MIT เผยงานวิจัยชี้ ChatGPT บั่นทอนทักษะคิดวิเคราะห์ พบกลุ่มใช้ AI สมองทำงานน้อยลง จำงานตัวเองไม่ได้

(21 มิ.ย. 68) ทีมนักวิจัยจาก MIT Media Lab ในสหรัฐอเมริกา เผยผลการศึกษาใหม่ว่า การใช้ ChatGPT ในการทำงานด้านการเขียน อาจส่งผลลบต่อการทำงานของสมอง โดยเฉพาะความสามารถในการคิดวิเคราะห์และจดจำงานวิชาการ งานวิจัยนี้ศึกษาจากอาสาสมัคร 54 คนอายุระหว่าง 18–39 ปี โดยแบ่งเป็นสามกลุ่ม กลุ่มแรกใช้ ChatGPT กลุ่มที่สองใช้ Google Search และกลุ่มสุดท้ายไม่ใช้เครื่องมือใดเลยในการเขียนเรียงความ

การวัดคลื่นสมองผ่าน EEG (Electroencephalogram) เผยว่ากลุ่มที่ใช้ ChatGPT มีการทำงานของสมองต่ำที่สุด ทั้งในแง่ของการคิดเชิงบริหาร การมีสมาธิ และความคิดสร้างสรรค์ โดยเมื่อเวลาผ่านไปหลายเดือน ผู้ใช้ ChatGPT เริ่มพึ่งพาเครื่องมือมากขึ้นจนถึงขั้นคัดลอกงานจาก AI โดยตรงโดยไม่พยายามเขียนเอง ส่งผลให้เรียงความขาดความคิดต้นฉบับและถูกครูประเมินว่า 'ไร้จิตวิญญาณ'

ในทางตรงข้าม กลุ่มที่เขียนเองโดยไม่ใช้เครื่องมือใด ๆ แสดงคลื่นสมองที่เชื่อมต่อกันอย่างสูงในคลื่นอัลฟาและเดลตา ซึ่งเกี่ยวข้องกับการคิดสร้างสรรค์ การใช้ความจำ และการวิเคราะห์ความหมาย ส่วนกลุ่มที่ใช้ Google Search แม้จะมีสมองทำงานน้อยกว่ากลุ่มแรกเล็กน้อย แต่ก็ยังแสดงให้เห็นถึงการมีส่วนร่วมและความพึงพอใจสูงกว่ากลุ่ม ChatGPT อย่างชัดเจน

นอกจากนี้ เมื่อลองให้แต่ละกลุ่มเขียนเรียงความซ้ำอีกครั้งภายใต้เงื่อนไขสลับกัน กลุ่มที่เคยใช้ ChatGPT กลับเขียนงานได้ยากลำบากเมื่อต้องลงมือเอง ขณะที่กลุ่มที่เคยเขียนเองกลับใช้ ChatGPT ได้อย่างมีประสิทธิภาพโดยยังคงมีการคิดวิเคราะห์ของตนเองอยู่ ทีมวิจัยจึงตั้งข้อสังเกตว่าการใช้ AI โดยไม่มีพื้นฐานการคิดที่ดี อาจทำให้สมองหยุดเรียนรู้ในระยะยาว

แม้งานวิจัยนี้ยังไม่ได้รับการตีพิมพ์ และมีขนาดกลุ่มตัวอย่างค่อนข้างจำกัด แต่นักวิจัยนำโดย นาตาเลีย คอสมีนา ยืนยันว่าควรเผยแพร่ข้อมูลนี้ทันทีเพื่อเตือนสังคมถึงอันตรายที่อาจเกิดขึ้นหาก AI ถูกใช้ในภาคการศึกษาโดยไม่มีการควบคุม โดยเฉพาะกับเด็กที่สมองยังพัฒนาไม่เต็มที่

ปัจจุบัน MIT Media Lab ยังทำการศึกษาผลของ AI ต่อสาขาอื่น เช่น การเขียนโปรแกรม ซึ่งเบื้องต้นพบผลลบเช่นกัน ด้านจิตแพทย์เด็กเตือนว่าการพึ่งพาโมเดลพื้นฐานที่ใช้ในการประมวลผลข้อมูลทางภาษา หรือเรียกว่า LLM  มากเกินไป อาจทำให้ความสามารถในการจดจำและการคิดอย่างยืดหยุ่นของเด็กเสื่อมถอยลงในระยะยาว