วันที่ 9 มิถุนายนของทุกปี ถือเป็นวันคล้ายวันเสด็จสวรรคตของ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล (รัชกาลที่ ๘) ซึ่งเสด็จสวรรคตเมื่อวันที่ 9 มิถุนายน พุทธศักราช 2489 ณ พระที่นั่งบรมพิมาน ในพระบรมมหาราชวัง ขณะมีพระชนมพรรษาเพียง 20 พรรษา

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดลเสด็จขึ้นครองราชสมบัติเมื่อปี พ.ศ. 2477 ขณะมีพระชนมพรรษาเพียง 9 พรรษา และทรงใช้เวลาส่วนใหญ่พำนักอยู่ในประเทศสวิตเซอร์แลนด์เพื่อทรงศึกษา ก่อนจะเสด็จนิวัตกลับสู่ประเทศไทยในช่วงปลายรัชกาล

การเสด็จสวรรคตอย่างกะทันหันของพระองค์นับเป็นเหตุการณ์สะเทือนใจครั้งใหญ่ในประวัติศาสตร์ไทย และยังคงเป็นที่กล่าวถึงในเชิงประวัติศาสตร์และการเมืองมาจนถึงปัจจุบัน โดยในทุกปีจะมีการวางพวงมาลาและน้อมรำลึกถึงพระองค์จากหน่วยงานภาครัฐและประชาชนทั่วประเทศ

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดลทรงเป็นพระมหากษัตริย์ผู้ทรงเป็นที่รักของประชาชน ด้วยพระจริยวัตรที่เรียบง่ายและพระปรีชาสามารถแม้ในวัยเยาว์ และทรงวางรากฐานสำคัญหลายประการในช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อของประเทศภายหลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง