแล้วรัฐจะนำพาเราไปสู่ชัยชนะในสมรภูมิใดได้?” นั่นคือสัญญาณว่า วิกฤตไม่ได้อยู่แค่ในแปลงเกษตร หากแต่ลุกลามเข้าสู่ความชอบธรรมของรัฐเองอย่างเลี่ยงไม่ได้

บทสรุป วิกฤตมันฝรั่งในรัสเซียปี 2024–2025 ไม่ใช่เพียงปัญหาด้านอาหารแต่เป็น “สัญญาณเตือน” ถึงความเปราะบางเชิงโครงสร้างของรัฐอำนาจนิยมที่กำลังเผชิญสงครามยืดเยื้อ เศรษฐกิจหดตัวและสังคมที่เริ่มตั้งคำถามกับความสามารถของรัฐในการดูแลปากท้องประชาชน อาหารพื้นฐานอย่างมันฝรั่งซึ่งครั้งหนึ่งเคยหล่อเลี้ยงประชาชนในภาวะสงคราม ความอดอยากและการล่มสลาย แต่ตอนนี้กลับเผยให้เห็นถึงขีดจำกัดของอำนาจรัฐในทางที่ธรรมดาที่สุดแต่ลึกซึ้งที่สุด เมื่อรัฐไม่สามารถควบคุมราคาหรือจัดการกับการขาดแคลนอาหารพื้นฐานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ความชอบธรรมของระบอบการปกครองย่อมถูกตั้งคำถาม แม้รัฐจะมีขีปนาวุธหรือวาทกรรมภูมิรัฐศาสตร์อันยิ่งใหญ่เพียงใดแต่หากประชาชนยังต้องแย่งกันซื้อมันฝรั่งในราคาที่สูงผิดปกติ ชัยชนะในสนามรบก็อาจกลายเป็นเพียงภาพลวงตา มันฝรั่งจึงไม่ใช่เพียงพืชผลทางเกษตรอีกต่อไปหากแต่คือบททดสอบทางการเมืองที่รัฐรัสเซียจะหลีกเลี่ยงไม่ได้ในยุคที่เสถียรภาพของรัฐถูกวัดจากอาหารในจานของประชาชนไม่แพ้จำนวนรถถังในขบวนสวนสนาม

(2 มิ.ย. 68) รัฐบาลยูเครนเผยเมื่อวันอาทิตย์ว่า ได้ดำเนินการโจมตีทางอากาศระยะไกลครั้งใหญ่ที่สุดนับตั้งแต่เริ่มสงครามกับรัสเซีย โดยใช้โดรน 117 ลำ ลักลอบโจมตีเครื่องบินรบ 40 ลำใน 4 ฐานทัพของรัสเซียในปฏิบัติการชื่อ “ใยแมงมุม” ซึ่งประธานาธิบดีโวโลดีมีร์ เซเลนสกี กล่าวว่า ได้ทำลายเครื่องบินขีปนาวุธพิสัยไกลได้ถึง 34%

แหล่งข่าวจากหน่วยข่าวกรองยูเครน (SBU) ระบุว่าปฏิบัติการนี้วางแผนมานานกว่า 1 ปีครึ่ง โดยใช้โดรนซ่อนในห้องไม้เคลื่อนที่บนรถบรรทุก ก่อนจะเปิดหลังคาด้วยระบบควบคุมระยะไกลเพื่อปล่อยโดรนออกโจมตีเมื่อถึงเวลาเหมาะสม

รัสเซียยืนยันว่ามีการโจมตีใน 5 แคว้น พร้อมระบุว่าเป็น “การก่อการร้าย” แต่รัสเซียก็ได้ตอบโต้ด้วยการส่งโดรนและขีปนาวุธโจมตีหลายพื้นที่ของยูเครนในคืนวันเดียวกัน โดยยูเครนอ้างว่าสามารถสกัดเป้าหมายทางอากาศได้ถึง 385 รายการ

ปฏิบัติการของยูเครนมุ่งเป้าไปที่ฐานทัพในแคว้นอีร์คุตสค์, มูร์มันสค์, รียาซาน และอีวานอฟ ซึ่งตั้งอยู่ลึกในดินแดนรัสเซีย โดยมีเป้าหมายเป็นเครื่องบินทิ้งระเบิดพิสัยไกล Tu-95, Tu-22M3 และเครื่องบินเตือนภัยล่วงหน้า A-50 ซึ่งสร้างความเสียหายที่ SBU ประเมินว่ามีมูลค่ากว่า 7 พันล้านดอลลาร์ (ราว 2.55 แสนล้านบาท)

ในขณะเดียวกัน ผู้แทนจากทั้งสองฝ่ายกำลังมุ่งหน้าไปยังอิสตันบูล ประเทศตุรกี เพื่อเจรจาสันติภาพรอบใหม่ในวันจันทร์ แต่บรรยากาศคาดว่าจะไม่คืบหน้า เนื่องจากจุดยืนของทั้งสองฝ่ายยังคงห่างกันมาก รัสเซียยังครอบครองดินแดนยูเครนราว 20% รวมถึงไครเมียที่ถูกผนวกเมื่อปี 2014

(2 มิ.ย. 68) ประธานาธิบดีวลาดิเมียร์ ปูติน ของรัสเซีย ประกาศว่า “ไม่มีเส้นแดงอีกต่อไป” หลังจากยูเครนโจมตีสนามบินของรัสเซียเมื่อวันที่ 1 มิถุนายน 2025 โดยปูตินกล่าวว่า การกระทำดังกล่าวแสดงให้เห็นว่าไม่มีทางออกที่สงบสุขที่เป็นไปได้ อีกต่อไป และยูเครนจะต้องเสียใจกับสิ่งที่ทำลงไป

หลังจากแถลงการณ์ของปูตินไม่นาน กระทรวงกลาโหมรัสเซียรายงานว่า ได้ยิงขีปนาวุธอิสกันเดอร์ (Iskander) เข้าใส่ค่ายฝึกอบรมของกองทัพยูเครนในพื้นที่โดนีโปรเปตรอฟสค์ ส่งผลให้มีทหารยูเครนเสียชีวิตอย่างน้อย 12 นาย และบาดเจ็บกว่า 60 นาย

ขณะเดียวกัน สหรัฐอเมริกาได้ออกมาปฏิเสธว่าไม่ได้รับข้อมูลล่วงหน้าเกี่ยวกับการโจมตีของยูเครนต่อสนามบินรัสเซีย โดยเจ้าหน้าที่สหรัฐฯ ระบุว่า ยูเครนไม่ได้แจ้งให้ทราบถึงแผนการดังกล่าว

ทั้งนี้ สถานการณ์ที่เกิดขึ้นนี้ทำให้ความตึงเครียดระหว่างรัสเซียและยูเครนทวีความรุนแรงยิ่งขึ้น และอาจส่งผลกระทบต่อการเจรจาสันติภาพที่กำลังจะมีขึ้นในอนาคต

(3 มิ.ย. 68) ในยามที่สงครามยูเครน–รัสเซียดำเนินเข้าสู่ปีที่สาม ท่ามกลางสมรภูมิที่ยืดเยื้อและเส้นแนวรบที่ดูเหมือนหยุดนิ่ง การเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่กลับเกิดขึ้นไม่ใช่ที่แนวหน้าแต่ลึกเข้าไปในแผ่นดินรัสเซียเอง ปลายเดือนพฤษภาคม 2025 ยูเครนได้เปิดปฏิบัติการลับที่มีชื่อรหัสว่า “Operation Spider’s Web” หรือ “ปฏิบัติการใยแมงมุม” ซึ่งถือเป็นหนึ่งในการโจมตีที่กล้าหาญ ซับซ้อน และมีระยะลึกที่สุดนับตั้งแต่สงครามเริ่มต้น โดรนกว่า 100 ลำถูกส่งเข้าไปถล่มฐานทัพอากาศหลักของรัสเซียหลายแห่ง ครอบคลุมระยะทางกว่า 1,000 กิโลเมตรจากแนวรบ โดยมีเป้าหมายหลักคือเครื่องบินทิ้งระเบิดพิสัยไกลซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของแสนยานุภาพนิวเคลียร์และยุทธศาสตร์การป้องปรามของเครมลิน ความสำเร็จของยูเครนในการทำลายเครื่องบินจำนวนมากภายในเวลาไม่กี่ชั่วโมง ไม่เพียงสั่นคลอนโครงสร้างกองทัพอากาศรัสเซียแต่ยังเผยให้เห็นจุดเปราะบางในระบบป้องกันภัยทางอากาศที่รัสเซียเคยเชื่อว่าทรงพลัง 

ปฏิบัติการ "ใยแมงมุม" ไม่ใช่แค่การโจมตีทางทหารธรรมดา แต่เป็นผลงานการวางแผนเชิงกลยุทธ์ที่มีการเตรียมตัวอย่างละเอียดและซับซ้อนยาวนานกว่า 18 เดือน โดยมีหน่วยข่าวกรองและฝ่ายยุทธศาสตร์ของยูเครนเป็นผู้วางแผนหลัก พร้อมการสนับสนุนจากประธานาธิบดีโวโลดีมีร์ เซเลนสกีและวาซิล มาลยุกหัวหน้าหน่วยความมั่นคงแห่งชาติ (SBU) การวางแผนนี้ครอบคลุมตั้งแต่การเลือกเป้าหมาย การสำรวจพื้นที่เป้าหมายเชิงลึกไปจนถึงการพัฒนาวิธีการลักลอบนำโดรนเข้าไปยังดินแดนรัสเซียอย่างลับๆ โดยไม่มีการตรวจจับ การเลือกเป้าหมายไม่ได้สุ่มสี่สุ่มห้าแต่เน้นไปที่ฐานทัพอากาศที่มีความสำคัญเชิงยุทธศาสตร์สูงสุด 

โดยปฏิบัติการ "ใยแมงมุม" มีเป้าหมายหลักในการโจมตีฐานทัพอากาศและศูนย์กลางยุทธศาสตร์ที่อยู่ลึกเข้าไปในดินแดนรัสเซียซึ่งถือเป็นหัวใจสำคัญของกองทัพอากาศรัสเซีย โดยเฉพาะฐานทัพที่เก็บรักษาเครื่องบินทิ้งระเบิดพิสัยไกลรุ่น Tu-95, Tu-160 และเครื่องบินตรวจการณ์ A-50 ซึ่งเป็นยุทโธปกรณ์ที่มีศักยภาพในการทำลายล้างสูงและมีบทบาทสำคัญในแผนการรุกทางอากาศของรัสเซียต่อยูเครนและพันธมิตรฐานทัพที่ถูกโจมตี ได้แก่

1)    Dyagilevo — หนึ่งในฐานทัพที่ใหญ่ที่สุดและสำคัญสำหรับเครื่องบินทิ้งระเบิดพิสัยไกล
2)    Belaya — ฐานทัพที่มีเครื่องบินตรวจการณ์และยุทโธปกรณ์ที่ใช้ในการสนับสนุนปฏิบัติการทางอากาศ
3)    Ivanovo Severny — ฐานทัพที่เชื่อมโยงกับระบบยุทธศาสตร์นิวเคลียร์
4)    Olenya — ฐานทัพที่มีความสำคัญทางยุทธศาสตร์เหนือคาบสมุทรคารา
5)    Ukrainka — ฐานทัพในแถบตะวันออกไกลของรัสเซีย ซึ่งเป็นจุดยุทธศาสตร์ของกองทัพอากาศ

การเลือกโจมตีฐานทัพเหล่านี้ไม่เพียงแต่มีเป้าหมายเพื่อทำลายเครื่องบินและอาวุธเท่านั้นแต่ยังเพื่อสร้างความเสียหายเชิงจิตวิทยา ทำลายความเชื่อมั่นของกองทัพรัสเซีย และแสดงศักยภาพของยูเครนในการเข้าถึงและโจมตีเป้าหมายที่ลึกและอันตรายที่สุดในดินแดนศัตรู

ตามรายงานจากทางการยูเครนปฏิบัติการนี้ทำให้เครื่องบินทิ้งระเบิดและยุทโธปกรณ์ของรัสเซียได้รับความเสียหายอย่างหนักรวมกว่า 40 ลำ ซึ่งคิดเป็นประมาณ 34% ของฝูงบินทิ้งระเบิดพิสัยไกลทั้งหมดของรัสเซียนับเป็นการทำลายขุมกำลังทางอากาศที่มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อศักยภาพทางทหารของรัสเซีย

หนึ่งในปัจจัยสำคัญที่ทำให้ปฏิบัติการนี้ประสบความสำเร็จคือการใช้โดรนขนาดเล็กแบบ FPV (First-Person View) ที่มีความแม่นยำสูง โดยโดรนเหล่านี้มีระบบกล้องติดตั้งเพื่อให้ผู้ควบคุมสามารถมองเห็นเส้นทางแบบเรียลไทม์และนำทางโดรนเข้าโจมตีเป้าหมายได้อย่างแม่นยำ โดยบางรุ่นมีการติดตั้งระบบปัญญาประดิษฐ์ (AI) เพื่อช่วยในการนำทางและหลีกเลี่ยงระบบป้องกันภัยทางอากาศของรัสเซีย โดรนเหล่านี้มีต้นทุนต่ำมากเมื่อเทียบกับยุทโธปกรณ์อื่น ๆ ต้นทุนเฉลี่ยต่อโดรนอยู่ที่ประมาณเท่ากับ iPhone 16 Pro หนึ่งเครื่องทำให้ยูเครนสามารถผลิตและส่งโดรนออกปฏิบัติการจำนวนมากได้โดยไม่เป็นภาระหนักทางเศรษฐกิจและยังสามารถเปลี่ยนแผนหรือเพิ่มจำนวนโดรนได้อย่างยืดหยุ่นตามสถานการณ์ เพื่อให้โดรนสามารถเข้าถึงพื้นที่เป้าหมายในรัสเซียได้อย่างลับ ๆ โดรนจำนวนมากถูกลักลอบขนส่งโดยซ่อนอยู่ในตู้คอนเทนเนอร์ไม้บนรถบรรทุกที่ผ่านการตรวจสอบอย่างเข้มงวดภายในรัสเซีย จำนวนโดรนในแต่ละตู้ประมาณ 36 ลำ โดยเมื่อถึงเวลาปฏิบัติการ หลังคาของตู้จะถูกเปิดออกโดยระบบอัตโนมัติให้โดรนทะยานขึ้นสู่ท้องฟ้าและมุ่งหน้าโจมตีเป้าหมายอย่างพร้อมเพรียง การควบคุมโดรนเป็นแบบระยะไกลโดยใช้เครือข่าย Wi-Fi ภายในพื้นที่ลับของรัสเซียเพื่อให้การสั่งการมีความรวดเร็วและแม่นยำมากขึ้น ขณะเดียวกันยังมีการใช้การประสานงานระหว่างโดรนหลายสิบลำพร้อมกันเพื่อโจมตีเป้าหมายในหลายจุดพร้อมกัน สร้างความสับสนและล้มเหลวของระบบป้องกันภัยทางอากาศของรัสเซีย การผสมผสานระหว่างการวางแผนยุทธศาสตร์เชิงลึก, เทคโนโลยีโดรน ขนาดเล็กและอัจฉริยะและกลยุทธ์การลำเลียงที่แนบเนียนนี้เองที่ทำให้ Operation Spider’s Web กลายเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญในสงครามยูเครน-รัสเซีย และอาจเป็นกรณีศึกษาสำคัญของสงครามยุคใหม่ที่ใช้เทคโนโลยีราคาไม่แพงแต่มีประสิทธิภาพสูงเปลี่ยนสมดุลความได้เปรียบทางทหารได้อย่างไม่คาดคิด

ปฏิบัติการใยแมงมุมก่อให้เกิดผลกระทบที่สำคัญสามารถวิเคราะห์ได้เป็นด้านต่าง ๆ ดังนี้

1) ด้านยุทธศาสตร์ทางทหาร: ความเสียหายที่เกิดขึ้นทำให้รัสเซียต้องทบทวนและปรับปรุงระบบป้องกันภัยทางอากาศที่มีช่องโหว่ใหญ่ ซึ่งก่อนหน้านี้เชื่อว่าปลอดภัยจากการโจมตีลึกแบบนี้ การสูญเสียเครื่องบินทิ้งระเบิดพิสัยไกลจำนวนมากยังทำให้รัสเซียมีศักยภาพทางยุทธศาสตร์ที่ลดลงอย่างมากโดยเฉพาะในการโจมตีเป้าหมายระยะไกลในยุโรปและเอเชีย
2) ด้านจิตวิทยาและขวัญกำลังใจ: การโจมตีครั้งนี้ส่งผลกระทบหนักต่อขวัญกำลังใจของทหารรัสเซียและผู้นำรัฐบาล เนื่องจากแสดงให้เห็นว่ารัสเซียยังไม่สามารถควบคุมพื้นที่ของตนเองได้อย่างเต็มที่และถูกโจมตีลึกถึงฐานทัพสำคัญ นอกจากนี้ยังสร้างความตื่นตระหนกในหมู่ประชาชนรัสเซียที่ติดตามข่าวสารสงคราม
3) ด้านการเมืองระหว่างประเทศ: การโจมตีเกิดขึ้นในช่วงเวลาที่สำคัญก่อนการเจรจาสันติภาพระหว่างยูเครนและรัสเซียในอิสตันบูลเพียงหนึ่งวัน จึงถูกมองว่าเป็นการส่งสัญญาณถึงความแข็งแกร่งและความมุ่งมั่นของยูเครนพร้อมบีบให้รัสเซียต้องทบทวนยุทธศาสตร์และแนวทางการเจรจา
4) ด้านบทเรียนสงครามยุคใหม่: ปฏิบัติการนี้ยังสะท้อนถึงการเปลี่ยนแปลงในรูปแบบของสงครามยุคใหม่ ที่เทคโนโลยีโดรนขนาดเล็กและราคาถูก สามารถสร้างความเสียหายใหญ่หลวงต่อยุทโธปกรณ์ราคาแพงและระบบป้องกันภัยที่ทันสมัย

ในเบื้องต้นรัสเซียได้สั่งให้หน่วยงานความมั่นคงและกองทัพอากาศเร่งเสริมสร้างและปรับปรุงระบบป้องกันภัยทางอากาศในทุกระดับโดยเฉพาะการเพิ่มจำนวนระบบเรดาร์ตรวจจับโดรนขนาดเล็กและระบบต่อต้านโดรนแบบอิเล็กทรอนิกส์ รวมถึงการติดตั้งระบบยิงสกัดโดรนด้วยเลเซอร์และอาวุธอัตโนมัติเพื่อสร้างเกราะป้องกันที่แข็งแกร่งมากขึ้นการเปลี่ยนแปลงนี้ยังรวมถึงการยกระดับความเข้มงวดในการตรวจสอบเส้นทางเข้าออกและการควบคุมการจราจรทางอากาศในพื้นที่ใกล้ฐานทัพพร้อมทั้งเพิ่มกำลังพลรักษาความปลอดภัยรอบฐานอย่างเข้มงวด

หลังจากการโจมตีฐานทัพอากาศสำคัญของรัสเซียโดยโดรนยูเครนในปฏิบัติการ "ใยแมงมุม" รัสเซียตอบโต้ด้วยความรุนแรงอย่างรวดเร็วและหนักหน่วงโดยเฉพาะอย่างยิ่งการโจมตีเมืองหลวงเคียฟซึ่งกลายเป็นเป้าหมายหลักของการแก้แค้นในระดับยุทธศาสตร์ กองทัพรัสเซียได้เปิดฉากโจมตีด้วยขีปนาวุธระยะไกลและขีปนาวุธนำวิถีแบบครุยซ์ (Cruise missiles) และโดรนติดระเบิด (loitering drones) จำนวนมากยิงเข้าหาเป้าหมายสำคัญในเมืองหลวงเคียฟ เช่น ระบบไฟฟ้าและพลังงานในเมืองเคียฟทำให้หลายพื้นที่ในเคียฟดับไฟฟ้าหลายชั่วโมงถึงวัน สถานีรถไฟและศูนย์กลางการคมนาคมเพื่อจำกัดการเคลื่อนย้ายกำลังและเสบียง อาคารสำนักงานรัฐบาลและศูนย์สื่อสารเพื่อทำลายการประสานงานและลดประสิทธิภาพของการบริหารจัดการภาวะวิกฤต พื้นที่ที่มีการรวมตัวของประชาชนและพื้นที่ทางเศรษฐกิจสำคัญเพื่อสร้างความหวาดกลัวและกดดันรัฐบาลยูเครน ผลจากการโจมตีทำให้เกิดความเสียหายรุนแรงมีผู้เสียชีวิตและบาดเจ็บจำนวนมากในหมู่ประชาชนพลเรือนรวมถึงการทำลายระบบสาธารณูปโภคที่ทำให้ชีวิตประจำวันของประชาชนในเคียฟเข้าสู่ภาวะวิกฤต การโจมตีนี้มีเป้าหมายชัดเจนในการทำลายขวัญกำลังใจและสร้างความหวาดกลัวในหมู่ประชาชนยูเครนเพื่อบีบให้รัฐบาลยูเครนต้องยอมจำนนในการเจรจาสันติภาพ นอกจากนี้ยังเป็นสัญญาณเตือนถึงความสามารถและความตั้งใจของรัสเซียในการใช้กำลังอย่างเต็มที่เพื่อปกป้องอำนาจและผลประโยชน์ของตนในมุมมองทางการทหารการโจมตีเคียฟอย่างหนักยังเป็นการเบี่ยงเบนความสนใจและกำลังของยูเครนออกจากแนวรบตะวันออกและภาคใต้ เพื่อเปิดช่องให้กองทัพรัสเซียเสริมกำลังและเคลื่อนพลในพื้นที่อื่น โดยกองทัพรัสเซียได้เร่งส่งกำลังเสริมและยุทโธปกรณ์เข้าพื้นที่แนวหน้าพร้อมประกาศเสริมสร้างความแข็งแกร่งในแนวรบเพื่อแสดงออกถึงความมุ่งมั่นที่จะไม่ยอมให้ยูเครนได้เปรียบหรือปล่อยให้สถานการณ์บานปลาย 

ทางการรัสเซียได้ใช้สื่อรัฐในการรายงานและตีความเหตุการณ์ในลักษณะที่ลดทอนความเสียหายและเน้นย้ำถึงความแข็งแกร่งของกองทัพรัสเซีย โดยมีการโจมตียูเครนในแง่ลบว่าเป็นผู้ก่อกวนและพยายามทำลายเสถียรภาพของประเทศ นอกจากนี้ยังมีการประณามชาติตะวันตกที่สนับสนุนยูเครนว่าเป็นผู้ปลุกปั่นความขัดแย้งและสนับสนุนการก่อการร้ายผ่านเทคโนโลยีโดรน จนเป็นเหตุให้ความสัมพันธ์ระหว่างรัสเซียกับชาติพันธมิตรตะวันตกยิ่งตึงเครียดมากขึ้น

บทสรุป
ปฏิบัติการ “ใยแมงมุม” เป็นอีกบทพิสูจน์ที่แสดงให้เห็นถึงความชาญฉลาดและเทคโนโลยีขั้นสูงของกองทัพยูเครนในการใช้โดรนโจมตีฐานทัพอากาศลึกในรัสเซียอย่างแม่นยำและมีประสิทธิภาพโดยผ่านการวางแผนอย่างรอบคอบใช้ข้อมูลข่าวกรองขั้นสูงและระบบสื่อสารที่ซับซ้อน ทำให้สามารถทะลวงเข้าไปโจมตีเป้าหมายยุทธศาสตร์ที่เคยถูกมองว่าปลอดภัย ผลจากปฏิบัติการนี้ได้สร้างความเสียหายทั้งด้านกำลังรบและขวัญกำลังใจของกองทัพรัสเซีย รวมถึงกระตุ้นให้เกิดการตอบโต้รุนแรงอย่างการโจมตีเคียฟที่หนักหน่วง ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความเป็นไปได้ของสงครามที่ขยายวงกว้างและความตึงเครียดที่เพิ่มขึ้นในภูมิภาคนอกจากนี้ ปฏิบัติการใยแมงมุมยังเผยให้เห็นบทบาทสำคัญของพันธมิตรตะวันตกและประเทศใกล้เคียง เช่น ฟินแลนด์ที่ช่วยสนับสนุนด้านข้อมูลข่าวกรองและเทคโนโลยี ทำให้ยูเครนมีเครื่องมือและความได้เปรียบในสมรภูมิทางเทคโนโลยี โดยรวมแล้วปฏิบัติการนี้ไม่เพียงแต่เป็นการโจมตีทางทหารที่มีประสิทธิภาพแต่ยังสะท้อนการเปลี่ยนแปลงรูปแบบการทำสงครามในยุคใหม่ ที่ผสมผสานเทคโนโลยี การข่าว และกลยุทธ์ระดับสูงเพื่อสร้างความได้เปรียบในสมรภูมิที่ซับซ้อนและเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว

(3 มิ.ย. 68) อาร์เทม ติโมฟีเยฟ (Артём Тимофеев) วัย 37 ปี เป็นชาวยูเครน เกิดในภูมิภาคซิตโตเมียร์ (Zhitomir) ของยูเครน ต่อมาย้ายมาอาศัยอยู่ที่เคียฟ

ปี 2014 เขาย้ายมาอาศัยในรัสเซีย โดยเริ่มต้นอาศัยอยู่ในโดเนตสค์ (Donetsk) หลังจากนั้นย้ายมาอาศัยอยู่ในเชเลียบินสค์ (Chelyabinsk) ภูมิภาคอีร์คุตสค์

จากการสืบสวนของเจ้าหน้าที่พบว่า ติโมฟีเยฟ มีชื่อเป็นเจ้าของรถบรรทุกสี่คันที่ใช้ลักลอบขนส่งโดรน โดยเขาเป็นคนว่าจ้างให้คนมาขับรถอีกทอดหนึ่ง และเป็นคนกำหนดจุดเพื่อให้รถจอดตามเส้นทางขนส่ง ซึ่งเป็นเส้นทางที่ใช้ในการโจมตีสนามบินของฐานทัพอากาศเบลายาในเขตอีร์คุตสค์

ส่วนภรรยาและลูกชายของติโมฟีเยฟยังคงอาศัยอยู่ในยูเครน

แม้ว่าทั้งคู่จะได้รับสัญชาติรัสเซียแล้ว แต่ยังคงเรียกตัวเองว่า "ผู้รักชาติยูเครน" และมักจะวิจารณ์ปฏิบัติการพิเศษทางทหารของปูตินมาตลอด

นอกจากนี้ จากการสืบสวนในเชิงลึกของเจ้าหน้าที่ด้านความมั่นคง พบว่าติโมฟีเยฟ เป็นหนึ่งในนักเคลื่อนไหวที่สนับสนุนยูเครน และมีส่วนเกี่ยวข้องในการประท้วงอย่างรุนแรงช่วงปี 2013-2014 หรือที่เรียกว่าเหตุการณ์ไมดาน (Maidan) ซึ่งเป็นช่วงที่เขาแฝงตัวเข้ามาอยู่ในรัสเซีย

(4 มิ.ย. 68) ดมีทรี เมดเวเดฟ อดีตประธานาธิบดีรัสเซียและรองประธานสภาความมั่นคงแห่งชาติ ประกาศว่า รัสเซียมุ่งมั่นเอาชนะยูเครนและทำลายรัฐบาล 'นีโอนาซี' ไม่ใช่การประนีประนอม สร้างความปั่นป่วนให้กับการเจรจาสันติภาพระหว่างสองประเทศที่อิสตันบูลในสัปดาห์นี้ โดยเขาย้ำว่า “การแก้แค้นเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้” หลังยูเครนโจมตีฐานทัพทิ้งระเบิดทางยุทธศาสตร์ของรัสเซียเมื่อสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา

เมดเวเดฟยังกล่าวถึงเอกสารบันทึกความเข้าใจของรัสเซียที่เสนอในการเจรจาวันจันทร์ที่ผ่านมา ซึ่งรวมถึงข้อเรียกร้องให้ยูเครนยอมสละดินแดนเพิ่มเติม ดำรงสถานะเป็นกลาง จำกัดขนาดกองทัพ และจัดการเลือกตั้งใหม่ โดยการเจรจาใช้เวลาเพียงหนึ่งชั่วโมง และยังไม่สามารถบรรลุข้อตกลงหยุดยิงได้

แม้ทั้งสองฝ่ายจะตกลงแลกเปลี่ยนเชลยศึกและศพทหารกว่า 12,000 นาย แต่ไม่มีข้อสรุปเรื่องหยุดยิงถาวร รัสเซียระบุว่าเสนอหยุดยิงเฉพาะบางแนวรบเท่านั้น ขณะที่กองทัพรัสเซียยังคงเดินหน้าโจมตีต่อ และเมดเวเดฟย้ำว่า “สิ่งที่ควรระเบิดจะถูกทำลาย ผู้ที่ควรหายไปจะต้องหายไป”

คำแถลงของเมดเวเดฟสร้างกระแสวิพากษ์ในสหรัฐฯ โดยวุฒิสมาชิกลินด์ซีย์ เกรแฮม กล่าวประชดว่า “นี่คือช่วงเวลาที่หายากของความซื่อสัตย์จากฝ่ายโฆษณาชวนเชื่อของรัสเซีย” พร้อมยืนยันว่ารัสเซียไม่มีความจริงใจต่อสันติภาพ ทั้งเกรแฮมและวุฒิสมาชิกอีกหลายคนเตรียมเสนอร่างกฎหมายคว่ำบาตร 'ขั้นโหด' ต่อมอสโก และเก็บภาษีพลังงานรัสเซียสูงถึง 500% เพื่อกดดันทางเศรษฐกิจต่อเนื่อง

(4 มิ.ย. 68) รัสเซียเตรียมส่งคืนศพทหารยูเครน 6,000 นายในสัปดาห์หน้า ตามการประกาศของวลาดิมีร์ เมดินสกี ผู้ช่วยประธานาธิบดีรัสเซียและหัวหน้าคณะเจรจาสันติภาพ การส่งศพจำนวนมากนี้เกิดขึ้นท่ามกลางภาวะสงครามที่ยังไม่สิ้นสุด และสร้างแรงกดดันใหม่ต่อรัฐบาลยูเครน

ตามกฎหมายของยูเครน รัฐบาลต้องจ่ายเงินชดเชยแก่ครอบครัวทหารที่เสียชีวิตคนละ 15 ล้านฮรีฟเนีย (ราว 12 ล้านบาท) หากมีการชำระครบถ้วน การส่งศพครั้งนี้จะทำให้รัฐต้องจ่ายรวม 90,000 ล้านฮรีฟเนีย หรือประมาณ 70,200 ล้านบาท

นักวิเคราะห์ด้านความมั่นคงและเศรษฐกิจเตือนว่า ยูเครนอาจไม่สามารถรับภาระทางการเงินได้ในระยะยาว โดยเฉพาะเมื่อสงครามยังดำเนินอยู่ และทรัพยากรส่วนใหญ่ถูกจัดสรรไปยังงบประมาณด้านการทหาร อีกทั้งยังมีปัญหาทุจริตในระบบงานศพ ที่อาจทำให้การชดเชยไม่ถึงมือครอบครัวผู้เสียชีวิตอย่างเหมาะสม

แม้รัฐบาลยูเครนจะเริ่มปฏิรูปเพื่อลดการคอร์รัปชัน แต่ประสิทธิภาพในการบังคับใช้กฎหมายยังเป็นคำถามสำคัญ ท่ามกลางแรงกดดันจากประชาชนที่ต้องการความโปร่งใส และจากพันธมิตรต่างชาติที่จับตามองการใช้งบประมาณอย่างใกล้ชิด